محمد درویش در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای اقتصاد» مطرح کرد
مازوت قدرتمند
به جهت بررسی موضوع فوق گفتگو کردیم با محمد درویش،کارشناس محیط‌زیست،که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:
پدیده آلودگی هوا بخصوص در کلان‌شهرها طی یک ماه اخیر به‌شدت افزایش‌یافته است؛به نظر شما تنها علت سوزاندن مازوت در فصل سرد است یا عوامل دیگری نیز در این فاجعه دخیل است؟
ما معمولا در ماه‌های سرد سال با پدیده وارونگی هوا مواجه هستیم و این وارونگی سبب می‌شود که انباشت آلودگی‌های محیطی افزایش پیدا کند،جریان باد کمتر شود و درواقع بحران‌های جدی آلودگی هوا نه‌فقط در ایران بلکه در اغلب نقاط جهان در فصول سرد سال اتفاق می‌افتد.منتهی ما رفتارهایی را می‌کنیم که منجر به تشدید آلودگی می‌شود،در فصول سرد باوجود وارونگی‌ها و مصرف شدید گاز،دولت ناچار است برای تامین گاز منازل، گاز کارخانه‌ها و نیروگاه‌ها را قطع کند و باعث می‌شود آن‌ها سراغ مازوت بروند و مازوت نیز درجه آلایندگی بالایی دارد و در فصول سرد سال مردم از خودروهای شخصی بیشتر استفاده می‌کنند و این مساله سبب می‌شود که پدیده جزیره گرمایی در شهرها گسترش پیدا کند.هم این عوامل دست‌به‌دست هم می‌دهد تا با بحران جدی روبه‌رو شویم.کاری که ما باید بکنیم این است که اولا منابع تولیدکننده انرژی را متنوع کنیم و فقط متکی به نیروگاه‌های حرارتی و سدهای برق‌آبی نباشیم بلکه باید سراغ انرژی باد، جزر و مد، اتمی و خورشید برویم که وارد مدار نشده‌اند درحالی‌که به‌جای آن درگیر مازوت هستیم و در فصول گرم نیز با قطعی برق و مازوت مواجهیم.ما پتانسیل بالایی برای انرژی خورشیدی داریم اما صنعت خورشیدی ما ۴۵۰مگاوات برق تولید کرده اما اگر طبق برنامه ۵ساله حرکتی می‌کردیم ۱۵هزار مگاوات باید برق تولید می‌کردیم. نمایندگان مجلس نیز که باید پیگیر مصوبات خود باشند کاری نکرده‌اند و به مشکل فعلی رسیده‌ایم.
اصفهان ازنظر آلایندگی درگیر چه چالش‌های استانی مخصوص به خود است؟
مبلمان شهری نیز باید به سمت بوم محوری حرکت کند و مردم مجبور نباشند از خودرو شخصی استفاده کنند.
ما باید مسیرهای زیادی برای دوچرخه و پیاده‌روی و خطوط حمل‌ونقل روزمینی و زیرزمینی را گسترش دهیم تا به‌این‌ترتیب از پدیده جزیره گرمایی جلوگیری کنیم.اگر این دو حرکت انجام شود بار آلایندگی در شهرها به‌شدت کاهش پیدا می‌کند.
کار سوم که به ریز گردها مربوط می‌شود با مدیریت معادن شن و ماسه ،پلمپ چاه‌های غیرمجاز و تامین رطوبت سطح زمین امکان‌پذیر است.
در شرق اصفهان ، کانون‌های فرسایش بادی مدام در حال گردوخاک هستند درحالی‌که تالاب گاوخونی را هم فدای کشاورزی و صنعت شده که در ادامه دشت مهیار هم در همان مسیر قرار دارد. در شمال اصفهان در دشت مورچه‌خورت و در زرین‌شهر هم همین‌طور است و شهر در محاصره گردوخاک و آلاینده‌های بسیار است.
برخی مسوولان می‌گویند بارها نسبت به سوزاندن مازوت هشدار داده‌اند اما حرفشان زمین می‌ماند؛مازوت سوزی چرا تا این حد قدرتمند است که مسوولان توان مقابله با آن را ندارند؟
بحث اینکه توان ندارند برای این است که کارهای نکرده زیاد دارند.اگر طبق برنامه پنجم و ششم کارکرده بودند الان این‌قدر وابسته به نیروگاه‌های حرارتی برای برق و گرما نبودیم.الان مردم یا باید از سرما بلرزند یا مازوت بسوزانیم در تابستان هم همین‌طور است.این انتخاب بین بد و بدتر مثل یک بختک روی مردم ایران افتاده است چون ما سراغ گزینه‌های بهتر و کاراتر نرفتیم.
در بحث فناوری و مقابله با آلودگی هوا وضعیت ما چگونه است؟آیا درگیر فرسودگی هستیم؟
کمترین مشکل ما پول و بهره‌گیری از فناوری و نیروی متخصص است چون نیروی متخصص ما در منطقه بالاترین تخصص را دارد و مشکلی برای تامین پول هم نداریم وقتی 300هزار میلیارد تومان برای انتقال آب هزینه می‌کنیم برای حل مشکل آلودگی هوا کمترین مشکل ما تامین پول و فنّاوری است مشکل ما فقدان اراده و درک صحیح و دقیق این ماجرا در بین مدیران تصمیم گیر است.
هنوز مدیران فکر می‌کنند برای مبارزه با آلودگی هوا باید به سمت افزایش ایستگاه سنجش هوا برویم و یا معاینه فنی را تقویت کنیم و بنزین را بهتر کنیم و بزرگ‌راه‌ها را افزایش دهیم و تقاطع‌ها را بیشتر کنیم و پارکینگ بسازیم؛یعنی واقعا کاری که در دنیا بیش از نیم‌قرن است که فهمیده‌اند شکست‌خورده است و برای حل بحران آلودگی هوا نباید به سراغ این کارها برویم ما هنوز داریم انجام می‌دهیم.
این مشکل اصلی ماست ما نیاز به مدیرانی داریم که تجربه‌های بین‌المللی را به رسمیت بشناسند. ما بیشتر از اینکه با فقر پول مواجه باشیم با فقر خرد در سرزمین مان مواجه هستیم.
