خبر سال از نگاه روزنامه‌نگاران چپ و راست(بخش دوم)
درباره خبر حرف می‌زنیم و خبرها هر چه باشند کاردستی «خبرنگاران» هستند. در آخرین روزهای سال ۱۳۹۱، برای اینکه مهمترین خبرها را بدانیم چه کسانی بهتر از صاحبان خبر می‌توانند به ما بگویند مهمترین خبر سال چه بوده است؟ با راست و چپ و گرایش سیاسی کاری نداریم، چون «خبر» وجه اشتراک همه رسانه‌ها است، پس اینجا مریم سلطان‌زاده، مهتاب محمدی و عاطفه چهره‌گشا سراغ همه کسانی رفتند که خبرهای سال ۱۳۹۱ را تولید کردند، از شرق تا جوان و از آفتاب تا رجانیوز. یاسر میرزایی
سوابق کاری: دبیر گروه اندیشه روزنامه دنیای اقتصاد
در حوزه اندیشه چندان نمی‌توان از رویدادها و مهمترین آنها صحبت کرد، نه چون رویدادی وجود ندارد، بلکه چون فضای اندیشه همیشه بر فراز رویدادها حرکت می‌کند و سعی می‌کند نگاهی از بالا به آنها بیندازد.
سوابق کاری: دبیر گروه اندیشه روزنامه دنیای اقتصاد
در حوزه اندیشه چندان نمی‌توان از رویدادها و مهمترین آنها صحبت کرد، نه چون رویدادی وجود ندارد، بلکه چون فضای اندیشه همیشه بر فراز رویدادها حرکت می‌کند و سعی می‌کند نگاهی از بالا به آنها بیندازد.
درباره خبر حرف می‌زنیم و خبرها هر چه باشند کاردستی «خبرنگاران» هستند. در آخرین روزهای سال 1391، برای اینکه مهمترین خبرها را بدانیم چه کسانی بهتر از صاحبان خبر می‌توانند به ما بگویند مهمترین خبر سال چه بوده است؟ با راست و چپ و گرایش سیاسی کاری نداریم، چون «خبر» وجه اشتراک همه رسانه‌ها است، پس اینجا مریم سلطان‌زاده، مهتاب محمدی و عاطفه چهره‌گشا سراغ همه کسانی رفتند که خبرهای سال 1391 را تولید کردند، از شرق تا جوان و از آفتاب تا رجانیوز. یاسر میرزایی
سوابق کاری: دبیر گروه اندیشه روزنامه دنیای اقتصاد
در حوزه اندیشه چندان نمی‌توان از رویدادها و مهمترین آنها صحبت کرد، نه چون رویدادی وجود ندارد، بلکه چون فضای اندیشه همیشه بر فراز رویدادها حرکت می‌کند و سعی می‌کند نگاهی از بالا به آنها بیندازد.
با این حال، احتمالا می‌توان مهمترین رویداد حوزه تحلیل اقتصادی ایران را در سال ۱۳۹۱، ارائه تحلیلی جامع از فاز اول هدفمندسازی یارانه‌ها توسط دکتر مسعود نیلی دانست که در تاریخ ۹ بهمن در روزنامه دنیای اقتصاد منتشر شد.
در نیمه دوم سال ۹۱ آن‌قدر از اجرای فاز اول هدفمندی گذشته بود که ارائه تحلیلی از قوت‌ها و ضعف‌های آن را ممکن سازد. همچنین ارائه این تحلیل کمکی بزرگ به سیاست‌گذاران برای تصمیم‌گیری در مورد چگونگی اجرای فاز دوم هدفمندی بود.
هر چند عوامل متعددی را می‌توان در تصمیم مجلس شورای اسلامی در به تعویق انداختن اجرای فاز دوم هدفمندی تا آغاز دولت بعدی، مؤثر دانست، اما بی‌شک توصیه دکتر مسعود نیلی به عنوان یکی از متخصصان برجسته اقتصاد ایران، در چنین تصمیمی بی‌تأثیر نبوده است.
محمدجواد مشتهر
سوابق کاری: عضو مسئول در سایت بولتن
حوزه تخصصی: رسانه های دیجیتال
مهمترین اتفاق در سال ۹۱ بحث گرانی بی رویه بود که مردم را تحت فشار قرار داد. این گرانی ها، خصوصا در چند ماه اخیر که مصادف با شب عید هم شد و دولت هم نتوانست آنطور که باید و شاید آن را کنترل کند، موضوع پر اهمیتی در سال ۱۳۹۱ بود.
اما با همه اینها نکته بعدی با توجه به همین گرانی ها و البته تحریم‌ها و مشکلاتی که برای مردم بوجود آمده بود، حضور چشم‌گیر مردم در راهپیمایی یوم الله 22 بهمن بود. این حضور چشم گیر از سوی مردم نشان داد که ملت حتی در سخت‌ترین شرایط نیز، پای نظام هستند و مشکلات اقتصادی و معیشتی نمی‌تواند بین نظام و مردم ایجاد شکاف کند.
فرزانه ابراهیم زاده
سوابق کاری: عضو گروه فرهنگ و هنر روزنامه شرق
حوزه تخصصی: تئاتر
مساله تئاتر شهر 7 یا 8سالی است که مورد بحث است. پارسال موضوع مترو در چهارراه ولیعصر بود، امسال موضوع ساخت و سازهای جنوب پارک‌شهر مطرح بود. کمبود بودجه تئاتر امسال نیز وجود داشت. یکی از مهمترین اتفاقاتی که رخ داد درگذشت حمید سمندریان بود. او پدر تئاتر مدرن ایران بود. فوت وی ضربه سنگینی به تئاتر زد. امسال فهیمه راستکار را نیز از دست دادیم. یکی از موضوعات مهمی که امسال رخ داد افزایش علاقه مردم به دیدن تئاتر بود. تئاتر‌های خصوصی رونق گرفتند. یکی از مشکلات این بخش پایین آمدن بی‌دلیل برخی تئاتر‌ها بود. تئاتر خشکسالی و دروغ با وجود اینکه بلیط فروخته بودند بی‌دلیل در شیراز اجرا نشد. به طور رسمی اعلام نشد که چرا این تئاتر اجرا نشد، از تئاتر‌های خوبی که امسال اجرا شد می‌توان به دیوار چهارم کار امیر رضا کوهستانی و برهان کار محمد یعقوبی اشاره کرد.
مهرداد رسولی
سوابق کاری: دبیر گروه ورزشی تهران امروز
حوزه تخصصی: ورزش
باخت تیم ملی ایران در مقابل لبنان یکی از خبرهای مهم امسال است. خبر مهم بعدی برد تیم ملی ایران در مقابل کره جنوبی بود که حدود چهار ماه قبل بود، این درحالی است که توپ ما ۳ بار به دروازه تیم کره جنوبی برخورد کرد، اما باز هم بعد از این بازی به ازبکستان ۰-۱ باختیم و کار سخت شد. حال باید منتظر شد که ببینیم ۳ بازی آینده تیم ملی نتیجه‌اش چه خواهد شد.
کامران بارنجی
سوابق کاری: دبیر گروه اجتماعی روزنامه تهران امروز
حوزه تخصصی: جامعه
آلودگی هوا یکی از مباحث پر‌سر و صدایی بود که امسال اتفاق افتاد. آلودگی هوا چالشی جدی نه تنها در تهران بلکه در تمام کلانشهرها است، همه صاحبان اندیشه معتقدند که مهمترین راه مبارزه با آلایندگی، جلوگیری از تولید آلایندگی است، نه اینکه اول آن را تولید کنیم بعد به فکر رفع آن بیفتیم. دو عامل اصلی آلودگی هوا کیفیت پایین سوخت و خودروها است. مدیریت شهری در تهران طی سال‌های اخیر سعی کرد که وظایف خود در راستای کاهش آلودگی هوا را انجام دهد، اما این راه کار به تنهایی پاسخگوی حل معضل آلودگی هوا نیست و به موازات آن باید نسبت به ارتقای کیفیت خودروها و سوخت اقدام شود که امید است در سال ۹۲ به طور جد این موضوع پیگیری شود. دلیل اصلی آلودگی هوای تهران استفاده از سوخت بی‌کیفیت و تردد زیاد خودروها در پایتخت است. هوای تهران دارای حجم زیاد ذرات معلق است و در طول روز و در مناطق پرترافیک نیز آلوده‌تر است. یکی دیگر از بزرگ‌ترین علل آلودگی هوای تهران تردد خودروهای فرسوده است، یکی دیگر از موارد ایجاد آلودگی هوا، تولید خودروهای بی‌کیفیت ساخت داخل است، که در قیاس با خودروهای وارداتی از کیفیت کمتر و آلایندگی بیشتری برخوردارند.
شیرزاد عبداللهی
سوابق کاری: تحلیل گر مسائل حوزه آموزش و پرورش
حوزه تخصصی: آموزش
مهمترین خبر سال ۹۱ در حوزه آموزش و پرورش مرگ و جرح ده‌ها دانش‌آموز در مدرسه و اردوهای دانش‌آموزی بود. فاجعه واژگون شدن اتوبوس حامل دانش‌آموزان در بازگشت از اردوی راهیان نور و کشته شدن ۲۶ دانش‌آموز دختر بروجنی و پس از آن آتش‌سوزی در دبستان روستای شین‌آباد پیرانشهر بود. این حادثه منجر به مرگ ۲ دانش‌آموز و جراحت شدید چندین دانش‌آموز دختر در ناحیه صورت و گردن و دست‌ها شد. خانواده‌های دانش‌آموزان کشته شده، عید امسال عزادارند و خانواده دانش‌آموزان سوخته پیرانشهری هم به نوعی عزادار درد و رنج و زیبایی از دست رفته فرزندان خود هستند. این دانش‌آموزان قربانی سوء مدیریت و سهل‌انگاری‌های دستگاه آموزش و پرورش شدند. چنین حوادث دردناکی این سوال را مطرح می‌کند که حفظ جان دانش‌آموزان در منظومه فکری مسوولان از چه اولویتی برخوردار است؟ مردم به طور طبیعی انتظار دارند که در مدرسه و اردو، ایمنی و سلامت فرزندانشان تامین شود. نکته آزاردهنده در اظهارنظرهای برخی مسوولان، عادی جلوه دادن مرگ دانش‌آموزان در مدرسه و اردو و مقایسه آن با حوادث جاده‌ها و شهر و روستا و... بود.
این رفتارها بر زخم خانواده‌های داغدار نمک پاشید. در همه جای دنیا و به‌خصوص در کشورهای توسعه‌یافته، تدابیر ویژه‌ای برای بالا بردن ضریب امنیت کودکان به کار گرفته می‌شود. به عنوان نمونه، برای جابه‌جایی دانش‌آموزان از اتوبوس‌هایی استفاده می‌شود که به لحاظ فنی و بدنه بسیار محکم و دارای ایمنی بالایی هستند. در آمریکا هنگام توقف اتوبوس زردرنگ مدرسه و روشن شدن فلاشرهای آن، همه وسایل نقلیه دو طرف خیابان باید توقف کامل کنند و تخطی از این قانون سنگین‌ترین جریمه را دارد. نکته جالب این است که در حوادث منجر به فوت و جرح دانش‌آموزان چه در آتش‌سوزی بخاری و چه در تصادفات اردویی، استانداردها و ضوابط ایمنی موجود در کشور که آموزش و پرورش ملزم به اجرای آنها است رعایت نشده است. به عنوان مثال، به گفته یکی از مربیان، اتوبوس راهیان نور از همان آغاز حرکت از بروجن، نقص فنی داشته و در طول مسیر بارها خاموش می‌شود. او در تعبیری کنایه‌آمیز گفت که فقط خواجه حافظ شیرازی از نقص فنی اتوبوس خبر نداشت! با این حال مسوولان، به‌رغم اطلاع دستور ادامه حرکت دادند. در حادثه شین‌آباد، بخاری نفتی دارای نقص فنی بوده است. علاوه بر این اصولا استفاده از بخاری نفتی یا گازی در مدرسه بسیار خطر آفرین است. روش برخورد کارکنان مدرسه شین‌آباد با حادثه آتش گرفتن بخاری غلط بود و نشان می‌داد کوچک‌ترین آموزشی ندیده‌اند. در این حادثه از وسایل اطفای حریق استفاده‌ای نشد یا اینکه اصلا در مدرسه کپسول آتش‌نشانی وجود نداشت. برخلاف اظهارات برخی از مدیران و مسوولان می‌توان با اختصاص بودجه و امکانات و آموزش مقابله با شرایط بحرانی از وقوع آنها جلوگیری کرد. این سوال مطرح است که در شرایطی همه اذعان دارند که زیرساخت‌های حمل و نقل جاده‌ای کشور دچار کمبود‌ها و مشکلات فراوان و به خصوص ناوگان حمل و نقل جاده‌ای فرسوده و خطرآفرین است، برگزاری اردوهایی که دانش‌آموز در مدت 5 روز تا یک هفته بعضا 3500 کیلوتر مسیر را باید طی کند، چه توجیهی دارد؟ زنده نگهداشتن یاد و خاطره رزمندگانی که پا در وادی خطر نهادند و افتخار آفریدند و آشنایی دانش‌آموزان با حماسه‌های جنگ تحمیلی ضرورتی است انکارناپذیر، اما اینکه چنین کار سترگی را محدود به یک برنامه و طرح کنیم، همانند گنجانیدن بحر در کوزه است. اخذ رضایت از اولیا برای اعزام فرزندانشان به اردو نافی مسوولیت مقامات آموزش و پرورش نیست. فرض عقلایی اولیا این است که آموزش و پرورش در این سفرها بر کیفیت وسیله نقلیه، سلامت جسمی و روانی راننده و حفظ جان دانش‌آموزان براساس آیین‌نامه اردوهای دانش‌آموزی نظارت می‌کند. درواقع والدین به آموزش و پرورش اعتماد می‌کنند. تنها در صورتی مسوولیت مقامات آموزش و پرورش منتفی می‌شود که در فرم‌های رضایت‌نامه نوشته شود که آموزش و پرورش مسوولیتی در قبال اجرای آیین‌نامه‌ها، ایمنی وسیله نقلیه، سلامت راننده اتوبوس و حفظ امنیت دانش‌آموزان ندارد. از طرف دیگر وزارت آموزش و پرورش اخذ 8 نمره از درس آمادگی دفاعی را منوط به حضور در اردو کرده است و این خود نوعی اجبار به حضور در اردو از طریق عامل نمره است. نکته تاسف بار این است که مقامات آموزش و پرورش چندان در فکر درس گرفتن از این حوادث نیستند. آنها همچنان بر اعزام یک میلیون دانش‌آموز به اردوهای راهیان نور در طول سال تاکید می‌کنند. از طرفی وجود 150 هزار بخاری نفتی در مدارس کشور خطری است که در پاییز و زمستان در کمین جان دانش‌آموزان است. بحث در مورد مدارس خطرآفرین که ساختمان آنها توانایی مقاومت در برابر یک زلزله متوسط را ندارد در حوصله این یادداشت نمی‌گنجد. می‌توان اثبات کرد که وضعیت ایمنی دانش‌آموزان در مدارس، اگر نگوییم بحرانی، بسیار نامناسب است. واقعا بهای جان یک دانش‌آموز چقدر است؟
فرید قدیری
سوابق کاری: دبیر گروه مسکن روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: مسکن
در سال 91 از یک سو رشد شدید قیمت مسکن و اجاره‌بها در شهر تهران به عنوان اتفاق نامبارک بازار مسکن، جدول اخبار مهم این حوزه ارزیابی می‌شود، اما از سوی دیگر طرح دولت برای ساخت مسکن روی زمین‌های دولتی داخل شهر تهران نیز به عنوان طرحی که توانست مدل موفق مسکن مهر را به بازار بیاورد، مهمترین خبر این حوزه می‌تواند معرفی شود. «دنیای اقتصاد» از اواخر سال 90 به دولت پیشنهاد داد از پتانسیل زمین‌های دولتی بدون استفاده در داخل شهر تهران به نفع فاقدان مسکن، بهره ببرد و روی این زمین‌ها برای این افراد خانه‌سازی کند. در بهار 91، وزارت راه و شهرسازی پیشنهاد «دنیای اقتصاد» را عملیاتی کرد و با تصویب «مسکن ویژه» طرح «دنیای اقتصاد» را به اجرا درآورد.
جعفرمحمدی
سوابق کاری: مدیر و سردبیر سایت عصر ایران
حوزه تخصصی: رسانه‌های دیجیتال
افت ارزش پول ملی یکی از مهمترین اخباری بود که می‌توان به آن اشاره کرد. افزایش نرخ دلار باعث کاهش ارزش پول ملی شد. این افزایش قیمت‌ها در تمام مسائل زندگی مردم تاثیرگذار بود، به طوری که تمام قیمت کالاها به یک باره با افزایش شدیدی مواجه شد. جامعه توان مقابله با چنین تورمی را نداشت و صدای مردم بالا رفت. از دیگر خبرهای مهم می‌توان به کمک کاربران اینترنت به افراد نیازمند نظام‌مند شد. کاربران اینترنت توانستند بیش از یک میلیارد تومان به فقرا از طریق اینترنت کمک کنند. با پولی که به دست آمد به مرد بدون چهره که از کار افتاده بود کمک شد. در مدت 48 ساعت حدود 30 میلیون تومان برای این فرد جمع‌آوری شد. این کمک‌ها نشان می‌دهد که در میان این همه سیاهی که در جامعه وجود دارد هنوز هم می‌توان امیدوار بود.
مهدی افشار نیک
سوابق کاری: دبیرگروه اقتصادی روزنامه شرق
حوزه تخصصی: اقتصاد
دولت نتوانست فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را اجرا کند و فاز نخست در بخش تولید ناکام ماند. پس از اجرایی شدن فاز نخست تولید ضربه خورد؛ به طوری که ظرفیت اسمی کارخانه‌ها بیکار مانده و کارخانه‌ها پایین‌تر از ظرفیت اسمی خود کار می‌کنند. کاهش درآمدهای نفتی نیز از دیگر خبرهای مهم امسال بود. این اتفاق در پی تحریم‌ها روی داد و درآمدهای ما به صورت رسمی و قانونی وارد کشور نمی‌شود. پول درآمدهای نفتی ایران را به صورت طلا و کالاهای بی‌کیفیت به ما تحویل می‌دهند که این اتفاق بسیار دردناک است. ما مجبوریم به جای پول نفت کالاهای بی‌کیفیت کشورهای دیگر را به کشور وارد کنیم و مصرف‌کننده همواره شاکی است. این مورد به ضرر تولید است و سطح رفاهی مردم را کاهش می‌دهد. افزایش نقدینگی یکی دیگر از خبرهای پر‌سر و صدای امسال بود. ما در بخش افزایش نقدینگی رکورد زدیم به طوری که پیش‌بینی می‌شود با توجه به اعطای عیدانه و یارانه‌ها تا پایان سال به بیش از 400 هزار میلیارد تومان دست یابیم. ایران امسال یکی از بالاترین رشدهای نقدینگی را تجربه کرد و در مهر و آبان ماه روزانه 500 میلیارد تومان به نقدینگی اضافه می‌شد. البته شاید الان مشهود نباشد، اما سال‌های بعد نمود پیدا می‌کند. افزایش نرخ ارز موجب شد که تولید خودروسازان امسال کاهش یابد. کاهش 50 درصدی تولید خودروسازان باعث شد که با توجه به تقاضای زیاد قیمت‌ها افزایش یابد و قیمت خودروها بیش از حد گران شود. از دیگر اتفاق‌ها افزایش نرخ دلار بود. خرداد ماه بود که دلار قیمتی حدود 1950 تومان داشت، اما این اواخر دلار به بیش از 3 هزار تومان رسید. افزایش یکباره نرخ دلار اقتصاد ایران را متاثر کرد، البته تبعات این افزایش قیمت نیز سال‌های آینده مشخص می‌شود.
سعید ارکان زاده
سوابق کاری: روزنامه نگار گروه جامعه روزنامه شرق
حوزه تخصصی: بهداشت و آموزش
مهمترین اتفاق سال 1391 تحریم دارویی ایران به ویژه داروی بیماران خاص بود. به طوری که هزینه شیمی‌درمانی برخی از بیماران خاص به 200 میلیون تومان رسید. از دیگر سو مواد غذایی گران شد و روی تغذیه مردم تاثیرگذار بود.
ماجرای سعادت آباد و دعوای راننده بنز و خودرو ب ام و نیز در نوع خود به نظرم پر‌اهمیت بود. در این نزاع خیابانی راننده بنز قمه کشی کرده و راننده ب ام و که پشت فرمان نشسته بود با خودرو از روی او رد شد و وی را به قتل رساند.
این نشان می‌دهد که افراد نو کیسه به ثروت رسیده اند و فرهنگ درستی ندارند. با ماشین‌های مدل بالا در مکان‌های مرفه‌نشین زندگی می‌کنند، اما فرهنگ درستی ندارند و رفتارهای نا‌شایست از خود نشان می‌دهند.
محمدصادق جنان صفت
سوابق کاری: دبیر گروه بازرگانی، صنعت و معدن روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: صنعت و معدن
افزایش قیمت ارز و مشکلات بخش تولید در دریافت و بازپرداخت تسهیلات ارزی از یک سو و کمبود نقدینگی آنها برای واردات مواد اولیه پراهمیت‌ترین خبر حوزه صنعت است. کمبود ارز در بازار و عدم تخصیص کامل ارز از طریق مرکز مبادلات ارزی باعث شد که واحدهای تولیدی برای واردات مواد اولیه از ارز با قیمت آزاد استفاده کنند.
همچنین صدور بخشنامه‌ای مبنی بر بازپرداخت تسهیلات ارزی تولیدکنندگان به نرخ مرکز مبادلات منجر شد مشکلات تولید برای تامین نقدینگی مورد نیاز بیشتر شود. بازپرداخت تسهیلات ارزی با نرخ مبادله‌ای عملا کلیه محاسبات بنگاه‌های تولیدی را به هم زد. از سوی دیگر، اولویت‌بندی گروه‌های کالایی برای دریافت ارز با نرخ مرکز مبادلات از دیگر موضوعاتی بود که دست برخی از واحدهای تولیدی برای دریافت ارز با قیمت کمتر کوتاه کرد. (به منظور واردات مواد اولیه)
علی باغانی
سوابق کاری: دبیر گروه بورس روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: بورس
رشد خیره‌کننده شاخص بورس به دلیل تاثیر افزایش قیمت دلار و پیامدهای آن در شرکت‌های بزرگ بورسی که بیشتر آنها، شرکت‌های صادرکننده بودند، مهمترین اتفاقی بود که بورس را تحت‌تاثیر قرار داد و به تعبیری «رشد دلاری بورس» مهمترین رخداد بازار سرمایه کشور در سال ۹۱ بود. بر این اساس پس از یک دوره رکود حاکم بر بازار، شاخص بورس به دنبال رشد قیمت سهام چند شرکت بزرگ، به رکوردهای جدید و بی‌سابقه‌ای دست یافت و سود قابل توجهی را در مدت کوتاهی نصیب سرمایه‌گذاران کرد.
«رشد دلاری بورس» به دلیل افزایش درآمد حاصل از صادرات محصولات تولیدی شرکت‌های بزرگی بود که در بورس حضور داشتند، به عنوان مثال شرکت‌های پالایشگاهی، پتروشیمی و فلزات اساسی به دلیل رشد تورمی قیمت دلار، به میزان بالایی از پیش‌بینی‌های بودجه خود، فراتر رفتند و افزایش درآمد آنها که افزایش سودآوریشان را در پی داشت به رشد قیمت سهام آنها در بورس انجامید. به عبارت دیگر رشد سودآوری این شرکت‌ها به دلیل رشد تولید یا اجرای طرح‌های توسعه نبود، بلکه ناشی از تورم ارزی بود. سازمان بورس و اوراق بهادار به دنبال افزایش بی‌سابقه شاخص بورس، نماد معاملاتی 6 شرکت بزرگ بورس که معاملات سهام آنها تاثیر بالایی بر رشد شاخص داشت، متوقف کرد. بر این اساس در تاریخ نهم دی ماه 91، نماد معاملاتی شرکت‌های پالایشگاه بندرعباس، پالایشگاه تبریز، پتروشیمی شیراز، پتروشیمی کرمانشاه، سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی و ذوب آهن اصفهان به منظور بررسی وضعیت مالی و اطلاع‌رسانی بیشتر، بسته شد.
به دنبال بسته شدن نماد «لیدرهای بازار»، بورس با کاهش شدید ارزش معاملات و در پی آن افت شاخص بورس مواجه شد.
فرهاد گوران
سوابق کاری: دبیر گروه تاریخ روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: ادبیات و تاریخ
گروه تاریخ‌اقتصاد- ما در این صفحه با مقالات و رخدادهای تاریخی سر و کار داریم نه اخبار و وقایع روزانه. هرچند که همین خبرهای روزانه هم، روزی روزگاری همچون سوژه‌های تاریخی به چشم خواهند آمد. شاهد مثال بیاوریم؟! در سالی که گذشت یک «سوژه» تاریخی منتشر شده در صفحه «تاریخ‌اقتصاد»، دست به دست و دهان به دهان چرخید؛ نامه فتحعلی شاه قاجار به سفیر ایران در استانبول. نامه‌ای که اینگونه آغاز شده؛ «اولا بر ذمت همت تو لازم است که به درستی تحقیق کنی که وسعت ملک فرنگستان چقدر است؟ کسی به نام پادشاه فرنگ هست یا نه؟ و در صورت بودن، پایتختش کجاست؟ ثانیا فرنگستان عبارت است از چند ایل شهرنشین؟ خوانین و سرکردگان ایشان کیانند؟...» شاه قاجار در ادامه از سفیر می‌خواهد تحقیق مبسوط بنماید و دریابد که «آیا لندن جزئی از انگلستان است یا انگلستان جزئی از لندن؟» القصه، نبش قبر این نامه چنان خبرساز شد که یکی از خوانندگان پژوهشگر روزنامه را بر آن داشت که آستین همت بالا بزند و تحقیقاتی دامنه‌دار را در خصوص صحت و سقم این گونه نامه‌های شاهان قاجار بیاغازد. ما نیز امیدواریم که تلاش ایشان هر چه زودتر به بار نشیند و نتایج پژوهش گرانبهای‌شان را در صفحه مربوطه به نظر خوانندگان خود برسانیم.
شهرام شریف
سوابق کاری: دبیر گروه دیجیتال روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: دیجیتال
قطعی مداوم و اختلال‌های پایان‌ناپذیر اینترنت به نظرم مهمترین اتفاق در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بود.
موضوعی که با مسدود شدن سرویس Gmail در اواسط سال و بسته شدن VPN در همین روزهای پایانی سال به اوج خود رسید.
تصورم این است که ما مسوولان تصمیم‌گیری مشخصی برای موضوع نظارت بر اینترنت نداریم و افراد متعدد و سلایق و دیدگاه‌های مختلف موجب ناهمگونی و عدم ثبات در این عرصه شده‌اند. وابستگی کسب‌و‌کار و زندگی مردم به اینترنت امروزه به اندازه‌ای است که کوچک‌ترین تغییری در نحوه ارائه آن موجب به‌هم‌ریختگی زندگی و تجارت آنها می‌شود، کما اینکه می‌بینیم بسیاری از مردم واقعا خواستار یک شبکه باثبات برای اتصال به اینترنت هستند.
برخی مسوولان در مورد قطعی‌ها و مشکلات اینترنت حساس‌تر شده‌اند، اینکه حالا در پی حل آن برنمی‌آیند موضوع دیگری است. حداقل در بخش فنی شاهد پاسخگویی و مسوولیت‌پذیری بیشتری هستیم.
مرجان شهریاری
سوابق کاری: دبیر گروه خودرو روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: صنعت خودرو
رشد بی‌سابقه قیمت خودرو را باید مهمترین اتفاق امسال صنعت خودرو کشور دانست، اتفاقی که بهت مشتریان را به دنبال داشت و بازار را حسابی به هم ریخت. اوضاع به حدی در بازار به هم ریخت که برخی خودروهای داخلی تا بیش از دو برابر رشد قیمت را تجربه کردند و حالا نیز دیگر خودرویی زیر ۱۵ میلیون وجود خارجی ندارد.
به نظر می‌رسد اصلی‌ترین دلیل رشد بی‌سابقه قیمت خودرو، کاهش تیراژ است که از ابتدای امسال گریبان صنعت خودرو را گرفت و تولید را در واپسین روزهای سال به نصف سال گذشته رساند. خودروسازان معتقدند بروز مشکلات مالی و کمبود نقدینگی اصلی‌ترین دلیل افت تولید خودرو در سال‌جاری است.
از آنجا که خودروسازی در ایران صنعتی پرحاشیه به شمار می‌رود و مشتریان حساسیتی ویژه روی قیمت خودروی آن دارند، انتشار اخبار مربوطه تاثیر بسزایی در رفتار مشتریان و حتی مسوولان امر داشت. رکود در بازار خودرو و به تعویق افتادن تصمیمات در مورد قیمت خودرو، اصلی‌ترین تبعات انتشار اخبار مربوطه به شمار می‌روند.
گیسو فغفوری
سوابق کاری: دبیر و خبرنگار گروه فرهنگ و هنر در اکثر نشریات
حوزه تخصصی: سینما
سال 91 تمام شد، در حالی که از همان روزهای آغاز همراه با دعوا و تنش بین دو نهاد مهم سیاست‌گذاری سینما بود. حوزه هنری و وزارت فرهنگ و ارشاد بر سر دو فیلم در همان تعطیلات عید نوروز اختلافاتشان آغاز شد. این روند تا پایان سال هم ادامه داشت. یکی عنوان می‌کرد که داعیه‌دار فرهنگ است و دیگری خط قرمزها را رعایت نمی‌کند و نهاد خانواده را تضعیف می‌کند و دیگری نیز از مجوزها و بررسی‌های خودش می‌گوید. به این ترتیب فضای سینما با دعوا و اختلاف آغاز شد و تا پایان سال ادامه داشت. سینماهای مهم نظیر آزادی فیلم‌های خوب را اکران نکردند و سالن‌ها از فیلم و مخاطب خالی بود. بخش خصوصی نحیف بود، نحیف‌تر شد. شکل دعوا مدام عوض می‌شد. جلسات متعدد سازندگان فیلم‌های تحریمی به نتیجه‌ای نرسید، اما در عوض فیلم‌های تحریمی با استقبال فراوان مردم روبه‌رو شد. مراسم روزملی سینما با تعطیلی خانه سینما امسال همراه با جشن نبود و بر سر مزار سیف‌الله داد برگزارشد. سال نو می‌توانست با یک اتفاق خوب یعنی بازگشایی این نهاد صنفی همراه باشد اما نشد و این آرزو به روزهای بعد از انتخابات 92 موکول شد. خانه سینما توانسته بود از دیوان عدالت اداری رای بازگشایی خود را بگیرد و می‌خواست در روز سوم خرداد بازگشایی شود، اما خب در نهایت نشد. حتی برگزاری جلسه با رییس دولت دهم نیز نتوانست نتیجه‌ای داشته باشد، هر چقدر هم جلسه‌ها تشکیل شد. در نهایت هم نامه اعضای هیات اصلاح اساسنامه خانه سینما خبر از یک موضوع می‌داد، مادامی که مدیران و مسوولان سینمایی فعلی بر مسند نشسته باشند، نه امیدی به گشایش در خانه سینمای ایران دارد و نه عافیتی در انتظار جامعه اصناف سینمایی نیست.
احسان ابطحی
سوابق کاری: خبرنگار گروه بین‌الملل روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: بین‌الملل
انتخابات باراک اوباما، نخستین رییس‌جمهوری رنگین‌پوست ایالات‌متحده برای دومین بار، بی‌تردید مهمترین رویداد دیپلماتیک سال 1391 بود. اعتماد دوباره مردم آمریکا به فردی که برخی جمهوری‌خواهان و محافظه‌کاران افراطی آمریکایی گاهی او را سوسیالیست خطاب می‌کردند و با سیاست‌های اقتصادی او به شدت مخالف بودند می‌تواند حادثه‌ای مهم در سالی که گذشت تلقی شود. فاصله گرفتن اوباما از سیاست‌های جورج بوش، رییس‌جمهوری پیشین ایالات‌متحده، چه در عرصه دیپلماسی بین‌المللی و چه در عرصه اقتصادی شاید مهمترین دلیلی بود که باراک اوباما را در کاخ سفید نگه داشت. او دست‌کم در ظاهر تلاش کرد تا اعتبار به شدت از دست رفته آمریکا را به این کشور بازگرداند، هرچند بسیاری معتقدند که او در راه رسیدن به این هدف چندان موفق نبودها است. خارج شدن اقتصاد آمریکا از رکود با وجود نرخ اندک رشد اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری هم از دیگر دلایل انتخاب مجدد اوباما است. انتخاب افراد ظاهرا معتدلی مانند جان کری به سمت وزارت خارجه و همچنین چاک هیگل به سمت وزارت دفاع کشوری که بزرگ‌ترین ارتش جهان را در اختیار دارد، بی‌تردید مسیر جامعه جهانی را تغییر خواهد داد، گرچه بسیاری از تحلیلگران سیاسی قویا بر این باورند که انتخاب این افراد تنها تاکتیک کاخ سفید را تغییر می‌دهد و تاثیری بر سیاست‌های کلی واشنگتن نخواهد داشت. از بعد داخلی هم اوباما تلاش می‌کند تا سیاست‌های تامین اجتماعی خود را ادامه دهد و همچنان فقرای آمریکایی و 30 میلیون نفری را که پیش از او از بیمه خدمات درمانی محروم بودند، زیر چتر حمایتی دولت قرار دهد.
حمزه چگینی
سوابق کاری: دبیر گروه بورس کالا روزنامه دنیای اقتصادی
حوزه تخصصی: بورس کالا
افزایش بیش از 50 درصدی قیمت بسیاری از محصولات در حوزه فلزات، فولاد و پتروشیمی از مهمترین اخبار سال 91 در حوزه بورس کالا بود- این اتفاق که در برخی کالاها شدیدتر و در بعضی از شدت کمتری برخوردار بود، در کل منجر به تورم شدید در بازار شد که نتیجه آن کمبود کالا، توقف خرید و فروش‌ها، احتکار کالا در انبارها به امید افزایش بیشتر قیمت‌ها و گرانفروشی محصولات بود. افزایش نرخ ارز در سال 91 که در نتیجه کاهش ناگهانی صادرات نفت و در نتیجه افت شدید موجودی ارز در بازار به وقوع پیوست عاملی شد که بسیاری از محصولات به خصوص کالاهایی که اتکای بالایی به واردات- چه از بعد تامین مواد اولیه و چه از بعد واردات کالای نهایی- دارند با چالش افزایش قیمت مواجه شود و نتیجه این امر به رکود در مبادلات در برهه‌ای از زمان شد.نتیجه این امر توقف مبادلات در حوزه بورس کالا بود. انتشار این خبر به پیگیری مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و ایجاد فشار بر بورس کالا و پیگیری‌های لازم در جهت کنترل قیمت‌ها و بازرسی انبارها جهت بازگرداندن کالاها به بازار شد که نتیجه آن کاهش نسبی در قیمت‌ها بود. البته نوسانات نرخ ارز در سال 91 مانع از تثبیت قیمت‌ها به خصوص قیمت‌های بازاری بود، اما همچنان بخش‌های مختلف بورس کالا تحت نظارت کمیته‌ها و کارگروه‌های مختلف دولتی در تلاشند با کنترل قیمت‌ها بازار را به تعادل نزدیک کنند.
یاسر نوروزی
سوابق کاری: روزنامه نگار حوزه ادبیات
حوزه تخصصی: ادبیات
بزرگ‌ترین اتفاقی که در سال 91 در حوزه‌ی ادبیات به تحقق پیوست مرگ «سیمین دانشور» بزرگ‌ترین بانوی داستان‌نویس ایران بود.
او نه تنها یکی از داستان‌نویسان تأثیرگذار ایران در تاریخ صد و اندی ساله‌ی ادبیات داستانی بود بلکه قدرت‌مندترین نویسنده زن ایران نیز به شمار می‌رفت.
همچنان در هر فهرستی که از آثار برتر ادبیات داستانی نام می‌برند، «سووشون» وجود دارد. در عین حال درست است که «دانشور» هرگز نتوانست با «جزیره‌ی سرگردانی» یا «ساربان سرگردان» به اثر شکوهمند قبلی خود برسد اما همان یک رمان برای ماندگاری‌اش کافی بود. تبعات این مرگ، برای ادبیات داستانی همچنان نامعلوم است. به نظر می‌رسد با مرگ «دانشور» در حال گذار از نسل سایه‌افکن ادبیات هستیم؛ نسلی که در دهه‌ی چهل و پنجاه شکوفایی ادبیات ایران را به همراه آوردند و از آنها تنها نام‌هایی مثل «ابراهیم گلستان»، «دولت آبادی» (هر چند بیشترین تأثیر خود را مدیون نوشتن کلیدر در دهه‌ی شصت است)، «سیمین بهبهانی» و... باقی مانده است. تبعات این مرگ، پایان دوران ابرنویسندگان و فروکاست آنها به جهان‌های کثیر نویسندگان کم‌نام و نشان‌تر است.
محمد حسین خوشوقت
سوابق کاری: مدیر سایت فرارو
حوزه تخصصی: رسانه‌های دیجیتال
به اعتقاد من مهمترین رویداد علاوه بر سوء مدیریت اقتصادی کشور، اتفاقی بود که اخیرا با فوت آقای چاوز رخ داد. توصیف ایشان به عنوان یک «حزب اللهی تمام عیار» و یک «شهید» و یک «بسیجی»از سوی رئیس جمهور به نظر من مهمترین رویدادی بود که رخ داد. این دو نشان دهنده کیفیت خاص لایه‌های زیرین اقتصادی و سیاسی دستگاه فکری و سیاسی رئیس جمهور و گروه اقتصادی ایشان است. به هرحال بر اساس آموزه‌های ناب و راستین اسلامی، حزب اللهی و شهید بودن، تعاریف خاص خود را دارد. اینکه ما یک فرد مسیحی را به عنوان یک شهید قلمداد کنیم، نشان دهنده یک اشتباه فکری است و گویای بدفهمی و نسبت به آموزه های ناب است. البته من به آقای چاوز احترام می‌گذارم، او یک مبارز و عدالت طلب بود و برای کشورش زحمات زیادی کشیده و در برابر ظلم و استبداد ایستاد و این قابل ستایش است. ما به ایشان به عنوان یک مسیحی احترام می‌گذاریم، اما اینکه او را به عنوان یک شهید قلمداد کنیم، با معیارهای اسلامی ناب، منطبق نیست. شهید طبق مفاد قرآن کریم، معنای خود را دارد و ما نمی‌توانیم یک فرد مسیحی را به عنوان یک شهید قلمداد کنیم. طبق آموزه‌های قرآن کریم «ان الدین عندالله السلام» اگر کسی در راه خدا و اسلام کشته شود شهید است. اما یک فرد غیر مسلمان را که معتقد و ملتزم به اسلام نیست، اگر کشته هم شود نمی‌توانیم یک شهید یا حزب اللهی تمام عیار قلمداد کنیم.
سوابق کاری: دبیر گروه اندیشه روزنامه دنیای اقتصاد
در حوزه اندیشه چندان نمی‌توان از رویدادها و مهمترین آنها صحبت کرد، نه چون رویدادی وجود ندارد، بلکه چون فضای اندیشه همیشه بر فراز رویدادها حرکت می‌کند و سعی می‌کند نگاهی از بالا به آنها بیندازد.
با این حال، احتمالا می‌توان مهمترین رویداد حوزه تحلیل اقتصادی ایران را در سال ۱۳۹۱، ارائه تحلیلی جامع از فاز اول هدفمندسازی یارانه‌ها توسط دکتر مسعود نیلی دانست که در تاریخ ۹ بهمن در روزنامه دنیای اقتصاد منتشر شد.
در نیمه دوم سال ۹۱ آن‌قدر از اجرای فاز اول هدفمندی گذشته بود که ارائه تحلیلی از قوت‌ها و ضعف‌های آن را ممکن سازد. همچنین ارائه این تحلیل کمکی بزرگ به سیاست‌گذاران برای تصمیم‌گیری در مورد چگونگی اجرای فاز دوم هدفمندی بود.
هر چند عوامل متعددی را می‌توان در تصمیم مجلس شورای اسلامی در به تعویق انداختن اجرای فاز دوم هدفمندی تا آغاز دولت بعدی، مؤثر دانست، اما بی‌شک توصیه دکتر مسعود نیلی به عنوان یکی از متخصصان برجسته اقتصاد ایران، در چنین تصمیمی بی‌تأثیر نبوده است.
محمدجواد مشتهر
سوابق کاری: عضو مسئول در سایت بولتن
حوزه تخصصی: رسانه های دیجیتال
مهمترین اتفاق در سال ۹۱ بحث گرانی بی رویه بود که مردم را تحت فشار قرار داد. این گرانی ها، خصوصا در چند ماه اخیر که مصادف با شب عید هم شد و دولت هم نتوانست آنطور که باید و شاید آن را کنترل کند، موضوع پر اهمیتی در سال ۱۳۹۱ بود.
اما با همه اینها نکته بعدی با توجه به همین گرانی ها و البته تحریم‌ها و مشکلاتی که برای مردم بوجود آمده بود، حضور چشم‌گیر مردم در راهپیمایی یوم الله 22 بهمن بود. این حضور چشم گیر از سوی مردم نشان داد که ملت حتی در سخت‌ترین شرایط نیز، پای نظام هستند و مشکلات اقتصادی و معیشتی نمی‌تواند بین نظام و مردم ایجاد شکاف کند.
فرزانه ابراهیم زاده
سوابق کاری: عضو گروه فرهنگ و هنر روزنامه شرق
حوزه تخصصی: تئاتر
مساله تئاتر شهر 7 یا 8سالی است که مورد بحث است. پارسال موضوع مترو در چهارراه ولیعصر بود، امسال موضوع ساخت و سازهای جنوب پارک‌شهر مطرح بود. کمبود بودجه تئاتر امسال نیز وجود داشت. یکی از مهمترین اتفاقاتی که رخ داد درگذشت حمید سمندریان بود. او پدر تئاتر مدرن ایران بود. فوت وی ضربه سنگینی به تئاتر زد. امسال فهیمه راستکار را نیز از دست دادیم. یکی از موضوعات مهمی که امسال رخ داد افزایش علاقه مردم به دیدن تئاتر بود. تئاتر‌های خصوصی رونق گرفتند. یکی از مشکلات این بخش پایین آمدن بی‌دلیل برخی تئاتر‌ها بود. تئاتر خشکسالی و دروغ با وجود اینکه بلیط فروخته بودند بی‌دلیل در شیراز اجرا نشد. به طور رسمی اعلام نشد که چرا این تئاتر اجرا نشد، از تئاتر‌های خوبی که امسال اجرا شد می‌توان به دیوار چهارم کار امیر رضا کوهستانی و برهان کار محمد یعقوبی اشاره کرد.
مهرداد رسولی
سوابق کاری: دبیر گروه ورزشی تهران امروز
حوزه تخصصی: ورزش
باخت تیم ملی ایران در مقابل لبنان یکی از خبرهای مهم امسال است. خبر مهم بعدی برد تیم ملی ایران در مقابل کره جنوبی بود که حدود چهار ماه قبل بود، این درحالی است که توپ ما ۳ بار به دروازه تیم کره جنوبی برخورد کرد، اما باز هم بعد از این بازی به ازبکستان ۰-۱ باختیم و کار سخت شد. حال باید منتظر شد که ببینیم ۳ بازی آینده تیم ملی نتیجه‌اش چه خواهد شد.
کامران بارنجی
سوابق کاری: دبیر گروه اجتماعی روزنامه تهران امروز
حوزه تخصصی: جامعه
آلودگی هوا یکی از مباحث پر‌سر و صدایی بود که امسال اتفاق افتاد. آلودگی هوا چالشی جدی نه تنها در تهران بلکه در تمام کلانشهرها است، همه صاحبان اندیشه معتقدند که مهمترین راه مبارزه با آلایندگی، جلوگیری از تولید آلایندگی است، نه اینکه اول آن را تولید کنیم بعد به فکر رفع آن بیفتیم. دو عامل اصلی آلودگی هوا کیفیت پایین سوخت و خودروها است. مدیریت شهری در تهران طی سال‌های اخیر سعی کرد که وظایف خود در راستای کاهش آلودگی هوا را انجام دهد، اما این راه کار به تنهایی پاسخگوی حل معضل آلودگی هوا نیست و به موازات آن باید نسبت به ارتقای کیفیت خودروها و سوخت اقدام شود که امید است در سال ۹۲ به طور جد این موضوع پیگیری شود. دلیل اصلی آلودگی هوای تهران استفاده از سوخت بی‌کیفیت و تردد زیاد خودروها در پایتخت است. هوای تهران دارای حجم زیاد ذرات معلق است و در طول روز و در مناطق پرترافیک نیز آلوده‌تر است. یکی دیگر از بزرگ‌ترین علل آلودگی هوای تهران تردد خودروهای فرسوده است، یکی دیگر از موارد ایجاد آلودگی هوا، تولید خودروهای بی‌کیفیت ساخت داخل است، که در قیاس با خودروهای وارداتی از کیفیت کمتر و آلایندگی بیشتری برخوردارند.
شیرزاد عبداللهی
سوابق کاری: تحلیل گر مسائل حوزه آموزش و پرورش
حوزه تخصصی: آموزش
مهمترین خبر سال ۹۱ در حوزه آموزش و پرورش مرگ و جرح ده‌ها دانش‌آموز در مدرسه و اردوهای دانش‌آموزی بود. فاجعه واژگون شدن اتوبوس حامل دانش‌آموزان در بازگشت از اردوی راهیان نور و کشته شدن ۲۶ دانش‌آموز دختر بروجنی و پس از آن آتش‌سوزی در دبستان روستای شین‌آباد پیرانشهر بود. این حادثه منجر به مرگ ۲ دانش‌آموز و جراحت شدید چندین دانش‌آموز دختر در ناحیه صورت و گردن و دست‌ها شد. خانواده‌های دانش‌آموزان کشته شده، عید امسال عزادارند و خانواده دانش‌آموزان سوخته پیرانشهری هم به نوعی عزادار درد و رنج و زیبایی از دست رفته فرزندان خود هستند. این دانش‌آموزان قربانی سوء مدیریت و سهل‌انگاری‌های دستگاه آموزش و پرورش شدند. چنین حوادث دردناکی این سوال را مطرح می‌کند که حفظ جان دانش‌آموزان در منظومه فکری مسوولان از چه اولویتی برخوردار است؟ مردم به طور طبیعی انتظار دارند که در مدرسه و اردو، ایمنی و سلامت فرزندانشان تامین شود. نکته آزاردهنده در اظهارنظرهای برخی مسوولان، عادی جلوه دادن مرگ دانش‌آموزان در مدرسه و اردو و مقایسه آن با حوادث جاده‌ها و شهر و روستا و... بود.
این رفتارها بر زخم خانواده‌های داغدار نمک پاشید. در همه جای دنیا و به‌خصوص در کشورهای توسعه‌یافته، تدابیر ویژه‌ای برای بالا بردن ضریب امنیت کودکان به کار گرفته می‌شود. به عنوان نمونه، برای جابه‌جایی دانش‌آموزان از اتوبوس‌هایی استفاده می‌شود که به لحاظ فنی و بدنه بسیار محکم و دارای ایمنی بالایی هستند. در آمریکا هنگام توقف اتوبوس زردرنگ مدرسه و روشن شدن فلاشرهای آن، همه وسایل نقلیه دو طرف خیابان باید توقف کامل کنند و تخطی از این قانون سنگین‌ترین جریمه را دارد. نکته جالب این است که در حوادث منجر به فوت و جرح دانش‌آموزان چه در آتش‌سوزی بخاری و چه در تصادفات اردویی، استانداردها و ضوابط ایمنی موجود در کشور که آموزش و پرورش ملزم به اجرای آنها است رعایت نشده است. به عنوان مثال، به گفته یکی از مربیان، اتوبوس راهیان نور از همان آغاز حرکت از بروجن، نقص فنی داشته و در طول مسیر بارها خاموش می‌شود. او در تعبیری کنایه‌آمیز گفت که فقط خواجه حافظ شیرازی از نقص فنی اتوبوس خبر نداشت! با این حال مسوولان، به‌رغم اطلاع دستور ادامه حرکت دادند. در حادثه شین‌آباد، بخاری نفتی دارای نقص فنی بوده است. علاوه بر این اصولا استفاده از بخاری نفتی یا گازی در مدرسه بسیار خطر آفرین است. روش برخورد کارکنان مدرسه شین‌آباد با حادثه آتش گرفتن بخاری غلط بود و نشان می‌داد کوچک‌ترین آموزشی ندیده‌اند. در این حادثه از وسایل اطفای حریق استفاده‌ای نشد یا اینکه اصلا در مدرسه کپسول آتش‌نشانی وجود نداشت. برخلاف اظهارات برخی از مدیران و مسوولان می‌توان با اختصاص بودجه و امکانات و آموزش مقابله با شرایط بحرانی از وقوع آنها جلوگیری کرد. این سوال مطرح است که در شرایطی همه اذعان دارند که زیرساخت‌های حمل و نقل جاده‌ای کشور دچار کمبود‌ها و مشکلات فراوان و به خصوص ناوگان حمل و نقل جاده‌ای فرسوده و خطرآفرین است، برگزاری اردوهایی که دانش‌آموز در مدت 5 روز تا یک هفته بعضا 3500 کیلوتر مسیر را باید طی کند، چه توجیهی دارد؟ زنده نگهداشتن یاد و خاطره رزمندگانی که پا در وادی خطر نهادند و افتخار آفریدند و آشنایی دانش‌آموزان با حماسه‌های جنگ تحمیلی ضرورتی است انکارناپذیر، اما اینکه چنین کار سترگی را محدود به یک برنامه و طرح کنیم، همانند گنجانیدن بحر در کوزه است. اخذ رضایت از اولیا برای اعزام فرزندانشان به اردو نافی مسوولیت مقامات آموزش و پرورش نیست. فرض عقلایی اولیا این است که آموزش و پرورش در این سفرها بر کیفیت وسیله نقلیه، سلامت جسمی و روانی راننده و حفظ جان دانش‌آموزان براساس آیین‌نامه اردوهای دانش‌آموزی نظارت می‌کند. درواقع والدین به آموزش و پرورش اعتماد می‌کنند. تنها در صورتی مسوولیت مقامات آموزش و پرورش منتفی می‌شود که در فرم‌های رضایت‌نامه نوشته شود که آموزش و پرورش مسوولیتی در قبال اجرای آیین‌نامه‌ها، ایمنی وسیله نقلیه، سلامت راننده اتوبوس و حفظ امنیت دانش‌آموزان ندارد. از طرف دیگر وزارت آموزش و پرورش اخذ 8 نمره از درس آمادگی دفاعی را منوط به حضور در اردو کرده است و این خود نوعی اجبار به حضور در اردو از طریق عامل نمره است. نکته تاسف بار این است که مقامات آموزش و پرورش چندان در فکر درس گرفتن از این حوادث نیستند. آنها همچنان بر اعزام یک میلیون دانش‌آموز به اردوهای راهیان نور در طول سال تاکید می‌کنند. از طرفی وجود 150 هزار بخاری نفتی در مدارس کشور خطری است که در پاییز و زمستان در کمین جان دانش‌آموزان است. بحث در مورد مدارس خطرآفرین که ساختمان آنها توانایی مقاومت در برابر یک زلزله متوسط را ندارد در حوصله این یادداشت نمی‌گنجد. می‌توان اثبات کرد که وضعیت ایمنی دانش‌آموزان در مدارس، اگر نگوییم بحرانی، بسیار نامناسب است. واقعا بهای جان یک دانش‌آموز چقدر است؟
فرید قدیری
سوابق کاری: دبیر گروه مسکن روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: مسکن
در سال 91 از یک سو رشد شدید قیمت مسکن و اجاره‌بها در شهر تهران به عنوان اتفاق نامبارک بازار مسکن، جدول اخبار مهم این حوزه ارزیابی می‌شود، اما از سوی دیگر طرح دولت برای ساخت مسکن روی زمین‌های دولتی داخل شهر تهران نیز به عنوان طرحی که توانست مدل موفق مسکن مهر را به بازار بیاورد، مهمترین خبر این حوزه می‌تواند معرفی شود. «دنیای اقتصاد» از اواخر سال 90 به دولت پیشنهاد داد از پتانسیل زمین‌های دولتی بدون استفاده در داخل شهر تهران به نفع فاقدان مسکن، بهره ببرد و روی این زمین‌ها برای این افراد خانه‌سازی کند. در بهار 91، وزارت راه و شهرسازی پیشنهاد «دنیای اقتصاد» را عملیاتی کرد و با تصویب «مسکن ویژه» طرح «دنیای اقتصاد» را به اجرا درآورد.
جعفرمحمدی
سوابق کاری: مدیر و سردبیر سایت عصر ایران
حوزه تخصصی: رسانه‌های دیجیتال
افت ارزش پول ملی یکی از مهمترین اخباری بود که می‌توان به آن اشاره کرد. افزایش نرخ دلار باعث کاهش ارزش پول ملی شد. این افزایش قیمت‌ها در تمام مسائل زندگی مردم تاثیرگذار بود، به طوری که تمام قیمت کالاها به یک باره با افزایش شدیدی مواجه شد. جامعه توان مقابله با چنین تورمی را نداشت و صدای مردم بالا رفت. از دیگر خبرهای مهم می‌توان به کمک کاربران اینترنت به افراد نیازمند نظام‌مند شد. کاربران اینترنت توانستند بیش از یک میلیارد تومان به فقرا از طریق اینترنت کمک کنند. با پولی که به دست آمد به مرد بدون چهره که از کار افتاده بود کمک شد. در مدت 48 ساعت حدود 30 میلیون تومان برای این فرد جمع‌آوری شد. این کمک‌ها نشان می‌دهد که در میان این همه سیاهی که در جامعه وجود دارد هنوز هم می‌توان امیدوار بود.
مهدی افشار نیک
سوابق کاری: دبیرگروه اقتصادی روزنامه شرق
حوزه تخصصی: اقتصاد
دولت نتوانست فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را اجرا کند و فاز نخست در بخش تولید ناکام ماند. پس از اجرایی شدن فاز نخست تولید ضربه خورد؛ به طوری که ظرفیت اسمی کارخانه‌ها بیکار مانده و کارخانه‌ها پایین‌تر از ظرفیت اسمی خود کار می‌کنند. کاهش درآمدهای نفتی نیز از دیگر خبرهای مهم امسال بود. این اتفاق در پی تحریم‌ها روی داد و درآمدهای ما به صورت رسمی و قانونی وارد کشور نمی‌شود. پول درآمدهای نفتی ایران را به صورت طلا و کالاهای بی‌کیفیت به ما تحویل می‌دهند که این اتفاق بسیار دردناک است. ما مجبوریم به جای پول نفت کالاهای بی‌کیفیت کشورهای دیگر را به کشور وارد کنیم و مصرف‌کننده همواره شاکی است. این مورد به ضرر تولید است و سطح رفاهی مردم را کاهش می‌دهد. افزایش نقدینگی یکی دیگر از خبرهای پر‌سر و صدای امسال بود. ما در بخش افزایش نقدینگی رکورد زدیم به طوری که پیش‌بینی می‌شود با توجه به اعطای عیدانه و یارانه‌ها تا پایان سال به بیش از 400 هزار میلیارد تومان دست یابیم. ایران امسال یکی از بالاترین رشدهای نقدینگی را تجربه کرد و در مهر و آبان ماه روزانه 500 میلیارد تومان به نقدینگی اضافه می‌شد. البته شاید الان مشهود نباشد، اما سال‌های بعد نمود پیدا می‌کند. افزایش نرخ ارز موجب شد که تولید خودروسازان امسال کاهش یابد. کاهش 50 درصدی تولید خودروسازان باعث شد که با توجه به تقاضای زیاد قیمت‌ها افزایش یابد و قیمت خودروها بیش از حد گران شود. از دیگر اتفاق‌ها افزایش نرخ دلار بود. خرداد ماه بود که دلار قیمتی حدود 1950 تومان داشت، اما این اواخر دلار به بیش از 3 هزار تومان رسید. افزایش یکباره نرخ دلار اقتصاد ایران را متاثر کرد، البته تبعات این افزایش قیمت نیز سال‌های آینده مشخص می‌شود.
سعید ارکان زاده
سوابق کاری: روزنامه نگار گروه جامعه روزنامه شرق
حوزه تخصصی: بهداشت و آموزش
مهمترین اتفاق سال 1391 تحریم دارویی ایران به ویژه داروی بیماران خاص بود. به طوری که هزینه شیمی‌درمانی برخی از بیماران خاص به 200 میلیون تومان رسید. از دیگر سو مواد غذایی گران شد و روی تغذیه مردم تاثیرگذار بود.
ماجرای سعادت آباد و دعوای راننده بنز و خودرو ب ام و نیز در نوع خود به نظرم پر‌اهمیت بود. در این نزاع خیابانی راننده بنز قمه کشی کرده و راننده ب ام و که پشت فرمان نشسته بود با خودرو از روی او رد شد و وی را به قتل رساند.
این نشان می‌دهد که افراد نو کیسه به ثروت رسیده اند و فرهنگ درستی ندارند. با ماشین‌های مدل بالا در مکان‌های مرفه‌نشین زندگی می‌کنند، اما فرهنگ درستی ندارند و رفتارهای نا‌شایست از خود نشان می‌دهند.
محمدصادق جنان صفت
سوابق کاری: دبیر گروه بازرگانی، صنعت و معدن روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: صنعت و معدن
افزایش قیمت ارز و مشکلات بخش تولید در دریافت و بازپرداخت تسهیلات ارزی از یک سو و کمبود نقدینگی آنها برای واردات مواد اولیه پراهمیت‌ترین خبر حوزه صنعت است. کمبود ارز در بازار و عدم تخصیص کامل ارز از طریق مرکز مبادلات ارزی باعث شد که واحدهای تولیدی برای واردات مواد اولیه از ارز با قیمت آزاد استفاده کنند.
همچنین صدور بخشنامه‌ای مبنی بر بازپرداخت تسهیلات ارزی تولیدکنندگان به نرخ مرکز مبادلات منجر شد مشکلات تولید برای تامین نقدینگی مورد نیاز بیشتر شود. بازپرداخت تسهیلات ارزی با نرخ مبادله‌ای عملا کلیه محاسبات بنگاه‌های تولیدی را به هم زد. از سوی دیگر، اولویت‌بندی گروه‌های کالایی برای دریافت ارز با نرخ مرکز مبادلات از دیگر موضوعاتی بود که دست برخی از واحدهای تولیدی برای دریافت ارز با قیمت کمتر کوتاه کرد. (به منظور واردات مواد اولیه)
علی باغانی
سوابق کاری: دبیر گروه بورس روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: بورس
رشد خیره‌کننده شاخص بورس به دلیل تاثیر افزایش قیمت دلار و پیامدهای آن در شرکت‌های بزرگ بورسی که بیشتر آنها، شرکت‌های صادرکننده بودند، مهمترین اتفاقی بود که بورس را تحت‌تاثیر قرار داد و به تعبیری «رشد دلاری بورس» مهمترین رخداد بازار سرمایه کشور در سال ۹۱ بود. بر این اساس پس از یک دوره رکود حاکم بر بازار، شاخص بورس به دنبال رشد قیمت سهام چند شرکت بزرگ، به رکوردهای جدید و بی‌سابقه‌ای دست یافت و سود قابل توجهی را در مدت کوتاهی نصیب سرمایه‌گذاران کرد.
«رشد دلاری بورس» به دلیل افزایش درآمد حاصل از صادرات محصولات تولیدی شرکت‌های بزرگی بود که در بورس حضور داشتند، به عنوان مثال شرکت‌های پالایشگاهی، پتروشیمی و فلزات اساسی به دلیل رشد تورمی قیمت دلار، به میزان بالایی از پیش‌بینی‌های بودجه خود، فراتر رفتند و افزایش درآمد آنها که افزایش سودآوریشان را در پی داشت به رشد قیمت سهام آنها در بورس انجامید. به عبارت دیگر رشد سودآوری این شرکت‌ها به دلیل رشد تولید یا اجرای طرح‌های توسعه نبود، بلکه ناشی از تورم ارزی بود. سازمان بورس و اوراق بهادار به دنبال افزایش بی‌سابقه شاخص بورس، نماد معاملاتی 6 شرکت بزرگ بورس که معاملات سهام آنها تاثیر بالایی بر رشد شاخص داشت، متوقف کرد. بر این اساس در تاریخ نهم دی ماه 91، نماد معاملاتی شرکت‌های پالایشگاه بندرعباس، پالایشگاه تبریز، پتروشیمی شیراز، پتروشیمی کرمانشاه، سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی و ذوب آهن اصفهان به منظور بررسی وضعیت مالی و اطلاع‌رسانی بیشتر، بسته شد.
به دنبال بسته شدن نماد «لیدرهای بازار»، بورس با کاهش شدید ارزش معاملات و در پی آن افت شاخص بورس مواجه شد.
فرهاد گوران
سوابق کاری: دبیر گروه تاریخ روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: ادبیات و تاریخ
گروه تاریخ‌اقتصاد- ما در این صفحه با مقالات و رخدادهای تاریخی سر و کار داریم نه اخبار و وقایع روزانه. هرچند که همین خبرهای روزانه هم، روزی روزگاری همچون سوژه‌های تاریخی به چشم خواهند آمد. شاهد مثال بیاوریم؟! در سالی که گذشت یک «سوژه» تاریخی منتشر شده در صفحه «تاریخ‌اقتصاد»، دست به دست و دهان به دهان چرخید؛ نامه فتحعلی شاه قاجار به سفیر ایران در استانبول. نامه‌ای که اینگونه آغاز شده؛ «اولا بر ذمت همت تو لازم است که به درستی تحقیق کنی که وسعت ملک فرنگستان چقدر است؟ کسی به نام پادشاه فرنگ هست یا نه؟ و در صورت بودن، پایتختش کجاست؟ ثانیا فرنگستان عبارت است از چند ایل شهرنشین؟ خوانین و سرکردگان ایشان کیانند؟...» شاه قاجار در ادامه از سفیر می‌خواهد تحقیق مبسوط بنماید و دریابد که «آیا لندن جزئی از انگلستان است یا انگلستان جزئی از لندن؟» القصه، نبش قبر این نامه چنان خبرساز شد که یکی از خوانندگان پژوهشگر روزنامه را بر آن داشت که آستین همت بالا بزند و تحقیقاتی دامنه‌دار را در خصوص صحت و سقم این گونه نامه‌های شاهان قاجار بیاغازد. ما نیز امیدواریم که تلاش ایشان هر چه زودتر به بار نشیند و نتایج پژوهش گرانبهای‌شان را در صفحه مربوطه به نظر خوانندگان خود برسانیم.
شهرام شریف
سوابق کاری: دبیر گروه دیجیتال روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: دیجیتال
قطعی مداوم و اختلال‌های پایان‌ناپذیر اینترنت به نظرم مهمترین اتفاق در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بود.
موضوعی که با مسدود شدن سرویس Gmail در اواسط سال و بسته شدن VPN در همین روزهای پایانی سال به اوج خود رسید.
تصورم این است که ما مسوولان تصمیم‌گیری مشخصی برای موضوع نظارت بر اینترنت نداریم و افراد متعدد و سلایق و دیدگاه‌های مختلف موجب ناهمگونی و عدم ثبات در این عرصه شده‌اند. وابستگی کسب‌و‌کار و زندگی مردم به اینترنت امروزه به اندازه‌ای است که کوچک‌ترین تغییری در نحوه ارائه آن موجب به‌هم‌ریختگی زندگی و تجارت آنها می‌شود، کما اینکه می‌بینیم بسیاری از مردم واقعا خواستار یک شبکه باثبات برای اتصال به اینترنت هستند.
برخی مسوولان در مورد قطعی‌ها و مشکلات اینترنت حساس‌تر شده‌اند، اینکه حالا در پی حل آن برنمی‌آیند موضوع دیگری است. حداقل در بخش فنی شاهد پاسخگویی و مسوولیت‌پذیری بیشتری هستیم.
مرجان شهریاری
سوابق کاری: دبیر گروه خودرو روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: صنعت خودرو
رشد بی‌سابقه قیمت خودرو را باید مهمترین اتفاق امسال صنعت خودرو کشور دانست، اتفاقی که بهت مشتریان را به دنبال داشت و بازار را حسابی به هم ریخت. اوضاع به حدی در بازار به هم ریخت که برخی خودروهای داخلی تا بیش از دو برابر رشد قیمت را تجربه کردند و حالا نیز دیگر خودرویی زیر ۱۵ میلیون وجود خارجی ندارد.
به نظر می‌رسد اصلی‌ترین دلیل رشد بی‌سابقه قیمت خودرو، کاهش تیراژ است که از ابتدای امسال گریبان صنعت خودرو را گرفت و تولید را در واپسین روزهای سال به نصف سال گذشته رساند. خودروسازان معتقدند بروز مشکلات مالی و کمبود نقدینگی اصلی‌ترین دلیل افت تولید خودرو در سال‌جاری است.
از آنجا که خودروسازی در ایران صنعتی پرحاشیه به شمار می‌رود و مشتریان حساسیتی ویژه روی قیمت خودروی آن دارند، انتشار اخبار مربوطه تاثیر بسزایی در رفتار مشتریان و حتی مسوولان امر داشت. رکود در بازار خودرو و به تعویق افتادن تصمیمات در مورد قیمت خودرو، اصلی‌ترین تبعات انتشار اخبار مربوطه به شمار می‌روند.
گیسو فغفوری
سوابق کاری: دبیر و خبرنگار گروه فرهنگ و هنر در اکثر نشریات
حوزه تخصصی: سینما
سال 91 تمام شد، در حالی که از همان روزهای آغاز همراه با دعوا و تنش بین دو نهاد مهم سیاست‌گذاری سینما بود. حوزه هنری و وزارت فرهنگ و ارشاد بر سر دو فیلم در همان تعطیلات عید نوروز اختلافاتشان آغاز شد. این روند تا پایان سال هم ادامه داشت. یکی عنوان می‌کرد که داعیه‌دار فرهنگ است و دیگری خط قرمزها را رعایت نمی‌کند و نهاد خانواده را تضعیف می‌کند و دیگری نیز از مجوزها و بررسی‌های خودش می‌گوید. به این ترتیب فضای سینما با دعوا و اختلاف آغاز شد و تا پایان سال ادامه داشت. سینماهای مهم نظیر آزادی فیلم‌های خوب را اکران نکردند و سالن‌ها از فیلم و مخاطب خالی بود. بخش خصوصی نحیف بود، نحیف‌تر شد. شکل دعوا مدام عوض می‌شد. جلسات متعدد سازندگان فیلم‌های تحریمی به نتیجه‌ای نرسید، اما در عوض فیلم‌های تحریمی با استقبال فراوان مردم روبه‌رو شد. مراسم روزملی سینما با تعطیلی خانه سینما امسال همراه با جشن نبود و بر سر مزار سیف‌الله داد برگزارشد. سال نو می‌توانست با یک اتفاق خوب یعنی بازگشایی این نهاد صنفی همراه باشد اما نشد و این آرزو به روزهای بعد از انتخابات 92 موکول شد. خانه سینما توانسته بود از دیوان عدالت اداری رای بازگشایی خود را بگیرد و می‌خواست در روز سوم خرداد بازگشایی شود، اما خب در نهایت نشد. حتی برگزاری جلسه با رییس دولت دهم نیز نتوانست نتیجه‌ای داشته باشد، هر چقدر هم جلسه‌ها تشکیل شد. در نهایت هم نامه اعضای هیات اصلاح اساسنامه خانه سینما خبر از یک موضوع می‌داد، مادامی که مدیران و مسوولان سینمایی فعلی بر مسند نشسته باشند، نه امیدی به گشایش در خانه سینمای ایران دارد و نه عافیتی در انتظار جامعه اصناف سینمایی نیست.
احسان ابطحی
سوابق کاری: خبرنگار گروه بین‌الملل روزنامه دنیای اقتصاد
حوزه تخصصی: بین‌الملل
انتخابات باراک اوباما، نخستین رییس‌جمهوری رنگین‌پوست ایالات‌متحده برای دومین بار، بی‌تردید مهمترین رویداد دیپلماتیک سال 1391 بود. اعتماد دوباره مردم آمریکا به فردی که برخی جمهوری‌خواهان و محافظه‌کاران افراطی آمریکایی گاهی او را سوسیالیست خطاب می‌کردند و با سیاست‌های اقتصادی او به شدت مخالف بودند می‌تواند حادثه‌ای مهم در سالی که گذشت تلقی شود. فاصله گرفتن اوباما از سیاست‌های جورج بوش، رییس‌جمهوری پیشین ایالات‌متحده، چه در عرصه دیپلماسی بین‌المللی و چه در عرصه اقتصادی شاید مهمترین دلیلی بود که باراک اوباما را در کاخ سفید نگه داشت. او دست‌کم در ظاهر تلاش کرد تا اعتبار به شدت از دست رفته آمریکا را به این کشور بازگرداند، هرچند بسیاری معتقدند که او در راه رسیدن به این هدف چندان موفق نبودها است. خارج شدن اقتصاد آمریکا از رکود با وجود نرخ اندک رشد اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری هم از دیگر دلایل انتخاب مجدد اوباما است. انتخاب افراد ظاهرا معتدلی مانند جان کری به سمت وزارت خارجه و همچنین چاک هیگل به سمت وزارت دفاع کشوری که بزرگ‌ترین ارتش جهان را در اختیار دارد، بی‌تردید مسیر جامعه جهانی را تغییر خواهد داد، گرچه بسیاری از تحلیلگران سیاسی قویا بر این باورند که انتخاب این افراد تنها تاکتیک کاخ سفید را تغییر می‌دهد و تاثیری بر سیاست‌های کلی واشنگتن نخواهد داشت. از بعد داخلی هم اوباما تلاش می‌کند تا سیاست‌های تامین اجتماعی خود را ادامه دهد و همچنان فقرای آمریکایی و 30 میلیون نفری را که پیش از او از بیمه خدمات درمانی محروم بودند، زیر چتر حمایتی دولت قرار دهد.
حمزه چگینی
سوابق کاری: دبیر گروه بورس کالا روزنامه دنیای اقتصادی
حوزه تخصصی: بورس کالا
افزایش بیش از 50 درصدی قیمت بسیاری از محصولات در حوزه فلزات، فولاد و پتروشیمی از مهمترین اخبار سال 91 در حوزه بورس کالا بود- این اتفاق که در برخی کالاها شدیدتر و در بعضی از شدت کمتری برخوردار بود، در کل منجر به تورم شدید در بازار شد که نتیجه آن کمبود کالا، توقف خرید و فروش‌ها، احتکار کالا در انبارها به امید افزایش بیشتر قیمت‌ها و گرانفروشی محصولات بود. افزایش نرخ ارز در سال 91 که در نتیجه کاهش ناگهانی صادرات نفت و در نتیجه افت شدید موجودی ارز در بازار به وقوع پیوست عاملی شد که بسیاری از محصولات به خصوص کالاهایی که اتکای بالایی به واردات- چه از بعد تامین مواد اولیه و چه از بعد واردات کالای نهایی- دارند با چالش افزایش قیمت مواجه شود و نتیجه این امر به رکود در مبادلات در برهه‌ای از زمان شد.نتیجه این امر توقف مبادلات در حوزه بورس کالا بود. انتشار این خبر به پیگیری مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و ایجاد فشار بر بورس کالا و پیگیری‌های لازم در جهت کنترل قیمت‌ها و بازرسی انبارها جهت بازگرداندن کالاها به بازار شد که نتیجه آن کاهش نسبی در قیمت‌ها بود. البته نوسانات نرخ ارز در سال 91 مانع از تثبیت قیمت‌ها به خصوص قیمت‌های بازاری بود، اما همچنان بخش‌های مختلف بورس کالا تحت نظارت کمیته‌ها و کارگروه‌های مختلف دولتی در تلاشند با کنترل قیمت‌ها بازار را به تعادل نزدیک کنند.
یاسر نوروزی
سوابق کاری: روزنامه نگار حوزه ادبیات
حوزه تخصصی: ادبیات
بزرگ‌ترین اتفاقی که در سال 91 در حوزه‌ی ادبیات به تحقق پیوست مرگ «سیمین دانشور» بزرگ‌ترین بانوی داستان‌نویس ایران بود.
او نه تنها یکی از داستان‌نویسان تأثیرگذار ایران در تاریخ صد و اندی ساله‌ی ادبیات داستانی بود بلکه قدرت‌مندترین نویسنده زن ایران نیز به شمار می‌رفت.
همچنان در هر فهرستی که از آثار برتر ادبیات داستانی نام می‌برند، «سووشون» وجود دارد. در عین حال درست است که «دانشور» هرگز نتوانست با «جزیره‌ی سرگردانی» یا «ساربان سرگردان» به اثر شکوهمند قبلی خود برسد اما همان یک رمان برای ماندگاری‌اش کافی بود. تبعات این مرگ، برای ادبیات داستانی همچنان نامعلوم است. به نظر می‌رسد با مرگ «دانشور» در حال گذار از نسل سایه‌افکن ادبیات هستیم؛ نسلی که در دهه‌ی چهل و پنجاه شکوفایی ادبیات ایران را به همراه آوردند و از آنها تنها نام‌هایی مثل «ابراهیم گلستان»، «دولت آبادی» (هر چند بیشترین تأثیر خود را مدیون نوشتن کلیدر در دهه‌ی شصت است)، «سیمین بهبهانی» و... باقی مانده است. تبعات این مرگ، پایان دوران ابرنویسندگان و فروکاست آنها به جهان‌های کثیر نویسندگان کم‌نام و نشان‌تر است.
محمد حسین خوشوقت
سوابق کاری: مدیر سایت فرارو
حوزه تخصصی: رسانه‌های دیجیتال
به اعتقاد من مهمترین رویداد علاوه بر سوء مدیریت اقتصادی کشور، اتفاقی بود که اخیرا با فوت آقای چاوز رخ داد. توصیف ایشان به عنوان یک «حزب اللهی تمام عیار» و یک «شهید» و یک «بسیجی»از سوی رئیس جمهور به نظر من مهمترین رویدادی بود که رخ داد. این دو نشان دهنده کیفیت خاص لایه‌های زیرین اقتصادی و سیاسی دستگاه فکری و سیاسی رئیس جمهور و گروه اقتصادی ایشان است. به هرحال بر اساس آموزه‌های ناب و راستین اسلامی، حزب اللهی و شهید بودن، تعاریف خاص خود را دارد. اینکه ما یک فرد مسیحی را به عنوان یک شهید قلمداد کنیم، نشان دهنده یک اشتباه فکری است و گویای بدفهمی و نسبت به آموزه های ناب است. البته من به آقای چاوز احترام می‌گذارم، او یک مبارز و عدالت طلب بود و برای کشورش زحمات زیادی کشیده و در برابر ظلم و استبداد ایستاد و این قابل ستایش است. ما به ایشان به عنوان یک مسیحی احترام می‌گذاریم، اما اینکه او را به عنوان یک شهید قلمداد کنیم، با معیارهای اسلامی ناب، منطبق نیست. شهید طبق مفاد قرآن کریم، معنای خود را دارد و ما نمی‌توانیم یک فرد مسیحی را به عنوان یک شهید قلمداد کنیم. طبق آموزه‌های قرآن کریم «ان الدین عندالله السلام» اگر کسی در راه خدا و اسلام کشته شود شهید است. اما یک فرد غیر مسلمان را که معتقد و ملتزم به اسلام نیست، اگر کشته هم شود نمی‌توانیم یک شهید یا حزب اللهی تمام عیار قلمداد کنیم.
ارسال نظر