عقل و اخلاق

در زمینه تعهد به عقل، مجموعه همیشه رو به سوی علم اقتصاد داشته و سعی کرده است از آموزه‌های این دانش برای کمک به تصمیم‌گیران اقتصادی استفاده کند؛ اگر کانون تصمیم‌گیری کشور در زمینه مسائل اقتصادی، اشتباهی انجام داد، «دنیای‌اقتصاد» سعی کرد با صراحت و با تکیه بر اخلاق، لغزش یاد شده را گوشزد و اثرات زیان‌بار آن را یادآوری کند. شاید معروف‌ترین مثال، مقالات متعددی باشد که درباره ارز ۴هزار و ۲۰۰ تومانی نوشته و بارها به سیاست‌گذار هشدار داده شد که پیشبرد این سیاست، جدا از رانت، فساد گسترده و هدررفت منابع ارزی، مشکلات بسیار بیشتری را برای اقتصاد کلان ایجاد خواهد کرد که یک نمونه آن را در افزایش بی‌محابای نرخ ارز در بازار شاهد هستیم.مجموعه «دنیای‌اقتصاد» زمانی از تعدیل نرخ ارز با نرخ تورم دفاع می‌کرد که پوپولیست‌های اقتصادی، مدام دم از تثبیت قیمت ارز زیر مرز ۴ هزار تومان می‌زدند. ناموسی کردن قیمت دلار بود که باعث شد بسیاری از منابع ارزی کشور در زمستان ۹۶ از دست برود و به دنبال آن، شوک ارزی ۹۷ رخ دهد. «دنیای‌اقتصاد» بارها و بارها در اسفند ۹۶ از صف‌های ارزی سخن گفت و اخیرا هم با خبر دادن از رانت ۴ میلیونی در بازار ارز کمک کرد که بساط این فساد با پیگیری مسوولان برچیده شود.

مبارزه با پوپولیست‌های اقتصادی آسان نیست؛ آنها وعده‌های زیبا می‌دهند و مردم را به سوی خود جلب می‌کنند. رفتار اخلاق‌مدارانه آن بود که با آنها همسو نشویم، حتی اگر محبوبیت کوتاه‌مدت برایمان بیاورد.همکاران ما تلاش بسیاری کردند که با استفاده از تجارب جهانی و بیان سرنوشت اقتصادهای پوپولیستی، به مسوولان هشدار دهند که دنباله‌رو رفتارهای چنین اقتصادهایی نباشند؛ برای کشوری که از ابتدا به مردم گفته شده است، دولت مسوول حل تمام مشکل‌هاست و باید در تمام مسائل اقتصادی دخالت کند، دشوار است که بگوییم که مداخله دولت خود می‌تواند مشکلات را دو چندان افزون کند، ولی تلاش کردیم که اعتبار این باور اشتباه را هم زیر سوال ببریم.

ما بارها نسبت به افزایش حباب وار بورس و اثر بعدی آن بر بازارهای موازی هم هشدار دادیم؛ ولی گاهی هشدارها کمتر شنیده می‌شوند و سیاستمداران محبوبیت مقطعی و منفعت زودگذر را به منافع درازمدت ترجیح می‌دهند.