رییس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی خرم‌آباد هشدار داد:
کمتر از ۲۰ درصد؛ سهم بخش خصوصی در اقتصاد لرستان
مهم‌ترین صنایعی که در شهرک صنعتی استان لرستان فعال هستند چه بخش‌هایی را شامل می‌شوند؟
در مجموعه شهرک‌های صنعتی استان لرستان متاسفانه صنایع همگن نداریم و در هر شهرک صنعتی مواد غذایی، فلزی، پوشاک و... فعال هستند. مشکل اساسی در استان لرستان این است که شهرک‌های تخصصی نداریم؛ این در حالی است که به واسطه کشاورزی و دامپروری بودن لرستان باید صنایع غذایی آن قوی‌تر باشد، اما چون برندهای خاصی وجود نداشته، کل صنایع در شهرک‌های صنعتی غیر همگن هستند. در خارج از شهرک‌های صنعتی نیز برخی صنایع مطرح فعال هستند مانند دو کارخانه کاشی‌سازی و در بروجرد، چند شرکت دیگر تولیدکننده داروی انسانی و یک تولیدکننده داروهای دامی. از آنجا که لرستان در حوزه صنعت گیاهان دارویی جایگاه ویژه‌ای دارد، کارخانه‌هایی نیز در این زمینه فعالیت می‌کنند. همچنین زاگرس خودرو تولیدکننده سابق پروتون نیز به تازگی بناست با چند شرکت خودروساز خارجی صحبت کند. علاوه بر آن، لرستان از نظر معادن سنگ سومین استان کشور است به گونه‌ای که بیش از ۴۰۰ واحد سنگ‌بری در استان فعال هستند که از این تعداد کارخانه صنعتی، ۲۰۰ واحد دستگاه‌های خارجی وارد کرده‌اند و تولیداتشان صادراتی است. برخی از شرکت‌های استان نیز به کشورهای آسیای میانه و کشورهای عربی سنگ صادر می‌کنند و بخش داروسازی نیز صادرات زیادی به مناطق مختلف دنیا داشته است.
با توجه به اینکه صنایع متنوعی در استان دارید، کدام صنایع جزو صنایع پیشرو محسوب می‌شوند؟
لرستان نیز مانند سایر استان‌های کشور شرایط اقتصادی مناسبی ندارد و به دلیل ۸ سال قرارگیری در معرض بمباران مستقیم دشمن، نتوانسته است سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در حوزه زیرساخت‌های خود داشته باشد و امکانات زیرساختی به خصوص خطوط ریلی بسیار ضعیف است. با وجود این در بحث داروسازی و داروهای گیاهی پیشرو بوده‌ایم و هستیم. همچنین در بخش صادرات دارو می‌توانیم به عنوان صنعتی پیشرو کار کنیم در مقابل متاسفانه نتوانسته‌ایم در حوزه صنایع تبدیلی و بسته‌بندی کار کنیم. در حوزه تولید سنگ نیز با وجود اینکه صنعتی پیشرو بوده‌ایم، اما به دلیل قفل شدن کارهای عمرانی در چند سال اخیر و تحت تاثیر تحریم‌ها و مشکلات بانکی نمی‌توانیم کار کنیم. در حالی که پیش از فضای تحریم‌ها سهم بازار ما در بازار سنگ خیلی بالا بوده است؛ حتی در بیمه، دام زنده و دارو خیلی حرف برای گفتن داشتیم اما در چندسال اخیر دچار این مشکلات شده‌ایم. علاوه بر اینها با وجود اینکه محصولات تولیدی لرستان متنوع و زیاد است اما هنوز برند شاخص نداریم و در مجموع معتقدیم صنعت استان لرستان به دلیل نداشتن زیرساخت‌های لازم برای توسعه بسیار در خطر است.
آیا استان لرستان توانسته از حضور صنایع به خصوص در بحث‌های نفت و پتروشیمی بهره‌گیری لازم را داشته باشد؟
با وجود اینکه صنایع ما تحت تاثیر صنایع جانبی است اما کمترین استفاده را توانسته‌ایم ببریم؛ سرریز کارخانه اراک می‌توانست بروجرد یا استان لرستان باشد اما به خاطر نبود زیرساخت‌های خطوط ریلی و هوایی مورد نیاز سرمایه‌گذار، کمترین استفاده از این موضوع شده است. لرستان اکنون این ضعف را دارد و اگر دسترسی‌ها فراهم شود تا حدودی بخشی از مشکلات بر طرف می‌شود. همچنین بنا بود در بحث پتروشیمی کارخانه‌ای در بروجرد ایجاد شود، اما در مرکز استان احداث شد که اکنون بخشی از صادرات ما را پتروشیمی خرم‌آباد به دوش می‌کشد و می‌توان روی این صنعت کار کرد. اما ما فقط مشکلات زیست محیطی آن را تحمل می‌کنیم و در حقیقت عبور نفت از منطقه لرستان هیچ نفعی برای ما ندارد. ضمن اینکه لرستان در بخش‌هایی مانند کوهدشت ذخایر نفت دارد که در حال کار کردن روی آن هستیم. نکته قابل توجه این است که لرستان همیشه در رتبه‌های اول تا سوم بیکاری بوده است در حالی که بخش دولتی می‌تواند در صنعت پتروشیمی و نفت سرمایه‌گذاری و اشتغال‌زایی کند؛ زیرا سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در استان خیلی ضعیف است و در جذب سرمایه‌گذار خارجی به دلیل ضعف بسیار شرایط زیرساختی، خیلی موفق نبوده‌ایم.
مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلات فعالان صنعتی در بخش خصوصی استان لرستان چه مواردی است؟
یکی از مشکلاتی که داریم نبود توزیع متوازن در استان است. شهرهای ما خیلی عقب نگه داشته شده‌اند و اگر عدالت در تقسیم بودجه باشد شهرها یا بر اساس سرزمین یا آمایش جمعیت باید به طور متنوع از بودجه و امکانات استان برخوردار باشند؛ اما متاسفانه در چند سال اخیر ضعیف عمل شده و به خیلی از شهرستان‌های لرستان که شهرهای مستعدی هستند، کم توجهی شده است. این در حالی است که سرمایه‌گذار خصوصی برای سرمایه‌گذاری و فعالیت در هر استانی ابتدا درآمد آن استان را بررسی می‌کند و هرگز در جایی که قدرت خرید مردم کم است، هزینه نمی‌کند بلکه در استان‌های برخوردار ورود می‌یابد. با توجه به این استدلال، لرستان هرچند که برای نمونه به لحاظ گردشگری و قدمت جزو استان‌های مطرح کشور است و فقط ۲۷۰ هکتار بافت تاریخی در بروجرد وجود دارد که در حال تخریب است اما شاهد مشکل جذب سرمایه‌گذار است. در همین حال استان ۱۳.۶ میلیارد متر معکب روان آب دارد که حدود ۱.۶ این آب در استان استفاده و بقیه از آن نبود برنامه‌ریزی و زیرساخت‌های لازم برای جذب و نگهداری خارج می‌شود و در نتیجه در برخی نقاط استان با تانکر آبرسانی می‌کنند که این امر نیز با سرمایه‌گذاری مناسب فرصت برای استان است. بنابراین ما به استراتژی نیاز داریم تا آینده ۲۰ ساله استان را در بخش‌های مختلف صنعت، محیط زیست، آب و گردشگری تعریف کند.
مشکل دیگری که صنعت‌گران با آن مواجه هستند مساله راستی آزمایی بدهی‌هاست؛ بیشتر واحدهای تولیدی بدهکار به وضعیت بدهی خود اعتراض دارند بنابراین باید گروه کارشناسی تشکیل شود و با رعایت قوانین و مصالح بانک و بدهکار راستی آزمایی و بدهکاری واقعی تولیدکننده را مشخص کنند. مشکل دیگر نبود شعبه قضایی ویژه بخش صنعت است، چرا که خیلی از واحدهای ما درگیر مسائل اقتصادی هستند و وقتی به دادگاه می‌روند پرونده آنها بین شعبه‌های مختلف جابه‌جا می‌شود. بنابراین باید برای بخش صنعت شعبه ویژه قضایی داشته باشیم که مسلط به قوانین صنعتی باشند و بدانند چگونه از صنعتی که ایجاد اشتغال پایدار می‌کند دفاع کنند.
سهم بخش خصوصی در اقتصاد و صنایع استان چقدر است؟
سهم بخش خصوصی در اقتصاد استان با بیش از ۲ هزار صنعت ثبت شده در لرستان زیر ۲۰ درصد است. در چند سال اخیر بسیاری از واحدهای استان تعطیل شده‌اند، ولی معتقدم اگر بخواهیم موفق شویم باید بحث پالایش صنایع فعال شود و تدوین استراتژی برای صنعت داشته باشیم و استانداری برای این مساله وقت بگذارد و سرمایه‌گذاری کند تا صنایع توجیه‌پذیر و رقابتی مشخص شوند.
راهکار مدون و حساب شده‌ای هم برای این مساله پیشنهاد شده است؟
این نکته را هم توضیح بدهم که ما در شرکت حمایت از تولیدکنندگان صنعت و کشاورزی بروجرد، طرح نجاتی را دارای سه بخش رهاسازی، توانمندسازی و رقابت‌سازی تهیه کرده و در جلسه‌ای با حضور اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس مطرح کردیم. بر این اساس طبق ارزیابی‌ها مشخص شد که همه واحدهای صنعتی ما در بحث رهاسازی دچار مشکل هستند و محصولات صنعت‌گران عمدتا توجیه اقتصادی ندارد اما به دلیل مشکلات پیش رو که بانک‌ها اساسی‌ترین آنهاست نمی‌توانند کار را تعطیل کنند. بنابراین بانک‌ها باید با کمک دولت و مجلس واحدهای دچار مشکل را رها و املاک آنها که در رهن بانک است را آزاد کنند و واحدها و امکانات موجود را در اختیار افرادی قرار دهیم که به تازگی سرمایه‌گذاری می‌کنند اما چون این واحدها تعیین تکلیف نشده‌اند همه این امکانات در حال نابودی است. پس از انجام این غربالگری و رهاسازی به توانمندسازی واحدهایی بپردازیم که هرچند به واسطه تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی آسیب دیده‌اند و سرمایه در گردش ندارند اما فکر اقتصادی و محصول با توجیه اقتصادی دارند. در مرحله بعد نیز یک‌سری از واحدهای نخبه باید وارد بخش رقابت‌پذیری شوند؛ اینها واحدهایی هستند که در این چند سال اصلا به آنها توجه نشده است در حالی که همیشه مالیات، بیمه و تسهیلات خود را می‌دادند، اما چون موفق بوده‌اند بیشترین فشار را روی آنها گذاشته‌ایم. به طور کلی باید به این نتیجه برسیم که توان مالی ما در اختیار واحدهایی قرار بگیرد که محصول آنها دارای توجیه اقتصادی و رقابت‌پذیری است و می‌توانند تولید و ایجاد اشتغال کنند. دولت باید صنایع واقعی و پیشرو را شناسایی کند زیرا مثلا براساس آمار ۴هزار واحد صنعتی داریم در حالی که ۲۰ واحد فعال نیستند که صنعت محسوب نمی‌شود.
استان لرستان را به لحاظ صنعتی در چه موقعیتی می‌بینید؟ آیا از تمام پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های صنعتی استان استفاده شده است؟
پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های خوبی در استان داریم اما به دلیل فراهم نبودن زمینه و زیرساخت‌ها از این ظرفیت‌ها استفاده نکرده‌ایم.
با این تفاسیر لرستان ظرفیت ایجاد صنایع جدید را دارد؟
باید در صنایعی سرمایه‌گذاری کنیم که مواد اولیه آن حداقل در استان در اختیار ما باشد. بنابراین اولین پیشنهاد من بحث صنایع دستی و گردشگری و بعد داروسازی به خصوص داروهای گیاهی است. اگر دولت هم توجه کند در بخش صنایع نفت و پتروشیمی از آنجا که لوله‌های نفت از استان ما می‌گذرد، می‌تواند برای ما در زمینه اشتغال و ایجاد زیرساخت‌های صنعتی موثر باشد. از طرفی استانی هستیم که ۵۰۰ هزار تن مواد کشاورزی مازاد تولید می‌کنیم اما در حوزه صنایع تبدیلی و سردخانه ضعیف هستیم و به داشتن آنها نیاز داریم. اگر این امکانات را هم داشته باشیم، می‌توانیم در بخش کشاورزی و دامپروری نیز حرفی برای گفتن داشته باشیم. همچنین در صورت تغییر شرایط عمرانی کشور و حل مشکلات، صادرات سنگ را هم می‌توانیم به صورت فعال و اشتغال پایدار داشته باشیم.
ارسال نظر