از سوی دیگر، قیمت گاز خوراک پتروشیمی‌ها در یک‌هفته از ۱۳سنت به ۸/ ۹سنت رسید که کاهش شدید ۳۳درصدی را نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد در ایران، دولت به سقف ۵هزار تومانی نرخ گاز خوراک پایبند مانده و از محل نرخ خوراک نگرانی وجود ندارد؛ در نتیجه سقف هزینه تولید اوره تغییر چندانی نخواهد داشت. اما پیش‌بینی می‌شود، با توجه به کاهش بهای تمام‌‌‌شده تولید اوره به دلیل کاهش نرخ گاز طبیعی در اروپا، روند قیمتی نزولی اوره نیز ادامه‌‌‌دار باشد. با این حال، در نرخ‌های تعادلی فعلی قیمت این محصول، یعنی ۳۳۰دلار و قیمت دلار ۴۰هزار تومان نمادهای اوره‌‌‌ساز با قیمت‌های فعلی جذابیت نسبتا خوبی دارند.

2 copy

آینده قیمتی اوره

از تبدیل گاز طبیعی به آمونیاک و پس از آن از آمونیاک، اوره تولید می‌شود. اوره در دوشاخه مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ بخشی از آن برای تولید کود شیمیایی و بخشی از مصارف آن در صنعت و برای تولید کریستال‌ملامین است. در مجموع در کشورهایی مانند چین که دارای ذخایر زغال‌سنگ زیادی هستند، اوره با استفاده از زغال‌سنگ تولید می‌شود؛ اما در کشورهایی نظیر ایران که ذخایر گاز فراوانی دارند، با استفاده از گاز طبیعی تولید می‌شود. میزان مصرف گاز طبیعی برای تولید یک‌تن آمونیاک حدود 700 تا 750مترمکعب است و برای تولید هر تن اوره نیز حدود 580کیلوگرم آمونیاک نیاز است.

قیمت گاز خوراک یکی از دغدغه‌‌‌های اصلی صنایع بالادستی پتروشیمی است. در حال حاضر دولت سقف جدید قیمتی برای خوراک این صنایع اعلام نکرده است. با این حال تحلیلگران اعتقاد دارند، سقف قیمتی 5هزار تومان برای سال جاری نیز ثابت مانده و تغییری نکند. اگر این سناریو تحقق یابد، سودآوری این صنایع می‌‌‌تواند سهامداران را منتفع کند. عرضه و تقاضای اوره در جهان نشان می‌دهد که میزان تقاضا و عرضه در این صنعت طی دوسال آتی به سطح متعادلی رسیده است و همین امر موجب می‌شود تا قیمت اوره در سطح متعادل فعلی باقی بماند. با این حال، تقاضا در سطح شرق آسیا بسیار بالاتر است و انتظار می‌رود، قیمت‌ها با عقب‌نشینی فدرال‌رزرو از سیاست انقباضی کمی بهبود یابد.

از منظر میزان عرضه و تقاضا نیز بزرگ‌ترین صادرکنندگان اوره روسیه، چین و عربستان و بزرگ‌ترین واردکنندگان آن، هند و برزیل هستند. علاوه بر این، قیمت این محصول با قیمت نفت و گاز طبیعی همبستگی زیادی دارد و با توجه به کاهش قیمت گاز طبیعی در اروپا، به نظر می‌رسد همچنان روند کاهشی اوره ادامه‌‌‌دار باشد؛ چرا که بهای تمام‌‌‌شده تولید اوره روند نزولی به خود گرفته است.

اوره‌‌‌سازان بورسی

در بورس تهران پنج‌شرکت به صورت مستقیم اقدام به تولید اوره کرده و گاز خوراک دریافت می‌کنند. پتروشیمی پردیس بزرگ‌ترین واحد اوره‌‌‌ساز بورسی است و پس از آن پتروشیمی شیراز دومین تولید‌‌‌کننده بزرگ اوره در بورس تهران به شمار می‌‌‌آید. این دو شرکت بیش از دو‌‌‌سوم کل ارزش بازار صنعت اوره را در اختیار دارند. پس از آن پتروشیمی کرمانشاه، پتروشیمی لردگان و پتروشیمی خراسان قرار دارند. در این میان، پتروشیمی مسجدسلیمان نیز ظرفیت تولید اوره بسیار زیادی دارد که هنوز موفق به عرضه سهام خود در بورس نشده است.

ریسک‌‌‌های موجود در صنعت

یکی از ریسک‌‌‌های اصلی صنعت، قطعی گاز و نرخ گاز خوراک است که احتمالا امسال با حمایت مواجه خواهد شد. علاوه بر این، احتمال وضع مالیات بر صادرات مواد خام بسیار بالاست که همین امر می‌‌‌تواند صادرات اوره را با مشکلاتی مواجه کند. احتمالا پتروشیمی پردیس، شیراز و کرمانشاه از این ریسک متضرر شده و درآمد ارزی آنها با مشکل مواجه شود. علاوه بر این، فروش اوره حمایتی با نرخی پایین‌‌‌تر از بورس‌کالا نیز سبب خواهد شد تا درآمد فروش شرکت‌هایی که اوره حمایتی به فروش می‌‌‌رسانند افت قابل‌توجهی را تجربه کند. همچنین فروش اوره حمایتی سبب شده است تا دوره وصول مطالبات در این شرکت‌ها افزایش یابد و مشکلاتی در حوزه نقدینگی در این شرکت‌ها به وجود آید. علاوه بر این، خبرهایی از آزادسازی نرخ اوره حمایتی و نزدیکی قیمت ‌‌‌آن به قیمت‌های جهانی اوره در میان تحلیلگران دست به دست شد. در صورتی که این سناریو تحقق یابد، بخشی از درآمد شرکت‌هایی نظیر پتروشیمی خراسان جبران می‌شود و می‌‌‌تواند سیگنال مثبتی برای اوره‌‌‌سازها باشد.

گزارش‌‌‌های سالانه اوره‌‌‌ای‌‌‌ها

درآمد عملیاتی اوره‌‌‌سازها در 1401، به دلیل افزایش قابل‌توجه نرخ اوره در بهار سال گذشته، رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد. پس از آن با وجود اینکه نرخ اوره روند کاهشی خود را شروع کرد، پتروشیمی پردیس از جمله شرکت‌هایی بود که موفق شد درآمد عملیاتی خود را به‌واسطه افزایش نرخ دلار در سطح بسیار خوبی نگه دارد. با این حال، پتروشیمی کرمانشاه عملکرد چندان خوبی نداشته و تنها رشد سودآوری 19درصدی را به ثبت رسانده است. اوره‌‌‌سازها عمدتا به دلیل گرانی نرخ گاز و کاهش قیمت اوره با کاهش حاشیه سود همراه شدند. تنها پتروشیمی خراسان توانسته است طی یک‌سال گذشته حاشیه سود خالص خود را در محدوده 62درصد به‌طور ثابت نگه دارد. پتروشیمی ارومیه نیز که خوراک آن، اوره بوده، توانسته است حاشیه سود خود را در وضعیت باثباتی حفظ کند. این شرکت در فروردین‌ماه نیز گزارش خیره‌کننده‌‌‌ای را از خود منتشر کرده است. علاوه بر این، پتروشیمی ارومیه توانسته است رشد سودآوری بالاتری را نسبت به سایر هم‌گروهی‌هایش به ثبت برساند. به نظر می‌رسد در صورتی که نرخ اوره در محدوده فعلی باقی بماند و نرخ گاز خوراک نیز سقف قیمتی سال گذشته را حفظ کند، حاشیه سود اوره‌‌‌سازها در سال جدید بهبود یابد و این صنعت در پایان 1402 کارنامه درخشانی را از خود برجا گذارد. این در حالی است که در سال گذشته نیز با وجود همه ریسک‌‌‌ها و کاهش قیمت‌ها، شرکت‌های بورسی به‌ویژه اوره‌‌‌سازها کارنامه‌‌‌ای بهتر از انتظارات سرمایه‌گذاران از خود به جا گذاشتند.

ارزش‌‌‌گذاری اوره‌ساز‌‌‌ان

اوره‌‌‌سازها در سال جدید، سودآوری خوبی را تجربه خواهند کرد. با توجه به اینکه مفروضات به طور محافظه‌کارانه قرار داده شده، این میزان از سودآوری در نمادهای اوره‌‌‌ساز نیز دست پایین در نظر گرفته شده است. نرخ اوره، حدود 355دلار و نرخ ارز 40هزار تومان است. با توجه به اینکه نرخ دلار 40هزار تومان منطقی به نظر می‌رسد، در صورتی که نرخ اوره به بالای 400دلار برسد و میانگین نرخ اوره در سال جدید اعداد بالاتری را به ثبت برساند، ارزندگی این نمادهای این صنعت تضمین شده و احتمال رشد قیمت سهام آنها نیز افزایش می‌‌‌یابد. هرچند با گزارش‌‌‌های سالانه شرکت‌ها که به‌تازگی منتشر شده، P/ E  نمادهای این گروه اندکی تعدیل شده و کاهش یافته، به‌طوری که نسبت قیمت به سود نماد «شپدیس» به زیر 4واحد رسیده است.

سناریوهای احتمالی برای سود اوره‌‌‌سازان

صنعت اوره در حال حاضر علاوه بر وابستگی شدید به نرخ دلار، به نرخ اوره نیز بسیار حساس شده است؛ چرا که نوسانات نرخ اوره در روزهای اخیر بسیار بیشتر شده است. حتی با وجود مناقصه هند برای خرید اوره همچنان قیمت این محصول به روند کاهشی خود ادامه داده و آخرین قیمت برای هفته منتهی به 13خرداد 1402، حدود 329دلار به ثبت رسیده است. در صورتی که نرخ اوره در محدوده فعلی برای سال 1402 در نظر گرفته شود، سود هر سهم «شپدیس»، 3هزار و 600تومان، سود پتروشیمی شیراز، 680تومان و سود پتروشیمی کرمانشاه، ‌هزار و 400تومان خواهد بود.

علاوه بر این در صورتی که نرخ دلار، در محدوده 45هزار تومان تثبیت شود، سود هر سهم «شپدیس» به 4هزار و 700تومان افزایش خواهد یافت. سود هر سهم «شیراز» نیز 893تومان خواهد بود. سناریوی دلار 45هزار تومان کمی معقولانه است و به نظر می‌رسد میانگین نرخ دلار نیما در محدوده مذکور طی سال‌جاری تثبیت شود.

سناریوی خوش‌بینانه نیز دلار 50هزار تومان خواهد بود که شاید کمی دور از انتظار باشد. در این صورت سود هر سهم شرکت‌های اوره‌‌‌ساز جهش خوبی را تجربه کرده و در صورتی که تحلیلگران بنیادی، قیمت دلار نیما را در محدوده مذکور در نظر بگیرند، همه سهم‌‌‌های اوره‌ساز توجیه سرمایه‌گذاری خواهند داشت.

مفروضات یادشده صرفا با سقف نرخ گاز حدود 5هزار تومانی است. در صورتی که سقف نرخ گاز افزایش بیشتری یابد یا براساس نرخ‌های جهانی افت قابل‌توجهی را تجربه کند، سود‌سازی شرکت‌های صنعت اوره تغییر قابل‌توجهی را تجربه خواهد کرد. در حال حاضر نرخ گاز برای اوره‌‌‌سازان بورسی، 13سنت و نرخ دلار 40هزار تومان، در نظر گرفته شده است. با این حال، نرخ گاز پتروشیمی‌‌‌ها در آخرین محاسبات انجام‌شده حدود 8/ 9سنت است.