سنگر مستحکم بورس
سهام فولاد مبارکه چقدر برای سهامداران جذاب است؟
بررسی‌ها حاکی از آن است که در طول کمتر از ۱۵ سال گذشته ارزش سرمایه‌گذاری در روز نخست فروش سهام این شرکت تاکنون حدوداً ۸۸ برابر شده است. «فولاد» که در طول سال‌های اخیر شش بار افزایش سرمایه داده حالا نیز درصدد آن است که با یک افزایش سرمایه ۵۰درصدی دیگر از محل سود انباشته و سایر اندوخته‌ها منفعتی مضاعف از آنچه سالانه در مجمع عمومی سالیانه تقسیم می‌کند را به سهامداران خود برساند. تمامی این عوامل سبب شده تا با توجه به افزایشی بودن قیمت محصولات فولادی در بازارهای جهانی، سهام این شرکت نسبت به بسیاری از صنایع دیگر از لحاظ بنیادی افقی روشن داشته باشد.
ساحل امن سهام بنیادی
چه سهمی جذاب است؟ در سال‌های اخیر به‌خصوص پس از آنکه حجم بالای نقدینگی سرانجام به بازار سهام گسیل شد و به رونق بی‌سابقه این بازار منتهی شد، یکی از سوال‌هایی که به کرات در بین مردم مطرح شد و بازخورد آن به افزایش روز‌افزون قیمت‌ها در بازار یادشده انجامید، همین سوال به ظاهر ساده بود. سوالی که به‌رغم کوتاهی ظاهر آن و سهولت فهم معنای آن همواره پاسخ‌های به‌مراتب پیچیده و طولانی را در پی داشته است. این پیچیدگی سبب شده تا هر کسی به اندازه توان و خواسته‌های خود از مواهب بازار سهام بهره‌مند شود و به اندازه دانش و تجربه‌ای که از این بازار به دست آورده، به کسب درآمد از بازار سهام بپردازد. البته باید به خاطر داشت که در طول همین سال‌ها ماهیت نقدینگی و تورم‌زا بودن آن سبب شده تا تقریباً هر نمادی در بورس و فرابورس با رشد قیمت همراه شود و به اندازه نقدینگی‌ای که به خود جذب کرده، به سهامداران خود بازده بدهد.
این مساله در حالی رخ داده که رشد قیمت سهام در همه گروه‌ها متوازن نبوده و در وضعیتی که بسیاری از نمادها صرفاً بر اساس شایعه و رفتارهای هیجانی سهامداران خرد روند صعودی خود را پیمودند، برخی از نمادها نیز به دلیل داشتن شرایط بنیادی کافی برای صعود، وارد فاز افزایشی شدند. صعود قیمت در نمادهای بنیادی اما در بازار سهام امری غالب نبوده است. بورس تهران از ابتدای سال ۱۳۹۷ به دلیل افت نرخ برابری ریال در مقابل سایر ارزها وارد روند صعودی جدیدی شد که این‌روند به‌رغم همه نوسان‌های منفی ناچیزی که داشت توانست تا میانه مردادماه سال جاری با قدرت هر چه بیشتر ادامه پیدا کند. در طول این مدت اگرچه نمادهای ارزنده بازار سهام هم با افزایش قیمت روبه‌رو شدند، اما از همان ابتدا بیشتر این افزایش قیمت که خود را به صورت تقاضای افسارگسیخته در نمادهای عموماً کوچک و اغلب زیان‌ده نشان داد، سبب شد تا توجه کمتری نسبت به نمادهای ارزنده بازار جلب شود.
این عدم توجه به روی درست بازار سهام و انجام سرمایه‌گذاری صحیح تبعات خود را هم داشت. در واقع هر بار که شاخص کل بورس در دو سال اخیر روند معکوس در پیش گرفته است، نمادهای غیربنیادی بازار سهام (منظور نمادهایی است که قیمت آنها بر روی تابلوی معاملات هیچ سنخیتی با ارزش آتی درآمدهای آنها ندارد) نسبت به نمادهای دارای بنیه تحلیلی با افت قیمت بسیار بیشتری روبه‌رو شده‌اند. در ماه‌های اخیر نیز بارها شاهد بوده‌ایم که با افزایش فشار فروش در بازار سهام و حکمفرمایی هیجان عرضه در بازار نمادهای عمدتاً کوچک بازار سرمایه که اغلب بر بال شایعات مسیر رشد قیمت را طی می‌کنند با حمایت کمتری از سوی فعالان حقوقی بازار سهام روبه‌رو می‌شوند. دلیل این حمایت نشدن اولاً ارزنده نبودن قیمت در این نمادهاست و ثانیاً قفل شدن عرضه و تقاضای آنها در صفوف خرید یا فروش. همین امر سبب شده تا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای بازار در نهایت به سمت نمادهایی تمایل داشته باشند که هم از شناوری مناسب برخوردارند و هم در صورت شروع افت قیمت‌ها با توجه به زمینه بنیادی لازم از جانب اشخاص حقوقی و نهادهایی مانند صندوق توسعه بازار حمایت می‌شوند. البته باید توجه داشت که حمایت در بازار سرمایه به معنای افزایش دستوری قیمت نیست و به شرایطی اطلاق می‌شود که نقدشوندگی یک دارایی در آن با خطر مواجه نشود.
وزن تعیین‌کننده در بازار سهام
اما این نمادها کدام بخش بازار سرمایه را شامل می‌شوند؟ بررسی آمار و ارقام موجود در بازار سهام نشان می‌دهد که بخش اعظم ارزش بازار صنایع بورسی به گروه‌های فلزات اساسی، شیمیایی و فرآورده‌های نفتی اختصاص دارد. همین امر سبب شده تا هرگاه بازار سرمایه نیاز فوری به حمایت از جانب حقوقی‌ها داشته باشد عموماً پول مورد نیاز بازار به سمت نمادهای یادشده بیاید. با این حال همان‌طور که پیشتر نیز گفته شد مساله تنها به دلیل بزرگ بودن این نمادها نیست.
اغلب نمادهای فعال در گروه‌های یادشده از آن جهت که دارای وابستگی بسیار به تغییرات قیمت دلار هستند، در شرایط تورمی تا حد بسیار زیادی سرمایه‌گذاران را اعم از حقیقی و حقوقی در مقابل نوسان‌های ارزی محافظت می‌کنند. مضاف بر آنکه اساساً درآمدزایی آنها به دلیل نقش مهمی که در سایر صنایع و تولیدات دارند با ریسک کمتری روبه‌رو است.
یکی از شرکت‌هایی که طی ماه‌های اخیر توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده و بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاران تازه‌وارد بازار سهام در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، نماد معاملاتی «فولاد» متعلق به فولاد مبارکه اصفهان بوده است. این شرکت در بسیاری از روزهای معاملاتی سال جاری توانست عنوان با‌ارزش‌ترین نماد فعال در بازار سهام را نصیب خود کند. در طول این مدت اگرچه فراز‌و‌نشیب‌های بسیاری دامن نمادهایی نظیر فولاد را گرفته اما همیشه میل بازارساز به حمایت از سهام بنیادی سبب شده تا نماد معاملاتی فولاد مبارکه در زمره سهامی قرار بگیرد که با ریسک نقدشوندگی مواجه نشده‌اند.
همه اینها به کنار، حجم بالای سهام «فولاد» در گروه فلزات اساسی و در بازار سهام سبب شده تا سهامداران فولاد مبارکه از تاثیرپذیری صرف به نمادی اثرگذار در جریان دادوستدهای بورس بدل شوند. در طول سال‌های اخیر جذابیت فولاد به سبب سوددهی مناسب آن از جمله عواملی بوده که نقش موثری در جذابیت بازار سرمایه به‌خصوص برای سرمایه‌گذاران حقوقی از جمله صندوق‌های سرمایه‌گذاری داشته و با پذیرفتن لیدری صنعت فولاد به نوعی نقش قطب نمادی گروه فلزات اساسی را نیز بر عهده داشته است.
«فولاد» سه برابر دلار
شرکت فولاد مبارکه اصفهان یا آن‌طور که در بازار سهام معروف است «فولاد»، از جمله شرکت‌های فعال در بازار سرمایه است که سابقه حضوری طولانی در این بازار را داراست. از زمانی که این شرکت به جمع نمادهای بورسی پیوسته تاکنون هیچ سالی را بدون پرداخت سود به سهامداران خود سپری نکرده است این در حالی است که در همین مدت برخی شرکت‌هایی که در بازار سهام فعال بوده‌اند نه‌تنها هیچ طرحی برای توسعه نداشته‌اند بلکه سال‌های متمادی یا زیان‌ده بوده‌اند یا با قرار گرفتن در مرز زیان آنچنان سودهای اندکی توزیع کرده‌اند که دریافت سود آنها در عمل ارزش رفتن تا بانک را هم نداشته است. در نقطه مقابل اما فولاد جزو معدود نمادهای بازار سرمایه بوده که ضمن دستیابی به ثبات در درآمدزایی و ثروت سهامداران توانسته با ارائه طرح‌های توسعه و به تایید رساندن آن از جانب سازمان بورس و اوراق بهادار چندین مرتبه مجوز افزایش سرمایه را دریافت کند و همسو با رشد سودآوری در ۱۵ سال گذشته گامی مهم در جهت افزایش اشتغال و کارآفرینی در اقتصاد کشور بردارد.
بررسی روند سوددهی و تغییر قیمت فولاد بر روی تابلوی معاملات حکایت از آن دارد که ارزش شرکت این نماد بورسی از سه هزار میلیارد تومان به ۲۶۳ هزار و ۳۴۰ میلیارد تومان رسیده است. این رقم نشان می‌دهد که در طول کمتر از ۱۵ سال بهای دارایی‌های سهامداران ثابت‌قدم شرکت ۸۸ برابر شده است. این در حالی است که در طول همین مدت قیمت دلار آمریکا از ۹۲۰ تومان به ۲۵ هزار و ۷۰۰ تومان رسیده که افزایشی ۲۸برابری را نشان می‌دهد. ثبت این رقم حاکی از آن است که سهام فولاد مبارکه طی حضور خود در بازار سرمایه نه‌تنها توانسته از فرصت تامین مالی در بورس به‌خوبی بهره ببرد بلکه توانسته سهامداران خود را نیز بهتر از هر صندوق بازنشستگی و بیمه عمری از آینده‌ای روشن بهره‌مند کند. همان‌طور که دیده می‌شود، به‌رغم افت ارزش ریال در سال‌های اخیر سهام فولاد بیش از سه برابر قیمت ارزهای خارجی برای سهامداران رشد قیمت ریالی را به ارمغان آورده است.
معاملات این نماد در سال ۱۳۸۵ آغاز شد و از آن زمان تاکنون فولاد مبارکه اصفهان شش بار افزایش سرمایه داده است. این افزایش سرمایه‌ها سبب شده تا فولاد مبارکه ضمن استفاده از سرمایه‌های موجود در میان سهامداران خرد بازار سهام و به کار گرفتن آن در طرح‌های مولد، به پویایی و امنیت دسترسی به مواد اولیه صنایع کمک کند که امروز توانسته‌اند در شرایط تحریمی نقش موثری در برآوردن نیازهای صنعتی کشور ایفا کنند. در همین روزهای گذشته بود که آخرین پیشنهاد افزایش سرمایه شرکت یادشده در تارنمای کدال نشست. بر این اساس هیات‌مدیره فولاد در نظر دارد تا سرمایه این شرکت را از ۲۰۹ هزار میلیارد ریال به ۳۰۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال افزایش دهد. بر اساس آنچه هیات‌مدیره فولاد پیشنهاد کرده مقرر شده تا افزایش سرمایه مذکور از محل سود انباشته و سایر اندوخته‌ها به منظور تامین مخارج بابت مشارکت در افزایش سرمایه شرکت‌های فرعی و وابسته و همچنین تامین بخشی از منابع مورد نیاز جهت تکمیل طرح‌های توسعه در دست اجرا مانند احداث خط تولید نورد گرم ۲ مورد استفاده قرار دهد.
متن اطلاعیه منتشرشده بر روی تارنمای کدال به این معناست که افزایش سرمایه مذکور نه‌تنها به رشد سودآوری شرکت ناشی از اجرای طرح توسعه در آینده منتهی خواهد شد بلکه همچنین افزایش سرمایه ۵۰درصدی نیز از آن جهت که از طریق سود انباشته و سایر اندوخته‌ها در حال پیگیری است، هیچ هزینه‌ای برای سرمایه‌گذاران خود نخواهد داشت. تمامی این گفته‌ها به این معناست که فولاد ۲۶۳ هزار و ۳۴۰ میلیارد‌تومانی که افزایش قیمت ۱۱۷درصدی را طی یک سال گذشته تجربه کرده راه طولانی‌تری برای رشد قیمت سهام در سال‌های پیش‌رو دارد. این چشم‌انداز در حالی ترسیم می‌شود که به گفته بسیاری از کارشناسان انتظار می‌رود تداوم سودآوری فولاد در سال‌های پیش‌رو نیز محقق شود. از این‌رو می‌توان گفت نه‌تنها قیمت سهام فولاد با فرض ثبات سایر شرایط در سال‌های پیش‌رو افزایشی خواهد بود بلکه سرمایه‌گذاران صبور این شرکت می‌توانند در بلندمدت از سودهای نقدی آن نیز مانند تمامی سال‌های اخیر بهره‌مند شوند.
