موج جهانی استقلا‌ل‌طلبی و درس‌های سخت آن

شادی آذری / دبیر گروه اقتصاد بین‌الملل امروزه بسیاری از کشورهای جهان با موجی از نارضایتی‌های مردم از دولت‌های مرکزی مواجه شده‌اند. در بسیاری از مناطق، این نارضایتی‌ها به شکل مطالبه استقلال آنها از کشور رخ نموده است. تنها چند روز پس از همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان از کشور عراق، روز یکشنبه منطقه کاتالونیای اسپانیا هم یک همه‌پرسی برگزار کرد تا در آن استقلال این منطقه به رای مردم واگذار شود.

 همه‌پرسی‌ای که برخلاف همه‌پرسی کردستان عراق، در آرامش انجام نشد و با مداخله حکومت مرکزی اسپانیا درگیری‌ها به خشونت گرایید و بیش از ۷۰۰ نفر در آن زخمی شدند. کارلوس پوجدمون رهبر دولت منطقه کاتالونیا مدعی است که این منطقه اکنون پس از رای‌گیری یکشنبه حق استقلال را به دست آورده است. نتایج اولیه نشان داد که ۹۰ درصد از ۲۶/ ۲ میلیون کاتالانی که در این همه‌پرسی شرکت کرده بودند، به استقلال این منطقه خودمختار و جدایی آن از اسپانیا رای «آری» داده‌اند. نخست‌وزیر اسپانیا اما اعلام کرد آنچه در روز همه‌پرسی شاهد بودیم رفراندومی برای خودمختاری کاتالونیا نبود بلکه تلاشی بود برای بر هم زدن نظم و آرامش کشور. البته شکی نیست که این تمایل به اعلام استقلال ریشه در مشکلات کنونی این مناطق دارد. اما آیا اگر این استقلال در نهایت اجرایی شود تحمل مشکلات برای یک کشور نوپای فاقد تجربه مدیریت کشوری امکان‌پذیر خواهد بود یا حل مسائل در قالب یک کشور بزرگ‌تر و قدرتمندتر آسان‌تر است؟ واقعیت این است که حل مسائل این مناطق پس از استقلال آنها نیز همچنان مورد پرسش باقی خواهد ماند، پرسشی که نسل‌های بعد آن را به قضاوت خواهند نشست.