پرواز پرند
شرکت عمران شهر جدید پرند با چه اهداف و ماموریتهایی تاسیس شده است؟
پرند، شهری تازه‌تاسیس در شهرستان رباط‌کریم است که همواره ظرف سال‌های گذشته تلاش کرده تا زندگی نوینی را برای علاقه‌مندان به سکونت در اطراف پایتخت فراهم کند و زمینه برخورداری از امکانات مناسب برای یک زندگی آرام و بدون حاشیه را مهیا سازد. اینجاست که علاوه بر زیرساخت‌های شهری، ردی از فراهم آوردن امکانات یک دهکده گردشگری را هم در برنامه‌ریزی‌های خود بر جای گذاشته و موقعیت ممتازی را در اختیار ساکنانش قرار داده تا اگر حتی برای روزها قصد خروج از این شهر جدید را نداشته باشند، امکانات اطرافشان، کفاف بسیاری از نیازهای روزمره و حتی تفریحی هفتگی آنها را هم بدهد.
گام‌هایی برای شکل‌گیری یک فضای شهری با معماری مدرن
البته فراهم آوردن این زیرساخت‌ها که اکنون پرند را به یکی از متمایزترین شهرهای جدید کشور تبدیل کرده، به‌طور قطع مرهون برنامه‌ریزی‌ها و تلاش سیاستگذارانی است که به مرور زمان تلاش کرده‌اند شرایطی را برای شکل‌گیری یک فضای شهری با معماری مدرن و امکاناتی درخور شأن مردم فراهم آورند و یک زندگی استاندارد را پیش روی ساکنان آن قرار دهند.
شرکت عمران شهر جدید پرند، درست همان بار مسوولیتی را به دوش می‌کشد که در پلن‌ها و الگوهای اولیه و در قالب ماموریت‌ها و چشم‌اندازهای این مجموعه ترسیم شده بود و اکنون، به جایگاهی رسیده است که شاید بخش عمده‌ای از آرمان‌ها و اهداف اولیه‌ای که برای این شرکت در نظر گرفته شده بود، به ثمر نشسته و شرایط به گونه‌ای پیش رفته تا این سکونتگاه جدید را به مقصد نوین و مدرن شهری اطراف پایتخت تبدیل کند.
حال شهری مدرن پیش روی بسیاری از شهروندان و سرمایه‌گذارانی قرار گرفته است که موقعیت این شهر مدرن را که سال‌به‌سال خدمات رفاهی، آموزشی، بهداشتی و اقامتی و تجاری آن گسترش پیدا کرده و توسعه زیرساخت‌های ارتباطی، عمرانی و حمل‌ونقل آن رو به رشد است، در شرایط ممتازی قرار می‌دهد؛ این در حالی است که چشم‌انداز آن است که پرند عصر ۱۴۰۰ به شهری مدرن و سکونتگاهی دلپذیر برای ساکنان آینده تبدیل شود.
اما بار اصلی این سیاستگذاری و مسوولیت‌ها به عهده شرکتی است که اگرچه یک مجموعه دولتی و وابسته به شرکت عمران شهرهای جدید وزارت راه و شهرسازی است، اما بنا را بر آن گذاشته تا پرند را به یکی از شهرهای جدیدی در دنیا تبدیل کند که پایه ایجاد آن، شهری ریلمحور و مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی است. این شرکت که از سال ۶۹ تاسیس شده تلاش کرده تا بر اساس طرح جامعی که در سال ۹۲ در شورای عالی معماری و شهرسازی به تصویب رسیده، گام به گام پیش رود.
شهری ریلمحور، بر پایه الگوهای شهرسازی مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی
حال شهر جدید پرند بر اساس برنامه‌های پیش‌بینی‌شده و در دو دسته زیربنایی و روبنایی، روند ساخت و توسعه خود را طی کرده و با پتانسیل‌هایی مانند هم‌جواری با شهر فرودگاهی امام خمینی (ره)، مترو، راه‌آهن و بزرگراه‌های تهران- قم و تهران- ساوه می‌رود تا به شهری امن برای سکونت و سرمایه‌گذاری تبدیل شود.
در واقع، پرند که به عنوان «پایلوت شهرسازی مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی و ریل‌پایه» طراحی شده، با محوریت سیاستگذاری‌های شرکت عمران شهر جدید پرند، فرصت‌های جدیدی را برای سکونت، اشتغال و سرمایه‌گذاری پیش روی متقاضیان قرار داده و با ایجاد فضاهای مناسب شهری از جمله فضای سبز و جاذبه‌های گردشگری، به تقویت روحیه سرزندگی و شادابی شهروندان توجه داد. آن‌گونه که در کارنامه یک‌ساله شرکت عمران شهر جدید پرند آمده، طراحی و انجام مراحل قانونی ساخت ۱۰ مرکز محله، چهار مدرسه، دو مسجد و پردیس سینمایی و همچنین افتتاح فاز یک بوستان مشاهیر از جمله فعالیت‌های مهمی است که در دستور کار مدیران این شهر جدید قرار گرفته و آن‌گونه که اعلام شده، این آمادگی وجود دارد تا در سال جاری، زمین‌های روباز فوتبال، بسکتبال، والیبال و پینگ‌پنگ در فازهای مسکن مهرنشین طراحی و اجرا شود. اما یکی از پرونده‌ها برای شرکت عمران شهر جدید پرند همان پروژه معروف به مسکن مهر است که در شهر جدید پرند در حال تکمیل بوده و آن‌گونه که مقامات مسوول در این حوزه می‌گویند، قرار است در سال جاری پرونده آن بسته شده و البته برای تکمیل آن هم، از منابع درآمدی اقداماتی صورت گیرد.
چرا پرند، پرند شد؟
در این میان برای اینکه به این سوال پاسخ دهیم که چرا شهر جدید پرند به موقعیت کنونی رسیده، شاید بهتر باشد نیم‌نگاهی به موقعیت ژئوپولتیک و جغرافیایی این شهر جدید بیندازیم. این در حالی است که قرار گرفتن این شهر در مسیر مهم‌ترین آزادراه‌های کشور یعنی آزادراه تهران-ساوه و تهران-قم، موقعیتی ممتاز را پیش روی این شهر جدید قرار داده است؛ ضمن اینکه اتصال به شبکه قطار شهری تهران از طریق خط یک مترو که راه‌اندازی آن در آینده‌ای نزدیک پیش‌بینی شده است، موقعیت متمایزی را در اختیار شهر جدید پرند قرار می‌دهد؛ ضمن اینکه باید به همه این مزیت‌ها، هم‌جواری با مجموعه فرودگاه‌های بین‌المللی امام خمینی (ره) و شهرک فرودگاهی امام (ره) را هم افزود.
از سوی دیگر، استقرار شهرک صنعتی در جنوب شهر جدید پرند را هم می‌توان یک فاکتور اثرگذار در ایجاد یک موقعیت متمایز برای این شهر جدید به شمار آورد؛ اما این فقط بخش صنعتی و تولیدی این منطقه است؛ در حوزه گردشگری نیز پتانسیل‌های عظیمی در این شهر جدید نهفته است که توجه به آنها، شرایط را برای رونق اقتصادی و درآمدزایی هر چه بیشتر برای کسب‌وکارهای مستقر در این منطقه فراهم می‌آورد. در این رابطه وجود پیست بین‌المللی کارتینگ در جنوب شرق شهر و هم‌جواری با رودخانه شور و سرزمین ایرانیان به‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه تفریحی، ورزشی، گردشگری و اقامتی خاورمیانه بر مزیت‌های این شهر جدید افزوده است.
تمام این شرایط سبب شده تا شهر جدید پرند بر اساس برنامه‌های پیش‌بینی‌شده، به صورت منطقه‌بندی بتواند روند ساخت و توسعه خود را طی کند و جایگاه ممتازی بیابد؛ این در حالی است که فضاهای آموزشی نیز که از جمله کاربری‌های حائز اهمیت در کالبد فیزیکی شهرها محسوب شده، موجب رشد و بالندگی جامعه خواهند بود و زمینه تحصیل علوم را که از ویژگی‌های شاخص شهر ایده‌آل است برای شهروندان مهیا می‌کنند، لذا شرکت عمران شهر جدید پرند به منظور تحقق این مهم طراحی و احداث مراکز آموزشی را به عنوان یک موضوع حائز اهمیت در راس امور قرار داده است.
در عین حال به تمامی این مزیت‌ها می‌توان شکل‌گیری مراکز محلات و منطقه‌ای شهری مجتمع‌های تجاری کوچک و بزرگی برای عرضه خدمات تجاری-خدماتی در کل شهر را هم افزود که این شهر را به مرکز کانون‌های کار و فعالیت با الهام از بازارهای تجاری بزرگ کشور تبدیل کرده و خود یک فرصت استثنایی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عمرانی است که در واقع، محور اصلی شهر، عمده‌ترین مراکز تجاری-خدماتی را در خود جای داده است که به عنوان ستون فقرات شهر جدید پرند در حال شکل‌گیری است.
مدیریت شهری در پرند با چه الگویی پیش می‌رود؟
در این میان نکته حائز اهمیت، دغدغه‌ای است که شهروندان و نهادهای اجتماعی پرند بر آن تاکید دارند و آن، پایش تصویری و ایجاد نظم اجتماعی در شهر است که در واقع، این آمادگی از سوی شرکت عمران شهر جدید پرند به وجود آمده تا برای ایجاد مانیتورینگ و پایش تصویری مطابق با طرح پیشنهادی نیروی انتظامی، حمایت مالی صورت گیرد.
موضوع از اینجا شکل جدی‌تری در سیاستگذاری‌ها برای پیشبرد اهداف طراحی‌شده برای پرند به خود می‌گیرد که شرکت عمران شهر جدید پرند، پیرو معرفی این شهر جدید به عنوان پایلوت شهرسازی مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی از سوی مقامات ارشد این وزارتخانه، نسبت به مطالعه پتانسیل‌های شهر جدید پرند برای طراحی و اجرای یکپارچه حمل‌ونقل عمومی از ایستگاه موجود مترو و قطار حومه‌ای تا انتهای فاز ۶ شهر جدید پرند اقدام کرده که این سیستم مشتمل بر شبکه انبوه حمل‌ونقل همگانی پرسرعت و کانون‌های TOD در مناطق پرجمعیت و مجهز به BRT یا تراموا خواهد بود که هدف نهایی این پروژه، مجهز کردن شهر جدید پرند به سیستم حمل‌ونقل عمومی پرسرعت کارآمد، مسیرهای پیاده‌روی ایمن، تشویق شهروندان به استفاده کمتر از خودروهای شخصی و ارتقای کیفیت زندگی ساکنان شهر جدید پرند و ایجاد فرصت‌های جدید سکونت، اشتغال و سرمایه‌گذاری است.
در این میان نقش قطارهای شهری را نیز نباید از یاد برد، به‌خصوص اینکه کاربری‌های مسکونی، تجاری، اداری، فضاهای باز و عرصه‌های عمومی را در یک محیط قابل پیاده‌روی ترکیب کرده و این امکان را به وجود می‌آورد تا شهروندان و شاغلان بتوانند از طریق حمل‌ونقل عمومی، دوچرخه و به صورت پیاده، به مقاصد روزانه خود دسترسی داشته باشند. در این بین مزایای توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل را که یکی از الگوهای اصلی توسعه شهر جدید پرند است می‌توان در مواردی همچون پیاده‌محوری و تشویق به دوچرخه‌سواری، کاهش استفاده از خودروهای شخصی، دسترسی آسان به حمل‌ونقل عمومی، اختلاط کاربری‌ها و افزایش نفوذپذیری خلاصه کرد؛ ضمن اینکه ایجاد شبکه یکپارچه حمل‌ونقل عمومی، متشکل از حمل‌ونقل ریلی و حمل‌ونقل مکمل اتوبوسی خود از جمله نکات شاخصی است که نباید در حوزه الگوهای توسعه‌ای پرند، آنها را از یاد برد.
به هر حال، پتانسیل‌هایی مانند هم‌جواری با پایتخت، فرودگاه و شهر فرودگاهی امام خمینی (ره)، مترو تهران و بزرگراه‌های قم و ساوه، عناصر منحصربه‌فردی است که شهر جدید پرند را به عنوان پایلوت شهرسازی مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی و ریل‌پایه معرفی کرده و به‌طور قطع، پس از انجام این پروژه، شهر جدید پرند دارای سیستم حمل‌ونقل عمومی پرسرعت و کارآمد و مسیرهای پیاده‌روی ایمن شده و می‌توان شهروندان را به استفاده کمتر از خودروهای شخصی تشویق کرد و ارتقای کیفیت زندگی ساکنان و ایجاد فرصت‌های جدید سکونت، اشتغال و سرمایه‌گذاری را برای آنها هدف‌گذاری کرد.
برنامه توسعه مسکن در شهر جدید پرند چطور پیش خواهد رفت؟
آن‌گونه که در گزارش‌های شرکت عمران شهر جدید پرند هم ذکر شده، پیرو برنامه تامین مسکن ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در شهرهای جدید، احداث ۲۶ هزار واحد مسکونی به صورت مشارکتی در دستور کار قرار گرفته و پیرو برنامه مذکور، ۳۵۰۰ واحد در سال ۹۷ در برنامه ساخت قرار گرفته است؛ اما به‌طور کلی، برنامه توسعه مسکن شهر جدید پرند شامل آماده‌سازی اراضی از طریق پیمانکاری و مشارکت در ساخت پروژه‌های مسکونی در دستور کار قرار گرفته که در این میان، محله آرمان با چهار زیرمحله واقع در شمال فاز ۶، در حال آماده‌سازی و ساخت پروژه‌های مسکونی بوده که این محله، دارای پنج مرکز محله و ناحیه به منظور ارائه خدمات تجاری فرهنگی، آموزشی، مذهبی و فضای سبز است.
در نهایت باید به این نکته اذعان داشت که از ۷۵ هزار واحد مسکن مهری که توسط شرکت عمران پرند تمام و تحویل داده شده است ۵۴ هزار واحد کارت قسط بانکی دریافت کرده‌اند. در حال حاضر از ۲۱ هزار واحد باقی‌مانده مسکن مهر ۱۹ هزار واحد آن تا پایان سال تکمیل می‌شود و دو هزار واحد دیگر بنا به دلایلی بلاتکلیف هستند.
حال به گفته مقامات ارشد شرکت عمران شهر جدید پرند، بیش از ۲۰ هزار واحد مسکن مهر آماده واگذاری در شهر پرند وجود دارد که مالکان آن برای تحویل کارت قسط بانکی و کلید واحد مسکونی خود تاکنون مراجعه نکرد‌ه‌اند؛ اگرچه این شرکت می‌گوید بارها پیامک و اطلاع‌رسانی شده است؛ اما به هر حال برخی از این خریداران قدیم اقدامی انجام نداده‌اند و خود این موضوع باعث شده است تا پیمانکاران این بخش، با عدم بازگشت هزینه‌های خود مواجه شده و چرخه مسکن مهر با مشکل روبه‌رو شود. و نکته دیگر اینکه اقدامات شرکت عمران در تکمیل کمربند شمالی شهر که در شمال فاز ۴ تا شمال فاز ۶ واقع شده و به زودی اجرایی می‌شود، اکنون به مرحله خوبی رسیده و مقرر شده بود این کمربندی با هزینه ۱۴ میلیاردتومانی، امسال اجرایی شود.
افزون بر این در سطح جاده‌های اصلی و فرعی این شرکت موفق شده با هزینه ده‌ها میلیاردتومانی بخش‌های عمده‌ای از فضاهای عمومی مسکن مهر را محوطه‌سازی و آماده‌سازی کند؛ همچنین ساخت دیگر واحدهای خدمات‌رسان همچون آتش‌نشانی در دستور کار قرار گرفته که امسال در فاز ۶ پرند به بهره‌برداری می‌رسد.
اما بعد دیگر عملیات اجرایی در شهر جدید پرند، آن است که مطابق با آمارها و برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، علاوه بر ساخت سه مدرسه، ۹ مسجد، پنج ساختمان و یک ستاد نیروی انتظامی به مساحت ۱۵۰۰ مترمربع و در سه طبقه در حال حاضر ۳۵ پروژه فرهنگی، ورزشی، خدماتی در دستور کار قرار گرفته که مهم‌ترین آن ساخت پل روگذر در شهرک صنعتی پرند است که با طراحی اسکلت فلزی و هزینه‌ای هفت میلیاردتومانی به زودی عملیاتی می‌شود.
در عین حال، مشارکت در راه‌اندازی مترو فرودگاه تا پرند و تکمیل ایستگاه پرند هم در دستور کار قرار گرفته؛ اما مروری بر کارنامه بر جای مانده از این شرکت در بهمن‌ماه سال ۱۳۹۲ نیز به خوبی نشان می‌دهد که این مجموعه تعهد خود را در اجرای زیرسازی خط مترو انجام و تحویل به شهرداری تهران را مطابق شرایط عمومی به انجام رسانده است. از آنجا که عملیات اجرایی روسازی توسط شهرداری تهران به طول انجامید این شرکت طبق مذاکرات صورت‌گرفته، تعهد هزینه آن را به صورت تهاتر پذیرفته است.
از سوی دیگر، مطالعات مکان‌یابی و امکان‌سنجی عملکردهای نوین و هوشمند نسل نو در اراضی منتهی‌الیه غربی پرند تهیه شده و گزارش مرحله اول و دوم به اتمام رسیده و ویرایش اول نقشه پهنه‌بندی ارائه‌شده از سوی مشاور در حال تدقیق بوده و در عین حال، مقرر شده در خصوص تامین آب پیش‌بینی‌های لازم توسط مشاور انجام و گزارش مدیریتی جهت ارائه به وزیر تنظیم شود.
از سوی دیگر، فاز ۲ نقشه‌ها و اخذ مجوز و اجرای جاده دسترسی از انتهای غربی فاز ۶ به کمربندی سوم تهران یا همان جاده موسوم به چرمشهر نیز انجام شده است. این جاده دسترسی حدود هفت کیلومتر طول، ۱۲ متر عرض و سه دستگاه پل (از روی رودخانه شور) دارد که در مرحله طراحی و برآورد اولیه است.
در نهایت، پیرو سیاست‌های سرمایه‌گذاری شرکت عمران شهر جدید پرند و با توجه به نیاز مبرم همشهریان به خدمات روبنایی در فازهای ۳ تا ۶ ساخت ۱۰ مرکز محله به صورت مشارکتی با سرمایه‌گذاری در دستور کار این شرکت قرار گرفته که این مراکز محله با کاربری‌های مذهبی، فرهنگی، تجاری، آموزشی، درمانی و فضای سبز تامین‌کننده نیازهای مردم هستند.
