نقش کمرنگ شهروندان در توسعه محلات پایتخت
راضیه رضابیگیثانی، رئیس اداره برنامهریزی راهبردی مدیریت سیاستگذاری، معاونت برنامهریزی شهرداری تهران، نقش نهادهای محلی مانند شورایاریها را در مقابله با ویروس کرونا کمرنگ توصیف کرد و گفت: گزارشها از محلات حاکی از آن است که جز در مواردی معدود، نهادهای محلهای مانند شورایاریها نتوانستند نقش و مسوولیت قابل توجهی در سطح محلات ایفا کنند. او در عین حال معتقد است: البته مدیریت شهری باید پیش از وقوع بحران بستر و زیرساختهای لازم را برای ایفای نقش نهادهای محلی فراهم میکرد؛ اما متاسفانه در ماههای اخیر و بعد از شیوع ویروس کرونا مسالهای که آشکار بوده، فقدان هماهنگی و یکپارچگی مدیریتی در زمینه مقابله با بحران کرونا از سطح کلان تا پایینترین سطح آن یعنی محله است.
او با بیان اینکه نقش نهادهای محلی هم در مواقع بحران مشخص نبوده و نهادهای بالادست هم در برنامههای کلان خود نقشی برای این نهادها متصور نشدهاند، این عوامل را منتج به این دانست که نهادهای محلی بهعنوان نماینده مردم در محلات اقدام مشخصی را انجام ندهند و منفعل باشند. این درحالی است که ظرفیتهای بسیاری در سطح محلات وجود دارد و با برنامهریزی دقیق در شرایط بحران میتوان از ظرفیت نهادهای محلی برای کنشگری، آگاهی بخشی، اطلاعرسانی و بهطور کلی مقابله با گسترش بحران کمک گرفت. او ادامه داد: بهعنوان نمونه سازمان مدیریت بحران شهر تهران در سالهای گذشته در سطح محلات «گروههای دوام» را بهعنوان گروههای مردمی برای آموزش مقابله با زلزله راهاندازی و فعال کرده است. از این الگو و سایر الگوهای مشابه میتوان برای مواجهه با بروز بحرانها کمک گرفت و نسبت به شبکهسازی، آموزش و توانمندسازی گروههای مردمی اقدام کرد. این موضوع درباره سراهای محلات و خانههای سلامت زیرمجموعه این سراها هم صدق میکند و باوجود اقدامات مثبت ستاد مدیریت محله درباره کرونا، نقش خانههای سلامت میتواند در زمینه جریانسازی و توانمندسازی پیش از بحران موثرتر باشد. رئیس اداره برنامهریزی راهبردی مدیریت سیاستگذاری، معتقد است: نبود برنامه مشخص برای مقابله با شیوع ویروس کرونا سبب شد تا بیشتر از گذشته این امر آشکار شود که آمادگی مقابله با بحرانها در سطوح خرد وجود ندارد و بهتر است آموزش کنشگران فعال و توانمندسازی گروههای مختلف مردمی از سطوح پایین جامعه و محلات آغاز شود. رضابیگی درباره پیشرفت پروژههای کوچک مقیاس محلات در دوران شیوع کرونا هم توضیح داد: تقارن شیوع ویروس کرونا با اجرای پروژههای توسعه محلی، در روند اجرای این پروژهها تاثیر منفی گذاشت. هر چند با پیگیریهای مستمر تاکنون در مناطق ۱۵، ۱۶، ۱۷ و ۱۸ که از مناطق کمتر برخوردار هستند، پیشرفت قابل توجهی در پروژههای هدفگذاری شده صورت گرفته است، اما متاسفانه با گسترش ویروس کرونا «مشارکت مردم» در پروژههای توسعه محلی که نقطه تمایز این پروژهها از اقدامات روتین شهرداری است، با چالش اساسی مواجه شد.