در مراسم روز آمار و برنامهریزی تشریح شد
حرکت به سمت آمار ثبتی مبنا
مراسم روز آمار و برنامهریزی با حضور سید مسعود میرکاظمی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور، حمیدرضا حاجی‌بابایی عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس، جواد حسین‌زاده معاون سازمان و رئیس مرکز آمار ایران و جمعی از روسا و مسوولان دستگاههای اجرایی و معاونان، مدیران و کارشناسان مرکز آمار ایران برگزار شد. در ابتدای این مراسم، جواد حسین‌زاده، ضمن قرائت پیام آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهور در خصوص روز آمار و برنامهریزی، بر اهمیت و جایگاه ویژه آمار در نظام جمهوری اسلامی تاکید کرد.
ضرورت تغییر سیستم بودجه‌ریزی
در این مراسم رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور با اشاره به ضرورت تغییر سیستم بودجه‌ریزی گفت: به‌رغم زحماتی که در گذشته برای کشور کشیده شده است و زیرساخت‌‌‌های زیادی که در کشور داشتیم، اشتغال در کشور مطلوب نیست و به‌رغم افزایش هزینه متوسط خانوار، متوسط درآمد خانوار نه‌تنها افزایش نداشته، بلکه کاهشی بوده است. بنابراین ضرورت دارد در برنامه‌ریزی‌‌‌های کشور بازبینی و اصلاح صورت گیرد. میرکاظمی افزود: قدرت خرید مردم، کاهش و ضریب جینی و فاصله طبقاتی افزایش یافته است. بنابراین باید این مساله در کشور آسیب‌شناسی شود. او در ادامه ضمن تاکید بر آسیب‌شناسی افزایش فاصله طبقاتی گفت: به‌رغم بدهیها و استقراض‌‌‌ها، کماکان رشد اقتصادی کشور حدود ۴/ ۰ است و اکثر درخواست‌‌‌هایی که در سفرهای استانی صورت می‌گیرد، درخواست‌‌‌های معیشتی است.
مبنای حرکت دولت، آمار مرکز آمار ایران است
معاون رئیس‌جمهور در ادامه افزود: اولین و مهم‌ترین محور حرکت ما برای برنامهریزی بر اساس رشد اقتصادی با محوریت بهره‌‌‌وری است. ما رشد ٨درصدی را هدف گرفتیم و باید از ظرفیت‌‌‌های خالی در کشاورزی و صنعت و معدن و خدمات کمک بگیریم. این تقسیم‌بندی‌‌‌ها انجام شده و محور این تقسیم‌بندی‌‌‌ها هم مرکز آمار ایران است. از فعالیت‌‌‌های این مرکز و همه اساتید و آمارگیران و دست‌اندرکاران آمار تشکر می‌‌‌کنم که امروز این اطلاعات در دسترس ما قرار گرفته و مبنای حرکت دولت است. امیدواریم این اطلاعات که در سطح استانی است تا سطح شهرستان نیز محاسبه شود. البته زیربخش‌‌‌های هر یک از شاخص‌‌‌ها و سهم هر استان تعیین شده و فاز بعدی این است که ببینیم چه حمایت‌‌‌هایی لازم است تا در پایان سال به آن اهداف برسیم.
او در ادامه با بیان اینکه محور دوم، ثبات اقتصادی است، گفت: ما در این دو ماه سعی کرده‌‌‌ایم ثبات را به اقتصاد کشور برگردانیم و به‌رغم فشارهایی که برای پرداخت بدهیها داشتیم، اجازه افزایش پایه پولی کشور را ندادیم؛ چرا که اگر اقتصاد یک کشور پرنوسان باشد، سرمایه‌گذاری در آن صورت نمی‌گیرد و اگر ثبات باشد، نقدینگی به سمت تولید جاری خواهد شد. میرکاظمی با اشاره به اینکه سعی می‌‌‌کنیم طوری عمل کنیم که بودجه کشور با کسری بسته نشود و مجلس نیز ان‌شاءالله همکاری خواهد کرد تا با همان چارچوب بسته شود و نیازی به استقراض و خلق پول نباشد، گفت: روند تاکید مقام معظم رهبری و ماموریت سازمان برنامه و بودجه نیز بر همین موضوع از سوی ریاست‌جمهوری استوار شده است. او در ادامه، محور سوم را عدالت‌محوری ذکر کرد و افزود: به‌رغم توسعه در کشور، این توسعه نامتوازن بوده است و برخی جاها مملو از امکانات است و در برخی از استان‌‌‌ها هرچه از مرکز دورتر می‌‌‌شویم، توسعه کمتر می‌شود. بنابراین در سال ١٤٠١ آمایش سرزمین با هدف عدالت‌محوری صورت می‌گیرد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور ادامه داد: آنچه ضرورت دارد، حرکت از وضع موجود به وضع مطلوب است و این امر، تاکید مقام معظم رهبری و درخواست دولت سیزدهم است. این کار سخت است و ریل‌گذاری جدیدی است، ولی امیدواریم بودجه جدید را به‌موقع ببندیم. در این بخش به آمار و رصد شاخص‌‌‌های اقتصادی و اجتماعی و حتی امنیتی در کشور نیاز مبرم داریم. این اطلاعات باید مرتب و به‌موقع در اختیار ما قرار گیرد. بنابراین مرکز آمار ایران هرچه بیشتر باید تقویت شود و تهیه شاخص‌‌‌های اقتصادی که فعلا تا سطح استان است ضرورت دارد تا سطح شهرستان و بخش ارتقا یابد. مسلما این بهترین حالت برنامهریزی است که از همین مولفه‌‌‌ها باید اهداف کلان کشور را مدیریت کنیم تا به سطح استان و ملی برسیم. او تصریح کرد: پایه همه حرکت‌‌‌های دولت باید بر اساس آمار مرکز آمار ایران باشد و همان‌طور که در شورای عالی آمار تصویب شده است، مرکز آمار ایران مرجع رسمی ارائه گزارش‌‌‌های آماری است و هیچ مرجع دیگری حق انتشار آمار را ندارد.
میرکاظمی در ادامه، در خصوص سرشماری ثبتی مبنا و تغییر شیوه آمارگیری از سنتی به ثبتی مبنا، گفت: این یک تحول است که می‌تواند سرعت و دقت در آمارگیری‌‌‌ها را بالا ببرد و هزینه را کاهش دهد و حتی دوره‌‌‌های آمارگیری را کوتاه کند. البته لازم است دستگاه‌‌‌ها اطلاعات خود را در اختیار مرکز آمار ایران قرار دهند. البته سرشماری ثبتی مبنا ارتباط تنگاتنگی با دستگاههای اجرایی دارد و لازم است دستگاه‌‌‌ها اطلاعات خود را در اختیار مرکز آمار ایران قرار دهند تا مرکز آمار ایران اطلاعات را تحلیل و داده‌کاوی کند و در اختیار مسوولان کشور برای برنامهریزی قرار دهد و ما این کار را پیگیری خواهیم کرد. او افزود: پنج شهر به‌عنوان نمونه برای سرشماری ثبتی مبنا انتخاب شده‌اند تا اگر نواقصی وجود داشت، رفع شود و به‌سرعت آن را اجرایی کنیم. ضرورتی برای صبر کردن تا سال ١٤٠٥ نیست، بلکه می‌توانیم آن را در سال ١٤٠١ دوباره آزمایش کنیم. حتی نیازی به اجرای سرشماری طی پنج‌سال یک‌بار هم نیست و می‌توان در دوره‌‌‌های کوتاه‌تر این کار را انجام داد تا به‌تدریج به سمت سرشماری ثبتی مبنا پیش ببریم.
حکمرانی داده، مهم‌ترین رکن حکمرانی شایسته
در بخش دیگری از این مراسم، رئیس مرکز آمار ایران جایگاه نظام آماری به‌روز و مبتنی بر بانک‌های اطلاعاتی یکپارچه و شفاف را یکی از شاخص‌‌‌های اصلی توسعه‌یافتگی عنوان کرد. او با بیان اینکه «حکمرانی داده»، مهم‌ترین رکن «حکمرانی شایسته» به شمار می‌رود، خاطرنشان کرد: امروزه همگام با پیشرفت‌‌‌های علمی فناوری در حوزه داده‌‌‌های تولیدشده در دستگاههای اجرایی دیگر، گذار از نظام آماری سنتی به سمت نظام نوین آماری و اجرای سرشماری ثبتی مبنا نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت و الزام به شمار می‌رود.
حسین‌زاده با ذکر اینکه به دلیل تغییرات ساختاری و رویکرد جدید نظام برنامهریزی کشور و تاکید ریاست سازمان برنامه و بودجه مبنی بر اینکه استفاده از آمار بیش از گذشته مورد توجه مسوولان نظام قرار گرفته است، حضور مرکز آمار در تدوین بخشنامه برنامه و بودجه سال ١٤٠١ را پررنگ‌تر از گذشته ارزیابی کرد. رئیس مرکز آمار در ادامه گفت: ان‌شاءالله با استفاده از آمارهای درست و دقیق به نظام برنامهریزی کشور بتوانیم به بهبود وضعیت فقر و محرومیت و رفع عدم‌توازن‌‌‌ها در استان‌‌‌های کشور کمک شایانی کنیم. او با تاکید بر پایش و نظارت مستقیم بر آمارگیری‌‌‌ها و عدم‌تولید آمار تا سطوح شهرستان و شهرهای کوچک توسط مرکز آمار، اظهار امیدواری کرد که با حمایت سازمان برنامه و بوجه بتوان موانع موجود را هرچه سریع‌تر برداشت. او آمارهای ثبتی را مطابق با اصل بهره‌‌‌وری برای ارائه آمارهای باکیفیت با پوشش دقیق به منظور آمایش ملی و منطقه‌‌‌ای دانست و افزود: در سرشماری ثبتی مبنا، داده‌‌‌های اداری و ثبتی از دستگاههای اجرایی برای تولید آمارهای افراد، مکان و کسب‌وکار دریافت می‌شود.
