گروه بازار پول- مدیرعامل شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی (شاپرک) با تشریح روند کاری این شبکه، ضرورت و دلایل توقف واریز وجه از حساب خریدار به فروشنده در خریدهای کارتی گفت: واریز آنی وجه یک مزیت در نظام بانکداری نیست. سامان قطبی، مدیرعامل شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار کرد: طی سال‌های اخیر به علت رقابت غیر اصولی بانک‌ها در کشور، فروشندگان به محض اینکه کالایی را می‌فروختند و معادل وجه آن توسط خریدار از طریق پایانه فروش یا همان pos پرداخت می‌شد، حساب خود را مثبت می‌دیدند و به عبارتی واریز آنی صورت می‌گرفت.

پرداخت آنی در دنیا

مدیرعامل «شاپرک» ادامه داد: این رویه در حالی به عنوان یک مزیت در نظام بانکداری الکترونیکی ایران مطرح می‌شد که استانداردهای بین المللی و نظام‌های بانکداری الکترونیکی پیشرفته در جهان که قطعا از نظر سابقه و زیرساخت‌های خدماتی و ارتباطی بسیار پیشرفته‌تر از ایران است، چنین روشی را صحیح نمی‌دانند و از آن به عنوان یک نقطه منفی در نظام بانکداری یاد می‌کنند.قطبی اظهار کرد: در هر فرآیند خرید و فروش، بازیگرانی قرار دارند که حفظ و رعایت حقوق آنها برای سلامت فرآیند و استاندارد بودن تبادل لازم است؛ به عبارت دیگر اگر فرآیند خرید و فروش به گونه‌ای تعریف شود که حقوق هر یک به صورت کامل رعایت نشود، این فرآیند از استانداردهای قانونی، عرفی و حتی شرعی لازم برخوردار نیست. این قاعده در مورد فرآیند پرداخت وجه کالای خریداری شده توسط خریدار از طریق نظام‌های پرداخت الکترونیکی مانند پایانه‌های خرید نیز صادق است. وی افزود: بنا بر نظر کارشناسان، وجه کالا یا خدمت خریداری شده زمانی به صورت کامل باید پرداخت شود که سیکل یا فرآیند خرید کامل و سالم طی شده باشد، از این رو شرایطی مانند آنچه تاکنون در پرداخت پول از طریق پایانه‌های فروش جاری بود و معادل وجه پرداختی به صورت آنی در حساب فروشنده قرار می‌گرفت، دارای اشکال بود، چرا که به علل گوناگون ممکن بود عمل خرید موفق صورت نمی‌گرفت. به گفته وی، در چنین شرایط مفروضی که البته وقوع آن به هیچ وجه غیر محتمل هم نیست، در صورت واریز آنی وجه به حساب فروشنده در واقع حقی ضایع شده یا حداقل این است که فروشنده معادل وجهی را به صورت آنی دریافت کرده که کالا یا خدمت متناسب آن را ارائه نداده از این رو توقف واریز آنی به هر دلیلی که صورت گرفته باشد از دیدگاه کارشناسان موجب ایجاد تعادل منطقی در فرآیند خرید و فروش است. مدیرعامل شاپرک افزود: از بعد عملیاتی نیز توقف واریز آنی ضروری است؛ چرا که در عملکرد موفق سامانه شاپرک با کاهش مغایرت مالی تراکنش‌هایی که زائیده واریز آنی است، نقش بسزایی خواهد داشت. وی گفت: در جریان انتقال آنی بارها شاهد بوده‌ایم که در هنگام پرداخت معادل وجه، تراکنش به هر علتی انجام نمی‌گرفت یا با وجود کسر معادل قیمت از حساب خریدار، حساب فروشنده مثبت نمی‌شد؛ در مواقع دیگر شاهد بودیم که به اشتباه ارقامی بیش از قیمت کالا از حساب خریدار کسر می‌شد یا اساسا تراکنش انجام نمی‌گرفت. وقوع این دست مشکلات خصوصا در ایام خاصی شدت می‌گرفت و همزمان با افزایش حجم و تعداد تراکنش‌ها، شاهد بالا رفتن مغایرت‌های پرداخت آنی بودیم. وی ادامه داد: با توقف واریز آنی وجوه، این مشکلات برطرف یا به حداقل ممکن می‌رسد چرا که تبدیل فرآیند واریز آنی به واریز با تاخیر چند ساعته، امکان و فرصت رفع مغایرت‌ها، پخش تراکنش‌ها در بازه زمانی مناسب‌تر و تصحیح برخی تراکنش‌ها را فراهم می‌آورد بنا بر این توقف واریز آنی در حقیقت سلامت تبادل را افزایش می‌دهد.