بازارراکد همراه!

موبایل بیرون از سبد هزینه‌ها

در ایران یا هر کشور دیگر که باشیم قطعاً موبایل از وسیله‌های ضروری بشمار می‌آید که خرید آن برای هر فردی لازم است؛ اما در کشور ما این کالای مصرفی که لازم است هریکی دو سال تعویض و بروز شود به دلیل وابستگی به نرخ دلار در حال تبدیل به یک کالای لوکسی است که مردم کمتر به سراغ خرید مدل‌های جدید آن می‌رود؛ زیرا تورم، افزایش نرخ دلار و کاهش ارزش ریال موجب شده است قیمت تلفن همراه افزایش قابل‌توجهی را تجربه کند به‌ویژه در اوایل امسال درحالی‌که دلار در بازه ۵۰ هزار تومان در حال نوسان بود قیمت برخی برند‌های گوشی تلفن، هم گام با افزایش آن گران شد.

و حالا بحث قابل‌تأمل آنکه چرا باوجود افت نسبی قیمت موبایل در دو تا سه ماه اخیر، همچنان این بازار کساد است.

از‌نظر فعالان این بخش، ارزانی موبایل به کاهش تقاضا بازمی‌گردد؛ زیرا انواع تلفن‌های همراه در برندها و مدل‌های مختلف به‌طور فراوانی یافت می‌شود اما مشتری ندارد. حتی باوجودآنکه آیفون ۱۴ پرومکس رجیستری نشد ولی در بازار موجود و قیمتش به دلیل رجیستری نشدن ارزان‌تر از آیفون ۱۳ هم است.

هم‌اکنون هم باوجود ممنوعیت واردات اپل به گفته رئیس انجمن واردات موبایل تا مدل ۱۳ آیفون به‌صورت تجاری به کشور وارد می‌شود اما استقبال اندک است. حتی برند بازان هم استقبالشان کمتر شده است. به میزانی که این کاهش تقاضا، خودبه‌خود قیمت‌ها را ارزان کرده است. به عبارتی عدم تعادل عرضه و تقاضا موجب شده تا نرخ موبایل کاهش یابد.

برخی دیگر هم معتقدند کاهش قیمت موبایل به دلیل کاهش قیمت دلار و آزاد شدن پول‌های بلوکه‌شده ایران است. چه‌بسا این کالا مانند بسیاری دیگر، با تبعیت از نرخ دلار، ارزان و یا گران می‌شود که اکنون باوجود کاهش نسبی نرخ دلار، قیمت موبایل هم کمتر شده است.

و دیدگاه عده‌ای دیگر آن است ارزانی و رکود به دلیل انتظار مردم برای تعیین تکلیف بازارها است. به‌طوری‌که متقاضیان منتظرند تا شرایط روابط بین‌الملل مشخص شود و بتوانند کالای خود را باقیمت کمتری خریداری کنند. این شرایط تنها مختص به بازار موبایل نیست. تمامی اصناف و همه بازارها در چنین شرایطی به سر می‌برند. حال‌آنکه باوجود افت قیمت‌ها مساله آن است این کالا نسبت به سال گذشته، هنوز هم گران است و بسته به اینکه چه برندی انتخاب می‌کنیم دو سیم‌کارت بودن و آیا دارای تضمین اصیلی است یا خیر؟ قیمت‌ها تفاوت فاحشی پیدا می‌کنند.

استقبال مردم اصفهان از پرچم‌داران

اما در بازار موبایل اصفهان چه خبر است؟

احمدآباد، فردوسی و...چند خیابان دیگر از مراکز اصلی عرضه تلفن همراه هستند. مراکزی که مردم این شهر برای خرید، تعویض و تعمیر گوشی‌های خود مراجعه می‌کنند و تقریباً هر برند و مدل از تلفن همراهی که مدنظر داشته باشند می‌توانند پیدا کنند. در این میان با یک بررسی کوتاه متوجه شدیم که هنوز هم به‌رغم ممنوعیت واردات اپل، اما این برند امپراتور بازار موبایل اصفهان است. حتی اپل‌های قدیمی‌تر هم باقیمت‌های بالایی به فروش می‌رسند و البته به دلیل از دور خارج شدن با نرخ کمتری فروخته می‌شوند. قیمت گوشی آیفون ۱۳ پرومکس در سطح ۶۹ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان، قیمت گوشی آیفون ۱۴ پرومکس در سطح ۵۸ میلیون تومان و قیمت گوشی آیفون ۱۳ معمولی در سطح ۳۵ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان باقی ماندند. و اتفاقا در یک تحقیق میدانی مشخص‌شده که مردم اصفهان متقاضی گران‌ترین گوشی‌های بازار هستند. این‌چنین که شهرهای اهواز، شیراز، کرج و اردبیل، پس از اصفهان پنج شهری هستند که در سال گذشته گران‌‌‌ترین موبایل‌‌‌های موجود را خریداری کرده‌‌‌اند. طبق آنچه تکنولایف که یکی از فروشگاه‌‌‌های تخصصی کالای دیجیتال است از تحلیل داده‌‌‌های کاربران در سال ۱۴۰۱ به دست آورده، کاربران این پنج شهر در میان‌ هزار شهری که در سال ۱۴۰۱ برای خرید به فروشگاه اینترنتی تکنولایف مراجعه کرده‌‌‌اند بیشتر از سایر شهرها به گوشی‌‌‌های موبایل پرچم‌‌‌دار و میان رده علاقه‌مند بوده‌‌‌اند.پس‌ازآن نوبت به سامسونگ‌ها می‌رسد که در رأس هرم گوشی‌های مورد تقاضای مردم این شهر قرار دارد.  بنا بر آمار‌های رسمی، سامسونگ همچنان محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین برند گوشی هوشمند در بازار ایران و البته جهان است. این فروش بالا بی‌تردید حاصل تنوع بالای محصولات سامسونگ و اعتماد مشتریان به برندی است که سال‌ها در این حوزه فعالیت دارد. گوشی‌های سامسونگ در ۴ رده کلی یعنی سری S (پرچم‌دار)، سری A و سری M (میان رده) و گوشی‌های تاشو به بازار عرضه می‌شوند؛ و قیمت‌ها از کمتر از ۱۰ میلیون تومان شروع و تا ۶۰ میلیون هم می‌رسد.

در کنار این دو برند اشاره‌شده، موبایل‌های اقتصادی‌تر و ارزان‌تر شیائومی و آن را هم از طرف اقشار مختلف مورد تقاضای بیشتری قرار دارد. به‌طوری‌که اغلب افراد اگر در این رکود بازار هم خریدی انجام دهند از همین اقتصادی‌ترها است.

قیمت‌های این برندها بالاتر از ۲۰ میلیون نمی‌شود و باکیفیت تقریباً مناسب مورد استقبال افرادی قرار دارد که توان خرید اپل و سامسونگ را ندارند.

به گفته میر شمشیری، فعال بازار موبایل اصفهان خوشبختانه تلفن همراه به‌طور فراوانی در فروشگاه‌ها موجود است و مهم‌تر آنکه با توجه به لزوم رجیستری دیگر خبری از گوشی‌های غیرقانونی هم نیست.

این فعال در گفتگو با روزنامه دنیای اقتصاد بیان می‌کند: نرخ موبایل تا حدودی فروکش داشته فقط تعدادی از مدل‌های بالای ۶۰۰ دلار به دلیل عدم تخصیص ارز به واردات آن‌ها کمیاب و گران هستند.

اما گوشی‌های میان رده و پایین رده فراوانی وارد می‌شود بنابراین مشکلی ازلحاظ کمبود نداریم. ضمن آنکه قیمت‌ها هم واقعی شده است. وی در پاسخ به اینکه مردم اصفهان تا چه میزان خریدار گوشی و بیشتر از چه برندهایی استقبال می‌کنند می‌گوید: باوجود کاهش نرخ‌ها اما با توجه به شرایط اقتصادی وتوان مالی، خرید چندانی انجام نمی‌گیرد اگر هم مشتری باشد اغلب تقاضا برای کالای ارزان‌قیمت و یا تعمیر است که عمده‌ترین خریدها با توجه به ممنوعیت واردات اپل، از برند سامسونگ و شیائومی است.

این فعال یادآور می‌شود: احتمالاً با آغاز مهرماه رکود شدت بیشتری هم به خود بگیرد و شاید در اواخر پاییز و پایان سال بازار تحرکی یابد.

به اوج رکود رسیده‌ایم

نبود مشتری و رکود بازار نه‌فقط مختص به بخش موبایل، بلکه در همه حوزه‌ها دیده می‌شود.

اما در بازاری مانند تلفن‌های همراه به دلیل وابستگی مستقیمی که با نرخ دلار وجود دارد این شرایط محسوس‌تر است.

هرچند هم گفته می‌شود قیمت‌ها کاهش‌یافته اما باز به دلیل ارتباط این کالا با دلار، همچنان گرانی و تورم پیشتاز است.

براین اساس در برابر واردات گوشی‌های هوشمند به تعداد زیاد، فروش بسیار اندک و تقاضا به کمترین حد خود رسیده است. موضوعی که به گفته فروشندگان، از مدت‌ها قبل به‌طور تدریجی آغاز و هرچه به جلو آمدیم بیشتر و اکنون به اوج خود رسیده است انگار که پایان یافتنی هم نباشد؛ زیرا تا زمانی که گرانی‌ها برسرجای خود هستند و شدت هم می‌گیرند توانی برای خرید این‌گونه کالاها نمی‌ماند که امروزه از آن تحت عنوان هزینه‌های مضاعف هم نام‌برده می‌شود. از طرفی هم تا خریدار نباشد بازار در همین حالت رکود باقی می‌ماند. براین اساس است که فعالان این بخش شاکی از این شرایط، بازار را تعبیر به نمایشگاهی می‌کنند که اغلب مشتریانش، غیرواقعی و نه برای خرید، بلکه برای تماشا و پرس‌وجو به فروشگاه‌ها می‌آیند.