معاون اول رئیس‌جمهور در روز جهانی صنایع دستی خبر داد
صنایع‌دستی در طرح‌های ردیف اول بودجه
گروه گردشگری، عاطفه نبوی، فاطمه باباخانی: صنایع‌دستی در کشورهایی که قدمت تاریخی و فرهنگی طولانی دارند، یکی از جاذبه‌های گردشگری محسوب می‌شود. ایران با تنوع اقلیمی بالا در کنار تاریخ چندهزار ساله، گنجینه‌ای از محصولات دستباف و دست‌ساز را دارد که خصوصیات آن با سفر به هر نقطه متناسب با وضعیت اقلیمی و فرهنگی تغییر پیدا می‌کند. اما آیا صنایع‌دستی در ایران توانسته است جایگاهی را که هند، تایلند یا مالزی در این صنعت در جهان دارند به خود اختصاص دهد؟ متاسفانه آمارها نشان می‌دهند در کنار صادرات یک میلیارد دلاری فرش، هزاران گونه دیگر این صنعت تنها چند میلیون دلار را به خود اختصاص داده‌اند. فرارسیدن هفته صنایع‌دستی فرصتی برای پرداخت به ضعف‌های این حوزه و چگونگی برطرف کردن موانع است. همایشی که روز گذشته اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار شد نیز در همین راستا تلاش کرد تا در عالی‌ترین سطوح تصمیم‌گیری، به معضلات این صنعت بپردازد.
صنایع‌دستی، جاذبه گردشگری ایران
به گزارش «دنیای اقتصاد»، معاون اول رئیس‌جمهور در این همایش گفت: صنایع‌دستی از نظر اقتصادی یکی از به صرفه‌ترین صنایع است و شاغلان فعلی آن با حجم پایین سرمایه‌گذاری اولیه فعالیت می‌کنند. اسحاق جهانگیری افزود: صنایع‌دستی نقش سفیر فرهنگی ایران و قدمتی به‌اندازه تاریخ دارد؛ این صنایع بیانگر فرهنگ و هنر اصیل ایران هستند. وی در برابر ادعاهای مبتنی بر ایجاد ۲۵۰ هزار شغل از راه صنایع‌دستی تاکید کرد: این طرح مطمئنا در شورای دولت جزو طرح‌های ردیف اول خواهد بود زیرا چنانچه به نظر می‌آید به سرمایه‌گذاری اولیه کمی نیاز دارد. جهانگیری درباره تعاملی که میان صنایع‌دستی و گردشگری وجود دارد، اظهار کرد: این دو صنعت برای همدیگر جذابیت ایجاد می‌کنند و از این جهت قرار گرفتن آنها تحت مدیریت سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری می‌تواند به هم‌افزایی این دو صنعت کمک کند.
وی در همین رابطه افزود: در این دوره یکی از سیاست‌های جدی دولت این است که در ابتدا حجم زیادی از گردشگران وارد ایران شوند تا علاوه‌بر بازدید از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی، با صنایع‌دستی کشورمان نیز آشنا شوند؛ اما در بلندمدت هدف ما این است که صنایع‌دستی خود به‌عنوان یک جاذبه جهت جذب گردشگران به کشورمان عمل کنند. معاون اول رئیس‌جمهور مساله مهم دیگر برای توسعه این بخش را کمک به تولیدکننده و تامین منابع مورد نیاز کشور عنوان کرد و گفت: این کار برای کشوری که بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه دارد مبلغ اندکی خواهد بود.
وی بازاریابی و فروش را یکی از مشکلات فعالان صنایع‌دستی دانست و اظهار کرد: هنرمندان زمان زیادی را برای خلق یک اثر می‌گذارند و تولید انبوه ندارند؛ بنابراین بازاریابی اثر یکتای آنها کار ساده‌ای نیست و نیاز به تخصص و مدیریت دارد که خوشبختانه مزایده‌هایی که در روزهای اخیر برگزار شد می‌تواند شروع خوبی برای بازاریابی این صنعت باشد. سازماندهی صنایع‌دستی مهم از دیگر محورهای سخنان جهانگیری بود که در آن خواستار تجمیع صنایع‌دستی در یک مرکز برای سیاست‌گذاری در این حوزه بر اساس رای شورای‌عالی اداری شد. همچنین معاون اول رئیس‌جمهور درباره ادعاهای مبتنی بر منحل شدن سازمان صنایع‌دستی اظهار بی‌اطلاعی کرد.
تامین ۲۵۰هزار شغل ازطریق صنایع‌دستی
مسعود سلطانی‌فر معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز در این همایش با اشاره به توان صنایع‌دستی در اشتغال‌زایی برای دو میلیون نفر گفت: در کشور ما جدا از صادرات یک میلیارد دلاری فرش در سایر اقسام صنایع‌دستی، صادراتی بین ۱۴۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار داریم. وی افزود: در حال حاضر کشور در آستانه تدوین برنامه پنج ساله ششم توسعه است که در سال ۹۵ نهایی می‌شود و این زمانی است که باید بتوانیم توانایی‌های خود را در حوزه صنایع‌دستی ارائه دهیم تا تکلیف اعتبارات این حوزه در برنامه ششم روشن شود.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اظهار کرد: ما تعهد می‌کنیم به شرط تامین منابع، توان ایجاد سالانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار شغل جدید را داشته باشیم، زیرا ایران از جهت تنوع تولیدات صنایع دستی جزو ۳ قطب برتر دنیا است و از ۴۶۰ رشته موجود در دنیا ما در ۳۵۶ رشته فعال هستیم که در بیشتر رشته‌ها حرف اول را می‌زنیم.
هدایای دولتی از صنایع‌دستی تامین می‌شود
بهمن نامورمطلق، معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز در سخنان خود در چهار محور به حمایت‌هایی که لازم است از این صنعت صورت گیرد اشاره و اظهار کرد: حمایت‌های مالی و اعتباری یکی از مهم‌ترین این محورها است؛ خوشبختانه اعتباری که در یکسال اخیر به این صنعت اختصاص داده شد از مجموع ۱۰ سال پیش بیشتر است، اما با این وجود برای جبران کم‌کاری‌های گذشته ما به کمک‌های بیشتری نیاز داریم.
حمایت‌های حقوقی و تشکیلاتی از دیگر محورهای حمایتی بود که نامورمطلق به آنها اشاره کرد و افزود: در سال‌های اخیر جایگاه حقوقی صنایع‌دستی بسیار نازل شده و نیاز به بازنگری و تجدیدنظر دارد. معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ادامه داد: حمایت‌های علمی و کمک به گفتمان‌سازی و اصلاح الگوی مصرف از دیگر مواردی است که باید در حمایت از صنایع دستی مورد نظر قرار گیرند. لازم است ما صنایع‌دستی را وارد سبک‌های زندگی خود کنیم و این کار باید از دولت آغاز شود.
وی در همین رابطه به بخشنامه نهاوندیان در تهیه صنایع‌دستی به عنوان هدایای دولتی اشاره کرد و گفت: برای اینکه چرخ‌های این صنعت بچرخد، این بخشنامه کفایت نمی‌کند و ما باید فضای کار و زندگی را به واسطه صنایع دستی انسانی‌تر و معنوی‌تر کنیم. نامورمطلق تصریح کرد: صنایع‌دستی تفننی، نوستالژیک و قابل‌ترحم نیست و لازم است با نگاهی توسعه‌ای به حمایت از این بخش بپردازیم و از ظرفیت‌های بی‌نظیر آن بهره ببریم.
سرمایه کم، ارزش افزوده بزرگ
دکتر راغفر نیز در سخنان خود با عنوان «اقتصاد صنایع دستی و مشکلات در رابطه با توسعه صنایع‌دستی» اظهار کرد: در سال‌های گذشته به نام خصوصی‌سازی عملا سازمان صنایع‌دستی منحل شده، امور مختلف تصدی اعم از فراهم آوردن تسهیلات، توزیع مواد اولیه و صادرات که بر عهده این بخش بود، تعطیل شده و نهاد جایگزینی شکل نگرفته است. بنابراین نخستین گام برای احیای آن تشکیل شرکت سهامی خصوصی است که سهامداران آن هنرمندان و صنعتگران باشند.
وی درباره ویژگی‌های صنایع‌دستی تصریح کرد: این صنعت توان خلق شغل در مقیاس چند میلیونی در شهر و روستا با سرمایه اولیه نازل، ارزش افزوده بزرگ در جریان تولید محصولات فرهنگی و هنری (به واسطه تبدیل خلاقیت و کار نیروی انسانی به ثروت) را دارد. دسته‌بندی صنایع‌دستی به عنوان یک صنعت از دیگر ویژگی‌هایی بود که این استاد دانشگاه به آن اشاره کرد و گفت: مواد اولیه صنایع‌دستی از طبیعت اخذ می‌شود و در نهایت قابل جذب در طبیعت است.
راغفر ادامه داد: پایداری حیات روستاها، جلوگیری از خالی شدن مرزها و تامین امنیت سیاسی در کنار ارائه مولفه‌های ایرانی و اسلامی و ظرایف و زیبایی‌های آن از دیگر خصایص این صنعت به شمار می‌آید. توسعه کمی و کیفی تولیدات داخلی و صادرات صنایع‌دستی از دیگر محورهایی بود که راغفر به آنها در سخنانش پرداخت و اظهار کرد: ما باید سامانه اطلاعاتی را برای این صنعت در نظر بگیریم، زیرا گردآوری داده‌ها امکان رصد رقبای جهانی و منطقه‌ای و ظرفیت رشد و توسعه این صنعت را در داخل ایران برای ما فراهم می‌کند.
وی همچنین با اشاره به اینکه تاکنون تمام توجه‌ها به تولید و آموزش در صنایع‌دستی معطوف شده است؛ خاطرنشان کرد: بازرگانی از نقاط مغفول در این حوزه است و نتیجه آن وجود ۸۰۰ مرکز فروش داخلی در کنار تنها دو مرکز فروش خارجی است. این استاد دانشگاه در همین رابطه بسته حمایتی کامل و قابل اجرا و کمک‌های بانکی بلاعوض در ۳۵۶ رشته صنایع‌دستی را خواستار و بر ظرفیت فناوری‌های مدرن برای معرفی صنایع‌دستی از جمله نمایشگاه‌های مجازی تاکید کرد.
امنیت حرفه‌ای در سایه مالکیت معنوی
بهزاد اژدری از هنرمندان صنایع‌دستی نیز در این همایش به اقتصاد هنر و حق مالکیت معنوی هنر پرداخت و گفت: حراست از مالکیت معنوی اثر هنری، موجب ایجاد امنیت حرفه‌ای برای هنرمند شده تا در سایه آن حلاوت نخبگی خود را بچشد و به همین دلیل ضرورت تشکیل کمیته‌های تخصصی ارزشیابی آثار هنری و همچنین کمیته‌های تشخیص تخلفات حقوقی در دایره قضایی در این حوزه ضروری است. قرائت پیام استاد فرشچیان از دیگر برنامه‌های این همایش بود که در آن بر حفظ شیوه‌های سنتی در تولید صنایع‌دستی تاکید شده بود.
بار دیگر همایش با موضوع صنایع‌دستی به مناسبت روز جهانی این صنعت برگزار شد؛ به رسم هر ساله مسوولان در این همایش نیز وعده‌هایی را درباره ارتقای این صنعت دادند؛ حال باید دید در دولت تدبیر و امید که یکی از امیدهای خود برای معضلات اقتصادی و اشتغال را در حوزه گردشگری و صنایع دستی قرار داده است، آیا می‌توان به آینده این حوزه همچون گردشگری امید بست؟
ارسال نظر