روند سودآوری شرکت‌های تولیدکننده مس در بازار سهام بررسی شد
چشم‌انداز بورسی فلز سرخ
همچنین این فلز در صنایع گوناگونی مانند کانه‌‌‌آرایی، رنگ‌‌‌سازی، ساختمان‌‌‌سازی، کاغذسازی و تولید آلیاژهای مختلف کاربرد دارد. فرآیند تولید مس با استخراج خاک حاوی این عنصر شروع میشود. سپس از خاک استخراج شده کنسانتره مس تولید شده و سپس به کاتد (شمش مس) تبدیل میشود. کنسانتره مس عیار 25درصدی و کاتد عیار بالای 99درصدی دارد. سپس از کاتد تولید شده مفتول مسی تولید میشود. بیش از 50درصد مس تولید شده در جهان در چین مصرف میشود. کشورهای شیلی و پرو نیز به‌‌‌ترتیب رتبه‌های اول و دوم جهان را از منظر تولید مس دارند. بنابراین هرگونه رویدادی که بتواند سبب کاهش یا افزایش تولید یا مصرف این کشورها شود محرک افزایش یا کاهش قیمت مس است. ایران نیز رتبه پانزدهم جهان را از منظر تولید این فلز در جهان داراست و هشت معدن فعال در کشور در زمینه استخراج مس در حال فعالیت هستند. طبق بررسیهای سیتی‌بانک آمریکا در پنج سال آتی، تنها در سال 2023 جهان با مازاد عرضه این فلز رو‌‌‌به‌‌‌رو است. اما در مابقی سال‌ها کسری عرضه در این فلز وجود دارد که می‌تواند عاملی بر رشد قیمت مس جهانی باشد. دو تولیدکننده بزرگ انواع محصولات مسی در بازار سرمایه ایران حضور دارند که با نمادهای «فملی» و « فباهنر» شناخته می‌‌‌شوند. در ادامه به بررسی این دو نماد خواهیم پرداخت.
شرکت ملی مس ایران
شرکت ملی مس ایران (فملی) با سهم 93درصدی از مس محتوای تولید شده، بزرگ‌ترین تامینکننده مس در ایران به شمار می‌آید. این شرکت تقریبا تمام مس پالایش شده کشور را تولید می‌کند و در سال گذشته با تولید 271 هزارتن کاتد سهم بازار 1/ 1درصدی را از 23میلیون تن کاتد تولید شده در دنیا برای خود به ثبت رساند. ایمیدرو با 12درصد بزرگ‌ترین سهامدار این شرکت است، همچنین در لیست سهامداران این شرکت می‌توان به سهامدارانی از جمله صندوق بازنشستگی صنعت مس، شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین و سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات اشاره کرد. ملی مس با طرح‌های توسعه مختلفی که در دست اجرا دارد پیش‌بینی کرده است تا سال 1403 قریب به 500هزار تن کنسانتره به تولیدات خود اضافه کند که تقریبا از هر 5/ 4 تا 5 تن کنسانتره مس می‌توان یک تن کاتد تولید کند. از طرفی افزایش تولید کاتد در سال 1399 با افزایش 11درصدی به 277هزار تن رسیده است. فروش داخلی و خارجی تفاوتی برای شرکت ندارد. ملی مس موظف است معاملات داخلی خود را در بورس کالا انجام دهد و قیمت پایه کاتد در بورس کالا بر مبنای دلار نیمایی محاسبه میشود. به همین دلیل قیمت صادراتی و داخلی کاتد تفاوت زیادی ندارند و شرکت پس از پاسخگویی نیاز داخلی، مازاد این مقدار را بر مبنای قیمت مس LME صادر خواهد کرد. رشد مصرف و چشم‌انداز رشد قیمت جهانی مس باعث اقتصادی شدن بهره‌برداری از معادن با عیار پایین‌تر شده است؛ معادنی که شرکت در طول سه دهه اخیر از آنها بهره‌برداری کرده، معمولا عیاری بالای 6/ 0 درصد داشته‌اند و از لحاظ تناژ ذخایر نیز غنی بوده‌اند. اما اکنون و با چشم‌انداز رشد ارزش مس در دنیا، شرکت‌های تولیدکننده مس از جمله ملی مس دست به بهره‌برداری از معادن با عیار پایین‌تر زده‌اند، به طوری که معادن جدید ملی مس عیاری حدود 4/ 0درصد دارند.
ریسک عدم‌النفع از سرمایه‌گذاری واحدهای ذوب و پالایش: نرخ TC/ RC مهم‌ترین فاکتور نفع واحدهای ذوب است که در میان‌مدت انتظار روندی نزولی برای آن داریم. شاخص TC CIF Asia از حدود 88 دلار در سال 2018 به حدود 37 دلار رسیده که باعث شده است واحدهای ذوب و پالایش در مرز ضرر فعالیت کنند.
شرکت صنایع مس شهید باهنر
در سال ۱۳۶۲ و پس از مطالعات ۳ ساله و بازدید از کشورهای اروپایی برای توسعه صنایع جانبی مس در زمینی 785 هکتاری واقع در ۲۱ کیلومتری شهر کرمان محلی به عنوان استقرار مجتمع صنایع جنبی مس در نظر گرفته شد. در سال‌های 13۶۳ و 13۶۴ با خرید دانش فنی و ماشین‌آلات و تجهیزات از گروپ اینداستری تکنیک آلمان برای کارخانه ذوب و ریختهگری شرکت مانسمان در نهایت در سال ۱۳65شرکت صنایع نورد فولاد به‌صورت سهامی خاص ثبت شد. این شرکت در همان سال به صنایع مس شهید باهنر تغییر نام یافت و 51 درصد از سهام آن جهت تامین سرمایه‌گذاری ثابت طرح به سازمان تامین اجتماعی فروخته شد. شرکت صنایع مس شهید باهنر در سال ۱۳۸۴ در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته و به سهامی عام تبدیل شد. شرکت صنایع مس شهید باهنر (فباهنر)، بزرگ‌ترین مجتمع صنعتی ارتباط‌‌‌دهنده معادن مس و روی کشور با صنایع تولیدی به شمار می‌رود. این شرکت از پنج کارخانه به شرح کارخانه ذوب و ریختهگری، کارخانه نورد، کارخانه اکستروژن و کشش، کارخانه تولید لوله مسی و کارخانه سکه‌‌‌زنی تشکیل شده است. شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین، با داشتن 14/ 77 درصد از سهام «فباهنر»، اصلی‌‌‌ترین سهامدار این شرکت محسوب میشود. شرکت پروژه‌های خط تولید لوله مسی، به‌روزرسانی خطوط تولید نورد و راه‌اندازی تولید مقاطع (کانفرم) را در دست اجرا دارد. زمان بهره‌برداری از این طرح‌ها پایان بهمن‌ماه ۱۴۰۱ پیش‌بینی شده است. با توجه به وابستگی حیاتی شرکت به کاتد و اینکه تنها تامینکننده آن ملی مس ایران (فملی) است شرکت تصمیم به اجرای طرح تولید کاتد از مواد معدنی نیز دارد اما جزئیات آن هنوز در دست نیست. علاوه بر ریسک‌های سیستماتیک مثل تحریم و شرایطی که در اختیار شرکت نیست، ریسک نوسانات نرخ ارز و نوسانات بورس فلزات لندن (LME) بر ارزش موجودی‌ها و بهای تمام شده محصولات موردتوجه است. محصولات شرکت شامل تسمه و ورق، لوله و مقاطع با جنس مس و برنج است. مواد اولیه شامل کاتد مس و شمش روی عمدتا از فملی و فاسمین تهیه میشود و محصولات با نرخ دلار نیمایی و LME قیمت‌گذاری و در بورس کالا به عنوان بازار داخل و توسط شرکت‌های واسطه برای بازار صادراتی فروخته می‌‌‌شوند.
مفروضات
افزایش تقاضای ناشی از رشد چشمگیر خودروهای برقی، کاهش بهره‌برداری از طرح‌های توسعه مس در جهان، افزایش احتمالی نرخ بهره آمریکا و کاهش عیار کنسانتره مس از عوامل بالا ماندن قیمت جهانی مس است. همچنین با بررسیهای به عمل آمده به‌نظر می‌رسد حساسیت سود «فباهنر» به نرخ مس به نسبت فملی کمی بیشتر است که به دلیل کوچک‌تر بودن «فباهنر» است. با مفروضات مطروحه به برآورد سودآوری این دو شرکت صنعت مس پرداخته شده است. برای «فملی» در سال‌جاری فروش 68هزار میلیارد تومان و سود شرکت حدود 45هزار میلیارد تومان برآورد میشود که این موارد برای سال آینده برای فروش 91هزار میلیارد تومان و برای سود حدود 60هزار میلیارد تومان خواهد بود که با سرمایه 40هزار میلیاردی به ازای هر سهم امسال و سال بعد به ترتیب 113 و 148 تومان سود برآورد میشود.
«فباهنر» شرکتی با مقیاس بسیار کوچک‌تر نسبت به «فملی» است و به‌نظر می‌رسد با فروش 2/ 5 هزار میلیارد تومانی برای سال‌جاری و با سرمایه 262میلیارد تومانی، حدود 500 تومان سود (EPS) محقق کند. همچنین برای سال آینده 635 تومان سود هر سهم برای این شرکت پیش‌بینی میشود.
