ازدواج عجولانه دو آلمان

کیتی بارناتو منبع: سی‌ان‌بی‌سی نیوز از سال ۱۹۸۹، یعنی زمان فروپاشی دیوار برلین، آلمان جایگاه خود را به عنوان قلب اروپا از نظر سیاسی، اقتصادی و حتی جغرافیایی باز‌یافته است. مارگارت تاچر، نخست‌وزیر وقت بریتانیا، که از سلطه مجدد ژرمن‌ها بر اروپا نگران بود پس از فروپاشی دیوار برلین گفت: «ما دو بار آلمان‌ها را شکست دادیم و اکنون آنها بازگشته‌اند.» حق با تاچر بود. به‌رغم کندی رشد اقتصادی در سال جاری، آلمان بی‌چون و چرا تنها اقتصاد قوی حوزه یورو است و تقریبا یک چهارم اقتصاد این منطقه را تشکیل می‌دهد. تحلیلی که به تازگی توسط مرکز پی‌دبلیو‌سی منتشر شده است نشان می‌دهد که اگر اقتصاد آلمان از سال ۲۰۰۸ تاکنون رشد نمی‌کرد، تولید ناخالص داخلی حوزه یورو حدود ۷/۲ درصد کمتر از سطح قبل از بحران می‌بود.

این در شرایطی است که با اتحاد مجدد دو آلمان، غرب آلمان وظیفه همسان‌سازی استانداردهای زندگی آلمان شرقی و آلمان غربی و الحاق اقتصاد دولتی شرق به اقتصاد مدرن سرمایه‌داری غرب را به عهده گرفت. این کار، فرآیندی طولانی و گاهی دشوار بود که تا امروز نیز ادامه دارد.

جان ففر، از مرکز مطالعات سیاسی، در وبلاگ خود نوشته است: «شرق و غرب آلمان مانند زوجی هستند که بدون اطلاع از اینکه زندگی مشترک، ادغام دارایی‌ها و تصمیم‌گیری مشترک چگونه خواهد بود، به سرعت با هم ازدواج کردند.» طی بیست و پنج سال گذشته سرانه تولید ناخالص داخلی آلمان شرقی

سابق بیش از دو برابر شده، اما همچنان حدود دو سوم سطح آلمان غربی سابق باقی‌مانده است. به‌طور مشابه، در مبارزه با بیکاری نیز پیشرفت‌ها یکسان نبوده است، به‌طوری که براساس آمار رسمی، میانگین تعداد بیکاران در سال ۲۰۱۳ در آلمان شرقی سابق ۸۷۰ هزار نفر و نرخ بیکاری ۳/۱۰ درصد یعنی کمترین سطح از زمان اتحاد بوده است. اما نرخ بیکاری در غرب آلمان حدود ۰/۶ درصد بود. تلاش برای احیای اقتصادی شرق آلمان به شدت پرهزینه بوده و همیشه نیز موثر واقع نشده است. کمک‌های اجتماعی و تخصیص بودجه برای بهبود اقتصاد و زیرساخت‌ها، از غرب به شرق سرازیر شده و تا امروز نیز ادامه دارد و احتمالا تا سال ۲۰۱۹ تداوم خواهد داشت. دولت آلمان دقیقا مشخص نکرده چه مقدار پول برای احیای اقتصادی شرق هزینه کرده است، اما برآوردها نشان می‌دهد از سال ۱۹۹۰ تاکنون بیش از یک تریلیون یورو(۲/۱ تریلیون دلار) صرف این کار شده است. شرق آلمان همچنین از میلیاردها یورو بودجه اتحادیه اروپا برخوردار شده است.

از سوی دیگر، مهاجرت از شرق به غرب نسبت به اوج آن در سال‌های ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰ کاهش یافته است. در آن سال‌ها تقریبا ۶۰۰ هزار نفر(حدود ۷/۳ درصد از جمعیت) از شرق به غرب مهاجرت کردند.

به طور خاص طی چند سال گذشته مهاجرت از شرق به غرب به طور چشمگیری کاهش یافته است. بسیاری از شهرهای شرق آلمان مانند درسدن و ینا رشد جمعیت را ثبت کرده‌اند، اما مهاجرت در مناطق روستایی همچنان ادامه دارد.