فائو: ارزش بازار جهانی ماشین‌آلات کشاورزی در سال۲۰۲۲ بیش از ۱۳۲میلیارد دلار بوده است که پیش‌بینی می‌شود به همین منظور است که بازار جهانی تجهیزات و ماشین‌آلات بازاری پویا است که همواره شاهد ورود نوین‌ترین‌ها است. در واقع بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی سازمان‌هایی همچون فائو، ارزش بازار جهانی ماشین‌آلات کشاورزی در سال۲۰۲۲ بیش از ۱۳۲میلیارد دلار بوده است که پیش‌بینی می‌شود سالانه حدود ۶درصد رشد کند و تا سال۲۰۳۱ به بیش از ۲۱۹میلیارد دلار برسد.

بر اساس این گزارش درحالی‌که کشورهای پیشرفته غالبا به‌دلیل کمبود نیروی کار، کمبود منابع آبی و بهره‌وری زمین به سمت به‌کارگیری جدیدترین تجهیزات کشاورزی پیش می‌روند، کشورهای در حال توسعه نیز در این مسیر هستند و اصولا برای بالا بردن بهره‌وری‌ها، مکانیزه کردن اراضی و باغات خود را در دستور کار دارند. در ایران نیز بحث مکانیزاسیون نیز سال‌ها است مورد تاکید سازمان‌ها و نهادهای مختلف است و اقداماتی نیز در این خصوص صورت گرفته است. با‌وجوداین، چندان که انتظار می‌رود خوب پیش نرفته که عوامل مختلفی در این اتفاق موثر بوده است. به‌طوری‌که برخی کارشناسان معتقدند قیمت تجهیزات و ماشین‌آلات کشاورزی کشور بالا است و از آن طرف قیمت محصولات کشاورزی متناسب با تورم بالا نمی‌رود. بنابراین شاهد هستیم که به‌دلیل عدم توانایی مالی کشاورزان تمایلی به استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات ندارند یا حداقل به ماشین‌آلات قدیمی ‌خود اکتفا می‌کنند.

این در شرایطی است که تولید‌کنندگان و صنعتگران این بخش نیز در فرآیند تولید با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند؛ به‌نحوی‌که  قیمت آهن‌آلات، لاستیک و انواع مواد اولیه دیگر از سال گذشته نوسانات زیادی را داشته و این اتفاق موجب شده است که قیمت تولیدات این بخش نیز نوسان داشته باشد. به این ترتیب بازار سفارش‌ها و تولیدات نیز دچار تغییر و تحولاتی بوده است.

بی‌ثباتی قیمت‌ها؛ چالش صنعتگران بخش کشاورزی

رضا میری، یکی از سازندگان تجهیزات کشاورزی می‌گوید: مساله اساسی در حوزه کاری ما بی‌ثباتی قیمت‌ها است؛ به این معنا که ما بر اساس سفارش‌ها تولید داریم و وقتی سفارش‌ها را با یک قیمت ماده اولیه مشخص می‌گیریم، اما زمان تولید برای تامین کالا که مراجعه می‌کنیم با افزایش قیمت‌ها روبه‌رو می‌شویم. به این ترتیب قیمت تمام‌شده کالا بالا می‌رود و از آن طرف نیز نمی‌توان مجددا قیمت جدید به مشتری خود بدهیم. بنابراین می‌توان گفت تقریبا با ضرر تولید می‌کنیم.

این صنعتگر بخش کشاورزی می‌گوید: از سوی دیگر در بحث ماشین‌آلات و تجهیزات گفته می‌شود تسهیلاتی به کشاورزان داده می‌شود؛ اما تا جایی که بنده می‌دانم هیچ‌کدام از تسهیلات وعده داده شده محقق نمی‌شود و لذا کشاورز هم قید خرید را می‌زند. به این ترتیب تا وقتی سفارشی نداشته باشیم، شرایط تولید نداریم و لذا به صورت زنجیروار همه به هم وصل هستیم. در حوزه دریافت تسهیلات بخش تجهیزات کشاورزی حواشی بسیاری وجود دارد. پیش از این نیز رضا کاوه، دیگر صنعتگر بخش کشاورزی پیش از این در گفت‌وگو با بازار از سیستم انقباضی بانک‌ها گلایه‌مند بود و گفت: در واقع بانک‌ها هم سیستم‌های انقباضی به‌شدت در پیش گرفته‌اند و هیچ‌گونه وامی‌از هیچ منبعی به کشاورزان داده نمی‌شود و لذا صنعت ادوات کشاورزی در سال گذشته و جاری به چالش کشیده شده است. حال هرقدر من تولیدکننده سعی کنم نوآوری داشته باشم و دانش نوین برای ارتقای مکانیزاسیون بیاورم، وقتی پولی به کشاورز تزریق نمی‌شود، عملا فایده‌ای ندارد.

وی همچنین درخصوص وضعیت صادرات ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی نیز گفت: در بحث صادرات هم همان‌طور که می‌دانید مشکل انتقال ارز را داریم و لذا اگرچه به‌صورت جسته و گریخته با کشورهای همسایه کار می‌کنیم، اما با کشورهایی که همسایه نیستند انتقال پول به‌شدت با چالش انجام می‌شود و لذا صادراتی هم صورت نمی‌گیرد.

سهم ۴۰درصدی آسیا و اقیانوسیه از بازار جهانی تجهیزات و ادوات کشاورزی

بر اساس این گزارش در حالی ارزشی بالغ بر ۲۱۹میلیارد دلار برای بازار جهانی تجهیزات، ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی تا سال۲۰۳۱ برآورد می‌شود که آسیا و اقیانوسیه بیشترین سهم را از درآمدزایی حاصل از این بخش خواهند داشت؛ به این معنا که بر اساس داده‌های منتشرشده منطقه آسیا و اقیانوسیه طی سال‌های اخیر رشد اقتصادی بالایی داشته است و لذا تقاضا برای تجهیزات کشاورزی در مدت نامبرده نیز افزایش خواهد یافت؛ به‌طوری‌که رشد کشورهایی همچون هند، تایوان و چین موجب شده است تقاضا برای ماشین‌آلات به‌ویژه تراکتور به‌طور قابل توجهی بالا برود. به این ترتیب برآورد می‌شود که آسیا و اقیانوسیه در حوزه ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی سهمی‌ بالغ بر ۴۰درصد داشته باشند و پس از آن نیز آمریکای شمالی با سهمی‌۳۰درصدی در رتبه دوم قرار بگیرد.