تعیین نرخ‌ حمل‌ونقل

تنظیم و تالیف گاهشمار: حسن فرازمند

از روز ۱۷ فروردین سال ۱۳۱۴ قرار شد که نرخ‌های معینی از سوی بنگاه راه‌آهن بابت حمل گله‌های گاومیش، گاو، اسب، قاطر، گوساله، گوسفند و بز از صاحبان این‌طور حیوانات دریافت شود، پیش از این قانون و آیین‌نامه نرخ‌های فله‌ای از آنان دریافت می‌شد، ولی براساس آیین‌نامه جدید قرار شد که کرایه حمل گاو و گاومیش با راه‌آهن از قرار هر فرسنگی ۲۴ سانتیم باشد. ۲۴ سانتیم (یا صدم) همان تبدیل شدن پول فرانک (فرانسه) به صد قسمت بود که هر قسمت آن را یک صدم یا سانتیم می‌گفتند و ده‌شاهی ایران در آن روزگار معادل ۵۰ سانتیم بود و براین اساس حمل دیگر حیوانات نیز با همین واحد میزان می‌شد به طور مثال: اسب و قاطر ۱۲ سانتیم ـ گوساله ۶ سانتیم ـ گوسفند و بز ۵ سانتیم کرایه گرفته می‌شد. البته بنگاه راه‌آهن برای حمل دیگر کالاها نیز نرخ‌های دیگری تعیین کرد از جمله این کرایه‌ها در هر فرسنگ از صاحب کالا گرفته می‌شد: روغن زیت(خوراکی)، معرقات، تخم‌مرغ و گوشت تنی ۱۸ سانتیم ـ گندم، حبوبات، قند، پشم، شراب و سرکه تنی ۱۸ سانتیم ـ زغال‌سنگ، خاک، آهک، گچ، سنگ‌ریزه تنی ۱۰ سانتیم. بنگاه راه‌آهن همچنین موظف بوده است هر تغییر و تبدیلی در نرخ‌ها را یک ماه قبل اعلام و به در و دیوارهای ابنیه عامه و ایستگاه‌ها و مساجد و معابر و منزلگاه راه آهن بچسباند.