چالش های ده گانه صنعت گردشگری
مشکلات فرودگاهی
در مبحث توریسم و گردشگری، فرودگاه ویترین هر کشور است؛ چون فرودگاه‌ها اولین ایستگاهی هستند که گردشگران برای بازدید از کشور به آن پای می‌گذارند؛ به همین دلیل شرایط فرودگاه‌ها ازنظر ظرفیت و زیرساخت‌ها نقش بسیار مهم و تأثیرگذاری در معرفی وضعیت گردشگری در کشور دارند. این ویترین در ایران چهره زیبایی ندارد و بسیاری از گردشگران خارجی از شرایط، امکانات و ظرفیت‌های فرودگاه‌های بین‌المللی کشور رضایت ندارند؛ دلیل این امر این است که ظرفیت فرودگاه‌ها در ایران با حجم گردشگران که از طریق این فرودگاه‌ها جابجا می‌شوند متناسب نیست.
کمبود واحدهای اقامتی
دومین چالش ورود گردشگر به ایران، مربوط به مراکز اقامتی است که همواره اصلی‌‌ترین موضوع موردانتقاد از سمت فعالان گردشگری بوده؛ مراکز اقامتی مناسب برای اسکان گردشگران در طول مدت حضور در کشور نسبت به حجم مسافران، بسیار اندک است.
این مساله حتی در شهرهایی که از مناطق گردشگری مهم در ایران هستند به چشم می‌خورد؛ در این شهرها نیز میان زیرساخت‌های اقامتی و تقاضایی که از طرف گردشگر وجود دارد، تناسبی برقرار نیست؛ این موضوع به‌ویژه در فصولی که اوج سفر است بیش‌ازپیش به چشم می‌خورد.
کاستی‌های حمل‌ونقل
یکی از موارد تأثیرگذار از رشد و توسعه گردشگری در کشور توجه به زیرساخت‌های حمل‌ونقل به‌ویژه زیرساخت‌های جاده‌ای است؛ سیستم حمل‌ونقل درون‌شهری و برون‌شهری در ایران برای گردشگران از ضعف‌های زیادی رنج می‌برد؛ به‌عنوان‌مثال یکی از موارد عدم وجود وسیله حمل‌ونقل با ظرفیتی بین اتوبوس و ون است که در کشور وجود ندارد. وسیله حمل‌ونقل عمومی که برای گردشگران مورداستفاده قرار می‌گیرد باید ازلحاظ ظاهری زیبا و شکیل بوده و ازلحاظ فنی سالم باشد؛ همچنین بهره‌مندی از امکانات اولیه و اساسی نظیر سیستم گرمایش و سرمایش از دیگر ویژگی‌های یک وسیله نقلیه مناسب است؛ اما متأسفانه یکی از مواردی که مورد شکایت گردشگران خارجی در ایران بوده است.
نیروی انسانی
مورد بعدی چالش ورود گردشگر به ایران مربوط به نیروی انسانی مرتبط با آن بوده؛ یک باور غلطی که در کشور ما وجود دارد این است که برای فعالیت و کار در مشاغل مربوط به گردشگری نیاز به آموزش و تخصص نیست. همین باور غلط و عدم تخصص و مهارت نیروی انسانی فعال در حوزه گردشگری کشور، ضربه بزرگی به صنعت گردشگری ایران وارد کرده است؛ مهم‌ترین معضل در این زمینه عدم آموزش به نیروی انسانی فعال در این صنعت است.
نیروی انسانی فعال در صنعت گردشگری ایران از کارکنان فرودگاه تا کارکنان هتل‌ها و رانندگان تاکسی، هیچ‌کدام آموزش مناسب در این زمینه نداشته‌اند.
وضعیت نامطلوب سرویس‌های بهداشتی
یکی از مسائل مهم در گردشگری، توجه به بهداشت به‌خصوص وضعیت سرویس‌های بهداشتی است؛ سرویس‌های بهداشتی یکی از معضلات اساسی گردشگران خارجی در ایران است که تجربه سفر را برای آن‌ها ناخوشایند می‌کند.
استفاده از سرویس بهداشتی ایرانی برای گردشگران خارجی دشوار است و به همین خاطر ترجیح آن‌ها به استفاده از سرویس‌های فرنگی است؛ تنها مکان‌هایی که این امکانات برای گردشگران خارجی فراهم‌شده است هتل‌ها و مراکز اقامتی هستند و در بقیه اماکن این امکانات به‌ندرت وجود دارد.
کمبود مراکز رفاهی و کیفیت ارائه خدمات آن‌ها
ارائه خدمات بی‌کیفیت در مراکز توریستی و کمبود یا عدم وجود مراکز رفاهی بین‌راهی در جاده‌های کشور می‌تواند مهم‌ترین چالش ورود گردشگر به ایران باشد. جنبه نرم‌افزاری باکیفیت خدمات ارائه‌شده به گردشگر در ارتباط است؛ ازآنجاکه گردشگران در ایران در چند دسته قرار می‌گیرند و اهداف مختلفی از سفر خوددارند (سیاحت، زیارت، تجارت) هرکدام به نوع متفاوتی از خدمات مختلف احتیاج خواهند داشت. به همین دلیل تمامی مراکز و مشاغل فعال در حوزه گردشگری باید بتوانند به انواع سلیقه‌های گردشگر خدمات موردنیاز را و با توجه به استانداردهای بین‌المللی به او ارائه دهند.
تنوع غذایی محدود
این مساله در حالی به‌عنوان چالش ورود گردشگر به ایران مطرح است که ۶ هزار نوع غذای محلی و سنتی در ایران وجود دارد که این تنوع و گستردگی بدون شک در هیچ کشور دیگری دیده نمی‌شود؛ اما متأسفانه شاهد این موضوع هستیم که منوی رستوران‌ها در ایران به‌ویژه منوی رستوران‌ها در هتل‌ها و مکان‌های گردشگری تنها به چند نوع غذا محدود می‌شود. این موضع در حالی یکی از نقاط ضعف در گردشگری ایران است که در لحاظ شاخص رقابت‌پذیری مجمع جهانی اقتصاد، ایران رتبه نهم دنیا ازلحاظ تعداد سایت‌های فرهنگی میراث جهانی را در اختیار دارد.
متناسب‌سازی اماکن توریستی
نکته اول، عدم متناسب‌سازی این اماکن برای استفاده افراد معلول و کم‌توان؛ البته که این مساله در کشور فراگیر بوده و تنها محدود به سایت‌های تاریخی و فرهنگی نیست بلکه در وسایل حمل‌ونقل عمومی و معابر وجود داشته و قابل‌لمس است. برای دستیابی به استانداردهای گردشگری در مقیاس جهانی و احترام به حقوق گردشگر، باید به این مسائل توجه شده و تدابیر لازم در مورد آن اندیشیده شود. نکته دوم طراحی یک مسیر مشخص در سایت‌های تاریخی و موزه‌ها است؛ درواقع در اماکن تاریخی و موزه‌ها در کشور به طراحی مسیر، برنامه و هدف مشخص برای گردشگر توجه نشده است. درصورتی‌که به این نکات ساده توجه شود هیجان در مخاطب ایجاد می‌شود و او در طول بازدید به حال خود رها نمی‌شود تا به‌صورت شانسی از قسمت‌های مختلف بازدید کند.
زیرساخت مالی نامساعد
آخرین چالش ورود گردشگر به ایران به مسائل و مبادلات مالی مربوط می‌شود؛ چالشی که گردشگران در ایران با آن مواجه هستند عدم امکان خرید در ایران به‌وسیله کارت‌های اعتباری است.
