اصلاحات اقتصادی

ازجمله مشکلات اساسی نظام اقتصادی ایران عدم ‌شکل‌دهی فضای رقابتی در اکثر بازارها و کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ در مناطق مختلف کشور است. این مساله منافع عموم مردم به عنوان مصرف‌کنندگان و منافع فعالان و متقاضیان فعالیت در حلقه‌‌‌های مختلف زنجیره تامین و عرضه محصولات را برای افزایش درآمد و تولید ناخالص داخلی و به تبع آن اشتغال نیروی کار کشور با مشکلات اساسی روبه‌رو کرده و باید اقدامات لازم برای سوق‌دهی بازارها به سمت فضای رقابتی توسط دولت اتخاذ شود. شایان توجه است، دولت‌‌‌ها براساس ابزارهای اقتصادی، …

دنیای اقتصاد: اقتصاد ایران در دهه‌های اخیر با انبوهی از معضلات دست و پنجه نرم می‌کند که اغلب بدون هیچ راهکاری تداوم یافته است. از سوی دیگر، نقشه راهی برای اصلاحات اقتصادی در بسیاری از موارد وجود ندارد. هفته‌نامه «تجارت‌فردا» در شماره این هفته خود به بررسی نقش گروه‌های ذی‌نفع در تداوم ناکارآمدی اقتصاد ایران پرداخته است. ذی‌نفعانی که بسیاری با پرچم عدالت‌خواهی، به دنبال کسب منافع شخصی و گروهی هستند و یکی از موانع اصلی به سرانجام نرسیدن اصلاحات اقتصادی محسوب می‌شوند.

دنیای اقتصاد-گروه‌سیاستگذاری: چرا باید میان اقدامات اجباری دولت‌ها و اصلاحات سیاستی تفاوت قائل شد؟ در وجه نخست، تثبیت یا تعدیل قیمت‎ها و همچنین جرح و تعدیل سهمیه‌ها از جمله اقداماتی است که از سر ناچاری صورت می‌پذیرد و زمانی در دستور کار دولت‌ها قرار می‌گیرد که تداوم سیاست پیشین ممکن نیست و منابع کفاف پاسخ‌گویی به تقاضا را نمی‌دهد. در مقابل، اصلاحات سیاستی فعالانه انجام می‌شود و داشتن اهداف قابل سنجش و مدت زمان معین از جمله ویژگی‌های آن است. اصلاحات سیاستی به نوعی علاج واقعه قبل از وقوع محسوب می‌شود و تلاش می‌کند با همراهی…

دنیای اقتصاد-علیرضا کتانی: اندونزی به‌عنوان چهارمین کشور پرجمعیت جهان در سال‌های اخیر رشد اقتصادی زیادی را تجربه کرده است. تخمین زده می‌شود اندونزی در سال۲۰۲۴ به هفتمین اقتصاد بزرگ دنیا با تکیه بر معیار قدرت خرید تبدیل شود. اندونزی سال‌هاست که مقصد خوبی برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی شده و بخش عمده رشد اقتصادی خود را مدیون تجارت بین‌المللی با جهان است. این کشور در سال‌های پایانی دهه۹۰ میلادی با وقوع بحران مالی شرق آسیا از تورم و بدهی بالا رنج می‌برد.

دنیای اقتصاد-گروه سیاست‌گذاری: یکی از راه‌های تامین منابع غیرتورمی بودجه، استفاده از درآمدهای مالیاتی به جای درآمدهای نفتی یا استقراض از بانک مرکزی است. به‌طور طبیعی پیش فرض این است که مردم نیز با افزایش نرخ‌های مالیاتی همراه شوند و سیاستگذار می‌تواند با پوشش کسری بودجه از منابع مالیاتی، نرخ تورم را کاهش دهد. اما اگر این افزایش نرخ مالیات باعث کاهش انگیزه فعالیت در بخش رسمی باشد، چرخه‌ای تشکیل می‌شود که خود باعث کاهش اعتماد به ریال، افت درآمدهای مالیاتی و به تبع آن کاهش منابع دولت خواهد شد. در این شرایط به سه روش می‌توان…

دنیای اقتصاد: در‌حالی‌که اخبار ضدونقیض از وضع مالیات‌های جدید به پای ثابت اخبار اقتصادی تبدیل شده، به نظر می‌رسد یادگیری سیاستگذاران از تجارب موفق اصلاحات اقتصادی در جهان صفر بوده است. تجربه نشان می‌دهد شرط لازم موفقیت اصلاحات اقتصادی تعامل و همراهی با شهروندان است، و تجربه موفق یونان گواه همین نکته به شمار می‌رود. با‌این‌‌حال در ایران دولت در حالی سراغ بهره‌مندی از مالیات آمده که همزمان حاضر به پرداخت امتیازهای آن به شهروندان نیست. محمد طاهری، سردبیر هفته‌نامه «تجارت ‌فردا»، در گفت‌وگو با مسعود نیلی و نوید…

دنیای اقتصاد-کیوان حسین‌وند: پس از آنکه طی چهار شماره پیشین به موضوع فقر و نابرابری پرداختیم و توضیح دادیم که از دیدگاه‌های مختلف، چه حدودی از نابرابری مذموم بوده، چه پیامدهایی در پی خواهند داشت و چه حدودی از آن قابل قبول است، در این شماره به این موضوع می‌پردازیم باتوجه به قیودی که در شماره‌های پیشین ذکر شد، سیاست‌های مربوط به نابرابری و فقر، باید تا چه حد بهینه‌ای به‌کار گرفته شوند و به‌کارگیری آنها چگونه منجر به اثر منفی بر متغیرهای کل اقتصادی نشوند.

دنیای‌اقتصاد: با روی آمدن کابینه جدید در آرژانتین، اصلاحات اقتصادی عمیقی در این کشور آغاز شده است. اما همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد جراحی اقتصادی آرژانتین بدون درد نخواهد بود و اقتصاد این کشور طی یک ماه گذشته شدیدترین سرعت افزایش قیمت‌ها را از زمان بحران تورمی دهه ۱۹۹۰ تجربه می‌کند. کارشناسان اعتقاد دارند سرکوب قیمت‌ها در گذشته باعث شده حذف قیمت‌گذاری دستوری منجر به رشد شدید قیمت‌ها شود. نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که توقف سیاست‌های اقتصادی نادرست بدون هزینه نبوده و همواره پس از شروع اصلاحات…

دنیای اقتصاد: آیا سرنوشت ارز دولتی، در تمام اقتصادهای جهان یکسان است؟ در ایران، طی سال‌های اخیر وجود نرخ‏های متعدد دلار و اصرار بر اعطای دلار دولتی، نه تنها باعث مهار قیمت‏ها نشده، بلکه منشأ بروز بسیاری از فسادها نظیر فساد اخیر چای بوده است. ازاین‌رو، بسیاری از کارشناسان و مراکز پژوهشی نسبت به عواقب حضور دلار دولتی در اقتصاد کشور هشدار داده‌اند. حدود ۱۴هزار کیلومتر دورتر از ایران، یعنی در آرژانتین تلاش‏ها برای حذف ارز دولتی، آغاز شده است. خاویر میلی، رئیس‌جمهور جدید آرژانتین اصلاحات اقتصادی را برای مهار…