مجموعه شهری تهران سرانجام به شبکه ریلی یکپارچه مجهز شد
سوغاتی دولت برای ساکنان هشتگرد
مترو شهر جدید هشتگرد امروز با حضور رئیسجمهور افتتاح میشود
دو معضل حاد حومه غربی پایتخت روی ریل مهار قرار گرفت
معافیت ساکنان غرب تهران از سفرهای بنزینی
بهترین شکل حرکت در مجموعه‌شهری، جابجایی با شبکه ریل‌پایه است.پایتخت و شهرهای اطراف آن به انضمام کرج و شهرهای اطرافش، یک مجموعه شهری محسوب میشود. اگر چه این مجموعه شهری از دو استان مجزا تشکیل شده است اما ارتباطات اقتصادی، اجتماعی و شغلی کاملاً در هم تنیده شده بین این دو استان باعث شده فعالیت‌های شهروندان و همچنین جابجایی‌های ساکنان از شکل واحد برخوردار باشد. در این شکل، حومه بر شهر مادر اثرگذار و در عین حال اثرپذیر است. ساکنان شهرهای حومه تهران و البرز به نوعی جمعیت روز کرج و پایتخت هستند که برای امور شغلی یا تحصیل یا هر نوع نیاز روزانه به این دو مرکز استان سفر می‌کنند. این جابجایی در پایان وقت کاری جهت عکس پیدا می‌کند. بنابراین از منظر اثرگذاری حومه بر شهر مادر، بخشی از ترافیک تهران نتیجه سفرهای حومه‌ای به پایتخت است. در این میان هر چقدر مسیرهای ریلی در فاصله تهران تا شهرهای حومه‌ای توسعه پیدا کند، ساکنان اطراف از این شبکه تاثیر می‌پذیرند و نتیجه آن کاهش میل به استفاده از خودروی شخصی خواهد بود.
دولت حدود دو سال پیش وعده دارد در مجموعه‌های شهری طرح شبکه ریلی یکپارچه را ایجاد می‌کند. شبکه ریلی یکپارچه به این معناست که ساکنان مجموعه‌های شهری به یکدیگر از طریق مسیرهای ریلی شامل مترو و قطار سریع‌السیر در فواصل این شهرها بخصوص در فاصله شهر مادر با شهرهای اطراف به هم متصل شوند بدون آنکه در طول این سفرها به خودروی شخصی نیاز پیدا کنند.امروز اولین شبکه ریلی به معنای واقعی در فاصله تهران-کرج- شهر جدید هشتگرد کار خود را شروع می‌کند.
شهر جدید هشتگرد یکی از نقاط شهری مهم در مجموعه شهری تهران است. آب و هوای کوهستانی این منطقه در کنار آسمان پاک و سالم آن باعث شده طی سال‌های اخیر بخشی از ساکنان دو کلان شهر آلوده تهران و کرج برای رهایی از محیط زیست بدکیفیت به هشتگرد مهاجرت کنند. از طرفی، سطح پایین قیمت مسکن در شهر جدید هشتگرد در کنار فراوانی عرضه در این منطقه شهری زمینه سکونت دهک‌های متوسط و خانوارهای فاقد مسکن با سابقه اجاره‌نشینی در تهران و کرج را در شهر جدید هشتگرد فراهم آورده است.
بنابراین اکنون در هشتگرد جدید و هشتگرد قدیم از همه طبقات اجتماعی ساکن هستند.
اما یک معضل اساسی در حومه تهران و کرج که شهر جدید هشتگرد نیز به آن دچار است، انگیزه سکونت دائمی و پایدار در اطراف شهرهای مادر را هنوز رقم نزده است. این معضل، خلاء شبکه حمل و نقل سریع، ارزان و مطمئن است. نتیجه این خلاء زحمت ساکنان حومه را برای رفت و آمد به شهرهای مادر بوجود آورده است. این معضل در شرایط فعلی که قیمت بنزین واقعی شده، دو چندان شده و هزینه سفرهای روزانه بین محل کار و منزل را برای ساکنان حومه به شکل قابل توجه افزایش داده است.
این معضل از امروز در شهر جدید هشتگرد برای همیشه برطرف میشود. ساکنان حومه غربی تهران و البرز می‌توانند با استفاده از مترو شهر جدید هشتگرد و همچنین متروی کرج- تهران، از سفرهای بنزینی (سفر با خودروی شخصی) به شکل کامل معاف شوند و سفرهای مقرون به صرفه انجام دهند.
معضل دوم مجموعه شهری تهران تولید آلودگی و ترافیک در پایتخت بوسیله خودروهای شخصی است که بخش قابل توجهی از این خودروها توسط ساکنان حومه وارد این کلان شهر میشود. برآوردها حکایت از آن دارد که روزانه حداقل یک میلیون خودرو از حومه وارد پایتخت میشود. این حجم خودرو زمانی قابل توجه نشان داده میشود که بدانیم در حال حاضر حدود ۴ میلیون خودروی پلاک تهران در سطح معابر پایتخت تردد می‌کنند. بنابراین از هر پنج خودروی ترافیک‌ساز در تهران، یک خودرو به حومه‌نشین‌ها تعلق دارد.
اکنون با افتتاح مترو شهر جدید هشتگرد پیش‌بینی میشود با استقبال گسترده ساکنان این شهر جدید از این انبوه‌بر ریلی، حجم استفاده از خودرو توسط این گروه کاهش چشمگیر پیدا کند.
حمل و نقل و جابجایی مسافر در شهرهای مدرن و کشورهای توسعه‌یافته یکی از عوامل اساسی در توسعه اقتصادی شهرها و مناطق کلان‌شهری است. تحکیم موقعیت اقتصادی یک منطقه یا یک کشور، بدون توسعه و بهبود وضع حمل و نقل آن امکان ناپذیر است. تامین نیازهای اقتصادی و اجتماعی شهروندان، برطرف کردن مشکلات محیط زیست، حل مشکل ترافیک و جابجایی و انتقال آسان و راحت مردم از جمله اهداف و خواسته‌های اصلی تصمیم‌سازان، تصمیم‌گیران و شهروندان است که با توسعه فضای ناوگان حمل و نقل عمومی امکان‌پذیر است. از این رو توسعه حمل و نقل عمومی به ویژه حمل و نقل ریلی شهری و منطقه‌ای با بهبود الگوهای کاربری زمین، اشتغال‌زایی، کاهش و بهینه‌سازی مصرف سوخت، کاهش آلودگی هوا، آب و محیط‌زیست و ... در رشد اقتصادی جوامع نقش بزرگی ایفا می‌کند.
شهر جدید هشتگرد با توجه به موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی می‌تواند بر ساماندهی جمعیتی و جلوگیری از گسترش بدون برنامه کلان‌شهرهای تهران و کرج بسیار موثر باشد. برای این منظور و در راستای رسیدن به توسعه‌ای همه جانبه، فراگیر و پایدار در این شهر نیاز به اجرای پروژه‌های عمرانی محرک به عنوان پروژه‌های پیشرو و جریان ساز توسعه و نیز تسهیلات و امکانات جلب تمایل شهروندان نسبت به اسکان است. احداث مترو شهر جدید هشتگرد به عنوان الگوی حمل و نقلی سریع و امن می‌تواند تحولی اساسی برای توسعه شهری و تقویت جذابیت سکونت و ایجاد فضای مناسب جهت رونق اقتصادی شهر جدید هشتگرد محسوب شود. این نیاز باعث شد مطالعه یکی از مهم‌ترین پروژه‌های مدرن و مطرح در بحث حمل و نقل (مترو) آغاز شود و امضای قرارداد احداث متروی شهر جدید هشتگرد منعقد گردد.
براساس مطالعات توجیه فنی، اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی پروژه مترو شهر جدید هشتگرد-گلشهر، نه تنها از دیدگاه اقتصادی توجیه اساسی دارد بلکه منافع اقتصادی و اجتماعی فراوانی را برای این شهر در بر دارد که ارزش استفاده از وقت و زمان مسافران یکی از این فواید است. احداث مترو شهر جدید هشتگرد-گلشهر، متوسط زمان سفر به کلان‌شهرهای کرج و تهران را در شرایط موجود حداقل نیم ساعت کاهش می‌دهد. از این رو با توجه به این مهم، این پروژه موجب صرفه‌جویی در زمان و کاهش هزینه حمل و نقل خواهد شد و علاوه بر آن، بر کاهش آلودگی هوا در منطقه کلان‌شهری تهران تاثیر خواهد داشت.
مترو شهر جدید هشتگرد در ادامه توسط خط پنج متروی تهران (صادقیه-گلشهر کرج)، از ایستگاه گلشهر شروع و تا ایستگاه شهر جدید هشتگرد در جنوب شهر به صورت دو خطه ادامه دارد.
شهر جدید هشتگرد با هدف جذب سرریز جمعیت کلان‌شهرهای تهران و کرج در منطقه‌ای در شمال آزادراه کرج-قزوین و در فاصله ۶۴ کیلومتری از تهران احداث شده است. به منظور تشویق مردم جهت انتخاب شهر جدید هشتگرد برای اسکان و تداوم اقامت در آن و همچنین در جهت نیل به اهداف افق پیش‌بینی شده برای شهر، استفاده از سیستم ارتباطی ارزان، مطمئن و سریع‌السیر تهران – کرج و بهره‌برداری از آن، ارتباط هشتگرد با تهران، با هزینه کمتری میسر خواهد شد. بر این اساس هدف کلان این پروژه، اتصال ریلی شهر جدید به کلان‌شهرهای تهران و کرج و دستیابی به الگوی سریع، ایمن و پایدار حمل و نقلی برای ایجاد شهر سالم، آرام و کارآمد است.
انجام مطالعات توجیهی، طرح مترو شهر جدید هشتگرد – گلشهر از اوایل سال ۱۳۷۰ توسط شرکت عمران شهرهای جدید شروع و در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۸۱ در شورای عالی ترافیک کشور به تصویب رسید. این طرح در تاریخ ۲۳ اسفند سال ۱۳۸۳ مجوز شورای عالی اقتصاد را اخذ کرد. مترو شهر جدید هشتگرد – گلشهر، در ادامه توسط خط پنج متروی تهران (صادقیه – گلشهر کرج) به صورت دو خطه ادامه دارد. در ابتدا برای پروژه مترو شهر جدید هشتگرد – گلشهر تنها یک ایستگاه در انتهای مسیر (شهر جدید هشتگرد) پیش‌بینی شده بود اما با درخواست‌های متعدد از سوی حوزه‌های جمعیتی و تصویب شورای ترافیک استان البرز، یک ایستگاه نیز برای شهرهای گلسار و کوهسار منظور گردید. مسیر مترو شهر جدید هشتگرد در حاشیه ضلع شمال آزادراه کرج – قزوین به صورت همسطح پیش‌بینی شده و مشتمل بر سه گالری به طول مجموع کمتر از پنج کیلومتر و حدود ۱۷ دهنه پل و ۶۰ آبرو است.
مترو شهر جدید هشتگرد قادر به جابجایی جمعیت منطقه تحت پوشش شامل شهر جدید هشتگرد که حدود ۸۰ هزار نفر برآورد میشود، هشتگرد قدیم با جمعیت ۵۵ هزار و ۶۴۰ نفر، گلسار با جمعیت ۱۳ هزار و ۷۴۵ نفر، آبیک با جمعیت بیش از ۱۰۴ هزار نفر، نظرآباد با جمعیت ۱۰۷ هزار و ۸۰۶ نفر و کارخانه ماموت با ۱۰ هزار نفر نیروی شاغل خواهد بود.
پروژه احداث و ایجاد مترو شهر جدید هشتگرد با اعتباری بیش از یک‌هزار میلیارد تومان از محل منابع دولتی و داخلی توسط شرکت عمران شهرهای جدید و شهر جدید هشتگرد احداث و به شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه تحویل میشود.
۹ مزیت مترو شهر جدید هشتگرد
کاهش آلاینده‌های هوا با تاثیر مثبت سیستم حمل و نقل ریلی بر محیط‌زیست
صرفه‌جویی در مصرف سوخت‌های فسیلی و بنزین
افزایش بهره‌وری و استفاده بهینه از زمان و کاهش اتلاف وقت شهروندان
کاهش تصادفات و افزایش ایمنی به دلیل کاهش استفاده از وسایل نقلیه
کاهش مصرف لوازم یدکی و استهلاک خودروها
افزایش سطح سرویس، کاهش بیماری‌های عصبی و عوارض ناشی از ترافیک و آلودگی هوا
کاهش احساس مهاجرت از سکونت‌گاه‌های اطراف به مراکز شهرهای بزرگ به دلیل تامین دسترسی آسان، سریع و ارزان و پاک
افزایش جذابیت سکونت در شهر جدید و رونق اقتصادی آن
پرهیز از احداث جاده‌های جدید و تقبل هزینه‌های نگهداری
