شعار «غلبه بر آلودگی پلاستیکی» که برای این مناسبت جهانی در سال ۲۰۱۸ انتخاب شده است، در حقیقت اقدامی است که به‌منظور آگاه‌سازی جامعه جهانی از خسارات بی‌بازگشت این فرآورده به محیط‌زیست صورت گرفته و تصمیم دارد بشریت را به‌سمتی سوق دهد که هرچه کمتر دست به تولید و استفاده از فرآورده‌های پلاستیکی زده و نسبت به رها شدن زباله‌های پلاستیکی در طبیعت از حساسیت ویژه‌ای برخوردار باشد. از این رهگذر، شعار «غلبه بر آلودگی پلاستیکی» در ایران نیز که هفته محیط‌زیست را ارج می‌نهد، باید مورد توجه ویژه‌تری قرار بگیرد؛ حجم تولید و مصرف فرآورده‌های پلاستیکی در ایران به‌شکل خارج از کنترلی زیاد است و یکی از مهم‌ترین مقاصد سنتی سفر در کشور، یعنی سواحل دریای خزر، همواره و پس از هر تعطیلات صحنه‌ای ناخوشایند از زباله‌های پلاستیکی رها شده در طبیعت است. چنین امری که جلوه یکی از مهم‌ترین ویترین‌های گردشگری کشور را سال‌ها است مخدوش کرده، موجب تخریب هرچه بیشتر محیط‌زیست شده و گونه‌های جانوری و پوشش‌های گیاهی موجود در آن را بیش از هر زمانی در معرض تغییر، تخریب و انقراض قرار داده است.

بنابراین روز جهانی محیط‌زیست و شعار امسال آن در کشور را می‌توان بهانه خوبی دانست تا سیاست‌های مقابله با آلودگی‌های پلاستیکی و فرهنگ‌سازی مصرف و بازیافت پلاستیک در میان ایرانیان و خصوصا گردشگران ایرانی با جدیت و انسجام بیشتری پیگیری شود؛ شاید در صورت تحقق این امر و نهادینه شدن مبارزه با آلودگی‌های پلاستیکی میان مسوولان و مردم در کشور، نقاط درخشان گردشگرپذیر کشور کمتر شاهد توده‌های انبوه زباله‌های پلاستیکی تولیدشده توسط گردشگران باشد و حضور مسالمت‌آمیز گردشگران در محیط‌زیست خود، جایگزین تصاویر ناخوشایندی شود که در سال‌های اخیر از برخی نقاط گردشگری طبیعی کشور همچون جزیره هرمز در ایام نوروز مخابره می‌شود.

آنچه باید درباره پلاستیک‌ها بدانیم

اما انتخاب شعار «غلبه بر آلودگی پلاستیک» که به نوعی هدف حذف آلودگی‌های پلاستیکی را دنبال می‌کند، فراخوانی برای اقدام همه‌ انسان‌ها در مبارزه با یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های محیط‌‌زیستی عصر حاضر است. به گزارش خبرگزاری فارس، برای برگزاری این رویداد بزرگ جهانی، هر سال یک کشور به عنوان میزبان برگزیده می‌شود که میزبان امسال روز جهانی محیط‌زیست کشور هندوستان است. پیام اصلی شعار انتخابی امسال این است که هر کدام از انسان‌ها در زندگی روزمره‌ خود، به هر روش ممکن تغییراتی ایجاد کنند که از بار سنگین آلودگی‌های پلاستیکی کاسته و زیستگاه‌های طبیعی، زندگی در حیات وحش و محیط‌زیست خود را از خطرات ناشی از انباشت ظروف یکبار مصرف و کیسه‌های پلاستیکی نجات دهند تا از این طریق، شاخص‌های سلامت جوامع انسانی، گیاهی و جانوری بهبود بخشیده شود. در سراسر دنیا، در هر دقیقه یک میلیون بطری آب آشامیدنی تولید می‌شود و سالانه ۵۰۰ میلیارد کیسه پلاستیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مجموع می‌توان گفت ۵۰ درصد از مواد پلاستیکی که انسان‌ها استفاده می‌کنند، یکبار مصرف است.

همچنین نزدیک به یک‌سوم از بسته‌بندی‌های پلاستیکی مورد استفاده، از طریق سیستم‌های جمع‌آوری زباله جمع نمی‌شوند و این به معنی انباشته شدن آنها در خیابان‌ها و در محیط زندگی انسان‌ها است. هر سال، نزدیک به ۱۳ میلیون تن پلاستیک به اقیانوس‌ها ریخته می‌شود که اثرات محیط زیستی زیان‌بار آنها بر بقای موجودات دریایی قابل مشاهده است. پلاستیک‌هایی که به اقیانوس‌ها می‌رسند، می‌توانند دو سرنوشت داشته باشند: یا تا ۴ بار در سال مورد استفاده مجدد قرار گیرند یا اینکه تا ۱۰۰۰ سال در اقیانوس‌ها رها باشند تا روزی که تجزیه شوند. روز جهانی محیط‌زیست امسال، این فرصت را فراهم کرده است تا هریک از انسان‌ها به شیوه‌های مختلف با آلودگی پلاستیکی در سراسر جهان مبارزه کنند.

اخبار مرتبط