بی‌احتیاطی در طبیعت‌گردی، جان دو نفر را گرفت

مصطفی خسروی: دو نفر از طبیعت‌گردان در کویر مرنجاب درگذشتند. چهارشنبه هفته گذشته ۴ نفر با یک ماشین پرادو بدون راهنما و برای اولین بار وارد کویر مرنجاب شدند. راه را گم کردند و در باتلاق‌های نمکی گرفتار شدند. این گروه تجهیزات، آب و غذا هم به همراه نداشتند. بعد از چند روز انتظار، تصمیم گرفتند که ۲ گروه شوند؛ ۲ نفر در ماشین منتظر کمک ماندند و ۲ نفر به دنبال کمک رفتند. دو نفری که در ماشین ماندند، بعد از مدتی از مسیر چرخ‌های ماشین به عقب برگشتند و نزدیکی‌های جاده اصلی بی‌هوش بر‌ زمین افتادند؛ خوشبختانه یک راننده معدن نمک آن دو را پیدا کرد و نجات داد. اما دو نفری که به دنبال کمک رفته بودند در راه گم شدند تا اینکه متاسفانه غروب روز سه‌شنبه، پس از گذشت ۶ شبانه روز و تلاش ۲۰۰ نفر از نیروهای نظامی و انتظامی و هلیکوپتر و ... جسد آن دو، ۴۰-۵۰ کیلومتر دورتر و ۱۰ کیلومتری اتوبان قم پیدا شد.

قصد این نوشته سرزنش و شماتت قربانیان این حادثه نیست، چرا‌که هزینه‌ای بس گزاف برای این اشتباه پرداختند، اما ای کاش گردشگران پیش از هر سفری، به ویژه سفر به مناطق کویری برخی از اصول اولیه این نوع سفرها را رعایت کنند. نگاهی موشکافانه‌تر به این ماجرای غم‌انگیز حاکی از آن است که از لحظه آغاز این سفر تا وقوع حادثه مجموعه‌ای از اشتباهات دست به دست هم دادند تا فاجعه نهایی رقم بخورد و چه بسا اگر یکی و تنها یکی از این اشتباهات رخ نداده بود، این دو نفر امروز زنده بودند.

توصیه‌های مهم

- هیچ گاه با یک ماشین وارد کویر نشوید. حداقل با

۲ یا ۳ ماشین از یک مدل این کار را انجام دهید تا در صورت نیاز به رفع مشکلات فنی و تهیه قطعات یدکی بتوانید از دیگر ماشین‌‌های گروه استفاده کنید.

- هیچ‌گاه بدون راهنمای مجرب وارد کویر نشوید. کویر سرشار از ناشناخته‌ها است، جاده‌های فرعی، باران‌ها و سیلاب‌های فصلی هر کدام می‌توانند به راحتی شما را از مسیر اصلی‌تان دور کنند.

-‌ همیشه حداقل یک‌و‌نیم برابر پیش‌بینی خود آب، غذا و مواد انرژی‌زا همراه داشته باشید. مواد قندی همچون خرما و آب‌نبات و دانه‌های روغنی می‌توانند در بزنگاه‌های سرنوشت‌ساز جان شما را نجات دهند.

-‌ همچنین همراه داشتن نقشه کامل محل به همراه تجهیزاتی همچون جی‌پی‌اس، موبایل ماهواره‌ای، دوربین دوچشمی و... الزامی است به خصوص اگر مبتدی هستید و به محل آشنا نیستید.

- اگر گم شدید و ماشین‌تان به هر علتی متوقف شد و اگر شناختی از محیط ندارید و روش‌های جهت‌یابی در روز و شب را نمی‌دانید، به هیچ عنوان از یکدیگر جدا نشوید. حتی‌المقدور در کنار ماشین‌‌‌ بمانید و از سایه ماشین و دیگر لوازم آن استفاده کنید تا گروه‌های نجات شما را پیدا کنند. فراموش نکنید که بحث مرگ و زندگی است، شما بازیگر فیلم‌های وسترن نیستید که به گروه‌های مختلف تقسیم شوید و هر کسی در مسیری به راه بیفتد؛ این اشتباه یعنی سرعت بخشیدن به فاجعه.

- ماشین می تواند به خوبی از شما در برابر گرما و سرما و همچنین حیوانات وحشی محافظت کند و صد البته پیدا کردن یک ماشین از یک گردشگر پیاده و بی‌رمق برای گروه‌های امداد و نجات به مراتب ساده‌تر و سریع‌تر است.

- اگر به هر علتی مجبور به ترک خودرو می‌شوید، مسیر خود را برای گروه‌های امداد و نجات نشانه‌گذاری کنید؛ با سنگ، چوپ و پارچه علامت SOS را روی زمین در سطحی وسیع رسم کنید، با ۱۰-۱۵ عدد سنگ مسیر حرکت خود را همچون فلش نشانه‌گذاری کنید. یکی از بهترین کارها در شرایط آن ۴ نفر، ماندن در ماشین و استفاده به‌عنوان سرپناه و روشن کردن آتش با لاستیک‌های ماشین بود، لاستیک زاپاس را با کمی بنزین می‌توان به راحتی آتش زد؛ آتشی که دودش در پهنه کویر تا ده‌ها کیلومتر به چشم می‌آید.

- دست آخر اینکه، کویرنوردی، ملزومات خاص خود را دارد. به صرف داشتن یک ماشین خوب و دوستانی همراه، نمی‌توان وارد کویر شد. کویرنورد واقعی هم متخصص است و هم باتجربه. پس بدون دانش کافی و استفاده از تجربیات دیگران، بی‌گدار به آب نزنید.