روند رشد بیمه‌های زندگی صعودی است
تراژدی تامین در دوران بازنشستگی
در اواخر سال ۷۳ و با رفع سوءتفاهمات درخصوص مسایل شرعی بیمه عمر و پس‌انداز، این بیمه‌نامه‌ها احیا و توسط یک شرکت بیمه اولین بیمه‌نامه ۱۰ ساله صادر و در بهار ۸۴ سررسید شد. در آن زمان صنعت بیمه به عنوان ضلع سوم بازارمالی با این باور که مردم تخصص و تجربه کافی را برای سرمایه‌گذاری و خرید سهام در بازار سرمایه ندارند و گروهی هم با داشتن سرمایه‌های اندک شرایط سرمایه‌گذاری و سپرده‌گذاری در بانک‌ها را ندارند بهتراست این وظیفه به صنعت بیمه سپرده شود تا با ابزار بیمه‌های عمر به جای آنان در طرح‌ها و پروژه‌های کم‌ریسک و سودآور سرمایه‌گذاری کنند.
امروز دوباره تاریخ تکرار و با چالش‌های جدی صندوق‌های بازنشستگی در بازار مالی روبرو هستیم و بار دیگر صنعت بیمه بیمه‌های مکمل بازنشستگی را مطرح کرده است. طبق آمارهای قابل اتکا بیمه مرکزی ایران ، بیمه‌های زندگی در سال ۷۳ با ۳۹.۵ میلیارد ریال حق بیمه ۶/ ۷ درصد از سهم بازار را داشت و در پایان ۹۹ با تولید ۱۲۵ میلیارد ریال حق بیمه و رشد ۹/ ۴۴ درصدی بیش از ۱۵ درصد از سهم بازار مربوط به بیمه‌های زندگی بود. آمارها از خسارات پرداختی به این شکل حکایت دارند که در ۷۳ با مبلغ ۲۹.۳ میلیارد ریال خسارات پرداختی، سهم این رشته از کل خسارات پرداختی بیمه به ۷/ ۱۲ درصد رسیده بود . این درحالی است که میزان این خسارات درپایان سال ۹۹ به رقم ۴۲ میلیارد ریال با رشد ۵۷ درصد و سهم ۵/ ۹ درصد از کل غرامت‌ها رسید.
سهم بیمه‌های زندگی درسال ۱۴۰۱از پرتفوی بازار بیمه ۱۶ درصد در مقابل سهم ۱۱ درصدی خسارات پرداختی قرار دارد.
دلایل زیان ده بودن
مدیرعامل بیمه پاسارگاد درباره بیمه‌های مکمل بازنشستگی گفت: قبل از هر اقدامی‌به‌نظر می‌رسد که باید علل ورشکستگی صندوق‌ها بررسی و تحلیل شود. چرا صندوق‌ها به این مرحله رسیدند.
ضمیری با بیان اینکه بخشی از آن شاید مربوط به عدم دقت در محاسبات مربوط به ذخیره لازم برای تعهداتشان باشد، افزود: بخش دیگری هم می‌تواند نتیجه عدم بازدهی سرمایه‌گذاری‌های صندوق عنوان کرد، که چرا در مقایسه با سایر سرمایه‌گذاری‌هایی که در بخش‌های مختلف وجود داشته، عایدی کمتری داشته‌اند که در جای خود قابل بررسی است. وی ادامه داد: اما به هر حال صندوق‌های بازنشستگی یک پوشش‌های پایه را به جامعه ارائه می‌کنند و باید بپذیریم، درآمد یک شخص در زمان بازنشستگی به طور طبیعی نسبت به زمانی که اشتغال دارد، کاهش پیدا می‌کند.
او با اشاره به تجربه دنیا دراین زمینه یادآور شد: شرکت‌های بیمه بازرگانی جدای از آن پوشش‌های پایه نقش خود را در مستمری‌ها و بازنشستگی‌های مکمل ارائه می‌کنند. به عبارت دیگر به کسانی که در حال اشتغال هستند می‌گویند شما برای ایام بازنشستگی می‌توانید بیمه‌هایی را از بیمه‌های بازرگانی و صنعت بیمه خریداری کنید، زیرا در زمان بازنشستگی به شما کمک خواهد کرد و به دریافتی شما در کنار مبلغی که به عنوان بازنشستگی پایه دریافت می‌کنید مبلغ دیگری، از شرکت‌های بیمه بازرگانی دریافت کنید تا توان تطبیق هزینه‌های جاری با درآمد را داشته باشید و مشکلی دراین زمینه فراهم نشود.
تفاوت خدمت
یونس مظلومی مدیرعامل بیمه تعاون در این خصوص گفت: ماهیت صندوق‌های بازنشستگی با محصولات بیمه‌های بازنشستگی یا مستمری که شرکت‌های بیمه عرضه می‌کنند، متفاوت است.
مظلومی افزود: چون درآن صندوق‌ها بیمه گر واقعا نمی‌داند که به عنوان مثال ۲۰ سال بعد چه مستمری به چه ارزشی پرداخت می‌شود.
وی ادامه داد: اما در بیمه‌های مستمری عدد قطعی را تعیین و این وعده را می‌دهیم که با توجه به نوسانات بازار سود مشارکت در منافع هم خواهد داشت.
مظلومی یادآور شد: اما در صندوق‌ها متفاوت است و دولت یکبار تصمیم می‌گیرد، پرداختی‌های حمایتی داشته باشد و مبالغ را برای یک سال افزایش دهد و از آنجا که دولت تاجر خوبی نیست، وضعیت صندوق‌ها جالب نیست.
سال‌های انتظار
یکی از کارشناسان بیمه که خواست نامش ذکر نشود، درایین خصوص گفت: صنعت بیمه در کشور ما جدی گرفته نمی‌شود و متاسفانه درجهت سوددهی این صنعت چه در بخش بیمه‌های اجتماعی و چه دربخش بیمه‌های بازرگانی گامی برداشته نمی‌شود.
وی افزود: به عبارتی بیمه در آخرین اولیت دولت‌ها قرار دارد و در اقتصادی که سال‌ها بانک و بورس محور بوده و به ثروت نفت تکیه زده، نمی‌توان انتظار دیگری داشت، اما بیمه‌های بازرگانی با افزایش سرمایه، مدیریت درست ریسک و تعیین نرخ و شرایط فنی حتی برای پرتفوی غیرزندگی‌ها می‌توانند، پوشش بیمه‌های زندگی مکمل را پذیرا باشند.
وی در خصوص ضرورت تفکیک حساب‌های مالی بیمه‌های زندگی با غیر زندگی تاکید کرد و گفت: در برخی شرکت‌ها خسارات سایر رشته‌ها از منابع بیمه‌های عمر پرداخت می‌شود که در نوع خود فاجعه‌ای بزرگ است.
در نهایت طبق آمارهای موجود در بهار سال جاری تعداد شاغلان ۲۳ میلیون و ۵۷۷ هزار و ۶۳۸ نفر بوده است. به عبارتی ۱۷ صندوق بازنشستگی، زندگی ۲۵ میلیون مستمری‌بگیر و بازنشسته را تامین می‌کنند که با کسری قابل توجهی روبه‌رو هستند.
