فرید قدیری
دبیر گروه مسکن

بازار ساخت‌وساز تحت‌تاثیر دو نگاه متضاد به سرنوشت عرضه مسکن پس از اجرای مالیات جدید، با شوک در سمت عرضه روبه‌رو شده است. براساس نظام جدید اخذ مالیات از فعالیت «ساخت و فروش مسکن»، سازنده‌ها باید یک چهارم از سود خود را بابت مالیات به دولت پرداخت کنند. افزایش چند ده برابری این نوع مالیات نسبت به قبل، واکنش منفی سازنده‌ها را در پی داشته؛ طوری‌که گروهی از انبوه‌سازان توقع دارند دولت با تجدیدنظر درباره زمان اجرای مصوبه جدید مالیات بر ساخت و فروش مسکن، از بروز تبعات آن در مسیر رکود به رونق بازار ساخت، جلوگیری کند. کارشناسان مسکن در این میان، با یادآوری تجربه اجرای مالیات ارزش افزوده و در نتیجه، تاکید بر ضعیف خواندن احتمال تجدیدنظر، معتقدند عوامل ساخت‌وساز می‌توانند از ظرفیت‌های فرمول جدید مالیات بر ساخت و فروش، در جهت کاهش آثار منفی هزینه‌ای آن بهره ببرند.

یکی از ظرفیت‌های عمده این مصوبه مربوط به نحوه محاسبه قیمت زمین در بهای تمام شده مسکن است که مطابق آن، سازنده‌ها در زمان رکود، برای فروش آپارتمان‌های نوساز می‌توانند قیمت زمان خرید زمین را که در دوره رونق انجام شده، بابت بخشی از قیمت تمام‌شده خود به مراجع مالیاتی اظهار کنند. این روش باعث می‌شود بخش کمتری از درآمد سازنده‌ها، مشمول پرداخت مالیات شود. بهای زمین حداقل 50 درصد از قیمت تمام شده ساخت مسکن را شامل می‌شود. بنابراین صرفه ناشی از «انعکاس بالاترین قیمت تامین زمین در قیمت تمام شده، در فرمول مالیات» تا حدودی هزینه مربوط به مالیات را برای سازنده‌ها جبران می‌کند. شوک روانی سازنده‌ها از بابت اعلام ناگهانی جزئیات مالیات جدید، در هفته‌های آینده بر فرآیند ساخت و عرضه، تاثیر می‌گذارد. هزینه این مالیات در عین حال، برای بساز و بفروش‌ها پایین‌تر است.