بازگشت به نفت گران؟

اویل پرایس

نفت خام در یک رکورد ۱۳ ساله به کف قیمتی خود یعنی ۲۵ دلار در اواسط ژانویه ۲۰۱۶ رسیده بود ولی اکنون بیش از ۷۰ درصد افزایش قیمت داشته است. سرانجام قیمت نفت به کجا خواهد رفت؟

برخلاف بسیاری از شایعات مربوط به موافقت عربستان با محدودیت‌های شناور در تولید این کشور، نشست اوپک بدون دستیابی به توافق بر سر اهداف تولید به پایان رسید. همچنین ایران تا زمان رسیدن به میزان ۴ میلیون بشکه تولید روزانه هیچ محدودیت سقف تولیدی را نخواهد پذیرفت. با همه اینها حتی از زمان پایان اجلاس اوپک، قیمت نفت افزایشی یک درصدی داشته است. همزمان با کاهش تولید نفت آمریکا، روسیه درحالی رکورد جدیدی برای افزایش تولید نفت ثبت کرد که با گران شدن قیمت تمامی شاخص‌های نفتی جهان، بهای نفت ایران هم افزایش یافت. قیمت تمامی شاخص‌های معتبر نفت خام جهان در معاملات منتهی به پایان مه ۲۰۱۶ میلادی با افزایش در بازار جهانی همراه شد که نفت خام وست تگزاس آمریکا با ۶۵ سنت و نفت خام شاخص عمان با ۵ سنت به ترتیب بیشترین و کمترین افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند. بر این اساس در معاملات منتهی به پایان می‌۲۰۱۶ میلادی، قیمت هر بشکه نفت خام سبد اوپک با ۱۱ سنت افزایش به ۴۴ دلار و ۶۵ سنت رسید، ضمن آنکه بهای هر بشکه نفت خام وست تگزاس آمریکا با ۶۵ سنت افزایش حدود ۴۸ دلار و ۶۸ سنت و بهای هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال با ۱۹ سنت افزایش حدود ۴۸ دلار و ۷۷ سنت در بازار معامله شده است.

همزمان با افزایش قیمت اکثر شاخص‌های نفتی جهان، بهای نفت خام‌های سبک و سنگین صادراتی ایران هم در بازار گران شد، به‌طوری که قیمت هر بشکه نفت خام سبک صادراتی ایران با ۹ سنت افزایش حدود ۴۴ دلار و ۶۰ سنت در بازار داد و ستد شده است. از سوی دیگر قیمت هر بشکه نفت خام سنگین صادراتی ایران هم با ۶ سنت افزایش حدود ۴۲ دلار و ۳۹ سنت در بازار جهانی معامله شده است.

در مجموع از ابتدای سال‌جاری میلادی تاکنون متوسط قیمت هر بشکه نفت خام سبک صادراتی ایران ۳۴ دلار و ۵۰ سنت و بهای هر بشکه نفت خام سنگین صادراتی حدود ۳۲ دلار و ۵ سنت بوده است.

مهم‌ترین عوامل گرانی قیمت طلای سیاه

همه تحلیلگران نفت را بیش از ۵۰ دلار برای پایان سال جاری میلادی می‌بینند که مهم‌ترین عوامل موثر بر بازار نفت در روزهای آینده موارد زیر است:

کاهش ذخیره‌سازی نفت خام در آمریکا و به دنبال آن سقوط تولید نفت این کشور برای یازدهمین هفته متوالی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت طلای سیاه در بازار در معاملات منتهی به ۲۷ می‌۲۰۱۶ میلادی به شمار می‌رود. از این رو تولید روزانه نفت آمریکا با ۲۴هزار بشکه کاهش به کمترین میزان از سپتامبر ۲۰۱۴ میلادی رسید، به‌طوری که هم‌اکنون تولید روزانه نفت خام این کشور به ۸ میلیون و ۷۷۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. علاوه بر این، ادامه اختلالات در تولید و صادرات نفت برخی کشورهای آفریقایی همچون لیبی و نیجریه، احتمال تعطیلی پالایشگاه‌های نفت فرانسه به دنبال اعتصاب کارگران، روند رو به کاهش تعداد دکل‌های حفاری در صنایع نفت و گاز جهان و افزایش تقاضای نفت در کشورهای آسیایی به ویژه چین، هند، تایوان و اندونزی از مهم‌ترین دلایل تقویت قیمت نفت در بازار به شمار می‌رود. این در حالی است که افزایش تولید نفت روسیه به ۱۰ میلیون و ۸۴۰ هزار بشکه در روز و ثبت افزایش ۱۴۰ هزار بشکه‌ای تولید طلای سیاه در ماه می‌سال جاری میلادی، عدم سرایت آتش‌سوزی‌های گسترده به تاسیسات نفت کانادا و احتمال بازگشت ظرفیت‌های متوقف شده تولید نفت در این کشور آمریکای شمالی و در نهایت برنامه جدید بانک مرکزی آمریکا مبنی بر احتمال افزایش نرخ بهره، تقویت دلار و در نهایت کاهش قیمت نفت از مهم‌ترین عوامل تثبیت‌کننده بهای طلای سیاه در طول یک هفته گذشته بوده است.

نشست اوپک

در حاشیه نشست وزرای نفت سازمان کشورهای صادرکننده نفت در پایتخت اتریش، این وزرا ابراز امیدواری کردند که قیمت نفت در نیمه دوم سال بازهم افزایش پیدا کند. سهیل بن محمد المزروعی وزیر نفت امارات اعلام کرد بازارها به منظور سرمایه‌گذاری پایدار در بخش نفتی به بالارفتن قیمت نفت نیاز دارند. فهد النما، وزیر نفت عراق نیز اعلام کرد که انتظار دارد قیمت هر بشکه نفت در نیمه دوم سال جاری به ۵۵ تا ۶۵ دلار برسد. انس الصالح، وزیر نفت کویت نیز اظهار کرد قیمت ۵۰ تا ۶۰ دلاری یک قیمت مناسب برای نفت خام خواهد بود. محمد الصدا، وزیر نفت قطر نیز اعلام کرد جو حاکم بر نشست اوپک بسیار مثبت بوده است. وی افزود: قیمت عادلانه برای تشویق سرمایه‌گذاری در بخش نفت بشکه‌ای بالای ۵۰ دلار خواهد بود. خوزه بوتلو، وزیر نفت آنگولا معتقد است امکان این وجود دارد که او و مابقی وزرای نفت اوپک تصمیمی را درخصوص اعلام یک سقف تولید ممکن برای گروه اتخاذ کنند. بوتلو اعلام کرد نفت ۶۰ دلاری بد نخواهد بود ولی رسیدن قیمت هر بشکه نفت به ۸۰ دلار بسیار ایده‌آل خواهد بود. صلاح خبری، وزیر نفت الجزایر امیدوار است که اوپک در آینده نزدیک یک سقف تولید تعیین کند و هر کشور عضو سهمیه تولید داشته باشد.

واکنش روس‌ها به نتایج نشست ۱۶۹

الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه یک روز پس از نشست ١٦٩ وزارتی اوپک در وین، گفت: روسیه انتظار اقدام تازه‌ای از سوی اوپک نداشت، اما انتخاب دبیرکل جدید اوپک را گامی مهم از سوی کشورهای عضو این سازمان می‌داند. وی تصریح کرد: روسیه به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت جهان، درنظر دارد به مشورت‌های خود با اعضای اوپک ادامه دهد و احتمال دارد در فصل پاییز یک نشست با اعضای این سازمان داشته باشد و ما بدون شک پاییز امسال این نشست مشترک میان اوپک و روسیه را برگزار می‌کنیم.