علم اقتصاد

روایت‌ها ازجمله ثروت‌های مهم هر ملتی هستند. قدرت بالقوه روایت در آماده‌سازی و به حرکت درآوردن توده‌ها قابل مقایسه با انواع فناوری‌های زیرساختی مانند نیروی برق، جاده و خطوط راه‌آهن است. علم اقتصاد در استفاده از روایت‌ها به تازگی به خودآگاهی جدیدی رسیده است تا جایی که می‌توان ادعا کرد به «چرخش روایتی» یا «اقتصاد روایی» روی آورده است. به‌عنوان مثال آدام اسمیت، پدر علم اقتصاد با نگارش کتاب ثروت ملل و ارائه روایت اقتصادی به شکل کارگاه سنجاق‌سازی و برجسته‌کردن نقش تقسیم کار، تخصص و تجارت آزاد موفق…

امیررضا موسوی: اخیرا بحث در فضای بین‌المللی پیرامون اثربخشی نظریه‌‌‌های علم اقتصاد متعارف برای حل مسائل جهان بالا گرفته، برخی از اندیشمندان سعی کرده‌‌‌اند با محوریت انتقاد از چارچوب‌‌‌های کلاسیک، کینزی و نئوکلاسیک علم اقتصاد، راه‌هایی را برای بازتنظیم علم اقتصاد حول مسائلی نظیر نابرابری، بحران بدهی، شوک تقاضا و تورم فزاینده، اثرات جانبی و مقوله محیط‌زیست طرح کنند. «باشگاه اقتصاددانان» نیز بنا به اهمیت این موضوع سعی کرده بخش‌‌‌هایی از پنج‌متن جالبی را که پیرامون بازاندیشی در علم اقتصاد نوشته‌‌‌ شده‌‌‌اند…

لزوم اصلاحات بنیادی در علم اقتصاد هرگز به این اندازه حیاتی نبوده است. بشریت با بحران‌های جهانی روبه‌روست و سلامت سیاره و مسائل زیست‌‌‌محیطی، چالش‌‌‌هایی جدی به شمار می‌‌‌آیند. اقتصاد جهانی حتی پیش از همه‌گیری در وضعیتی متزلزل قرار داشت؛ بهبود پس از آن نیز نابرابری‌‌‌های عمیق و رو به افزایش را نه‌تنها در زمینه درآمد و دارایی، بلکه در دسترسی به نیازهای اولیه انسانی نیز نمایان کرده است. تنش‌‌‌های اجتماعی-سیاسی و درگیری‌‌‌های ژئوپلیتیک، در حال تبدیل جوامع به جوامعی ناکارآمد و غیرقابل سکونت هستند.…

جهان و طبیعت اطراف ما به تعادل نیاز دارد؛ بین شکارچی و طعمه در جنگل، بین فشار و کشش سیارات در مدار و... این تعادل باید برقرار باشد. نظام اقتصادی هم با طبیعت فرق چندانی ندارد. این نیاز باید در قالب تعادل طولانی‌‌‌مدت بین آنچه مردم به دست می‌‌‌آورند و آنچه خرج می‌کنند، بروز پیدا کند. اما شوربختانه امروز جهان با از دست دادن این تعادل، در یک چرخه بزرگ بدهی گرفتار شده که رفاه جهانی را تهدید می‌کند. شکستن این چرخه یکی از مهم‌ترین چالش‌‌‌های قرن بیست‌ویکم است.

ما برای تغییرات اساسی اقتصادی به دور شدن از اقتصاد ساده‌‌‌انگارانه نیاز داریم. اقتصادی که در دهه ۲۰۲۰ با آن روبه‌رو هستیم، دنیایی بسیار متفاوت از اقتصاد اواسط قرن بیستم دارد. در آن زمان بود که بسیاری از ابزار متعارف و امروز اقتصاددانان برای اولین بار توسعه ‌یافته و ابداع شدند. رسمی شدن اقتصاد (و توجه روزافزون دولت به آن) که در دهه‌‌‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ به فضای تولید رسوخ کرد، همزمان با تحریک رشد و ایجاد اشتغال، تولید کالاهای استاندارد را باب کرد و تجارت را به جای اجزای جدا از هم، به سمت کالاهای…

علم اقتصاد دستاوردهای زیادی داشته است و درک عمیقی نسبت به مسائل گوناگون دارد. با این حال، امروزه ما دچار سردرگمی هستیم. بحران مالی را پیش‌بینی نکردیم و بدتر از آن، ممکن است از طریق اعتماد بیش از حد به کارآیی بازارها، به‌ویژه بازارهای مالی، در آن سهیم شده باشیم. درباره رویدادهای کلان ‌‌‌اقتصادی اخیر، کارشناسان بر نادرستی نظرات دیگر کارشناسان تاکید داشته‌‌‌اند. در میان برندگان جایزه نوبل اقتصاد، اختلاف‌نظر شدیدی وجود دارد و آنها حتی در مراسم اهدای این جایزه در استکهلم نیز از یکدیگر انتقاد…

چارلز گودهارت (Charles Goodhart) در سال ۱۹۷۵ در مقاله‌ای تحت عنوان «مشکلات مدیریت پول؛ تجربه انگلستان» به تشریح سیاست‌های پولی دولت مارگارت تاچر (Margaret Thatcher) پرداخت. گودهارت در مقاله مذکور تببین می‌کند چنانچه اگر سیاستگذار یک شاخص اندازه‌گیری را به یک هدف مطلق برای خود تبدیل ‌کند، باعث می‌شود تا از هدف اصلی خود دور بماند؛ لذا دیگر آن شاخص معیار مناسبی برای ارزیابی نخواهد بود و دیگر نمی‌شود به آن اطمینان کرد.

پرهام پهلوان: دوره پیش‌‌‌دکترا یا پری‌‌‌داک امروزه در خیلی از دانشگاه‌‌‌های تراز اول دنیا برگزار می‌شود. شرکت در این دوره برای آن‌دسته از افراد که نمی‌‌‌دانند باید دکترا بخوانند یا نه و خواندن دکترا تا چه حد به آنها در مسیر رسیدن به اهداف کمک می‌کند حیاتی است. در این دوره‌‌‌ فارغ‌‌‌التحصیلان کارشناسی یا کارشناسی‌ارشد در دانشگاه‌‌‌ها و موسسات آموزشی به انجام یک پروژه پژوهشی مشغول می‌‌‌شوند و سعی می‌کنند یک پژوهش علمی کمی را با استفاده از روش‌های مقداری به سرانجام برسانند. شرکت در این دوره‌‌‌ برای رسیدن به…

این نوشته تلاش دارد سامان‌یافته‌‌ دریافت‌‌‌های نگارنده از ماهیت پژوهش (research) و دکترا در علم اقتصاد باشد. فکر می‌کنم انتشار این مباحث هم برای خودم و هم برای دیگران مفید باشد.

تام برگین، روزنامه‏‏‏‏‌نگار تحقیقی در حوزه مالی است. کارهای پیگیرانه وی باعث چندین تحقیق و تفحص از سوی پارلمان انگلستان شد و جوایز متعددی را در بریتانیا، ایالات‌متحده و آسیا دریافت کرد. او نویسنده کتاب‌های «نشت نفتی و خط‏‏‏‏‌دهی به افکار عمومی: ماجرای درون شرکت بی‏‏‏‏‌پی» (۲۰۱۱) و «تفکر ناهار رایگان: چگونه علم اقتصاد، اقتصاد را ویران می‌کند» (۲۰۲۱) است. برگین در این مطلب به انتقاد از اقتصاددانانی می‌پردازد که از نظریه و اصول اقتصادی بدون اتکا و استناد به واقعیات بر روی زمین، دفاع صرف می‌کنند.…