مالیات‌های سنگینی که محل تامین معاش استبداد شرقی در چند هزار سال عمر آن بوده است، کار را برای بعضی از اقوام، از جمله ایرانیان، به صورت نوعی بیگاری تصویر کرده است. شبح هولناک جنگ و تاراج ناشی از خودکامگی که تقریبا هیچ نسلی از این کشور پر منازعه، از آن بی‌نصیب نبوده است، امنیت مالی را دچار تزلزل و تشویش کرده است. بی‌دلیل نیست که در ایران همچون بسیاری دیگر از کشورهای خاورمیانه، افراد به دنبال انجام کمترین کار و جلب بیشترین سود بوده‌اند. ریشه تجارت به جای تولید، استفاده از سود سپرده‌های ثابت به‌عنوان یک شغل و بازدهی نامطلوب کارخانه‌های دولتی بر همین مبنا است که قسمتی از توجیه خود را می‌یابند.

- به نقل از مقاله «وضعیت جامعه و اقتصاد ایران در عصر قاجار»، نوشته غلامرضا گودرزی