مطابق این یادداشت، وی جهش میزان نرخ تورم در چند سال گذشته را به مساله افزایش «حجم پول» نسبت داده و پیرو همین مساله، شدت یافتن این امر را به‌نوعی هشدار جدی برای سال آینده ارزیابی کرده ‌‌‌بود.دکتر نیلی در این یادداشت بیان کرده ‌‌‌بود که «کشور ما برای دوره‌‌‌ای در حدود چهاردهه، به‌‌‌طور متوسط، تورمی در حدود ۱۸ تا ۲۰‌درصد داشته و از این نظر به‌‌‌عنوان اقتصادی با تورم مزمن شناخته شده است.[...] دلایل زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد ‌‌‌بسیاری از نارسایی‌‌‌های عمیق اقتصاد ایران، ‌‌‌مانند رشد پایین همراه با نوسان، نرخ رشد پایین سرمایه‌گذاری، وابستگی به نفت و حتی نوسانات بزرگ نرخ ارز، ناشی از تورم مزمن و به‌‌‌ویژه واکنش‌‌‌ دولت‌‌‌ها به آن بوده است.» دکتر نیلی همچنین در این یادداشت بیان کرده ‌‌‌بود، آنچه مساله نرخ تورم را در ایران بیش از پیش نگران‌‌‌کننده کرده، جهش این نرخ از میانه سال ۱۳۹۷ است که موجب شده است وضعیت رژیم تورمی ایران از شرایط کشوری با تورم نسبتا بالا به شرایط نرخ تورم فزاینده تغییر کند.

در نتیجه میزان متوسط تورم نقطه‌‌‌ به نقطه ماه به ماه از ۵/ ۲۶‌درصد در سال ۱۳۹۷ به ۳۴‌درصد در سال ۱۳۹۸ رسیده است. در ادامه نیز این نرخ به ۳۶‌درصد در سال ۱۳۹۹ و به ۴۱‌درصد در سال ۱۴۰۰ افزایش یافته و در نهایت به ۴۸‌درصد در ۱۰ماه سال ۱۴۰۱ رسیده است. ایشان در این یادداشت بیان می‌کند، شواهد آماری نشانگر آن هستند که در فاصله سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ میزان حجم پول به عدد نگران‌‌‌کننده ۵۰درصد رسیده و در هفت‌ماه نخست سال ۱۴۰۱ نیز، رشد حجم پول به میزان ۳/ ۵۶درصد افزایش پیدا کرده است. وی در این یادداشت علت مهم چنین افزایش حجم پولی را افزایش انتظارات تورمی می‌داند و در ادامه بیان می‌کند که «انتظار داریم وقتی انتظارات تورمی بالاست پول در ترکیب نقدینگی به‌تدریج وزن بیشتری پیدا کند که به معنی تورم‌‌‌زایی بیشتر نقدینگی است.

خلاصه آنکه وقتی تورم افزایش پیدا می‌کند، مقادیر بیشتری از نقدینگی به‌‌‌صورت پول نگهداری می‌شود و وقتی این‌‌‌چنین می‌شود، تورم بیشتر افزایش می‌‌‌یابد. چرخه ذکرشده همان عاملی است که تورم بالا را به ابرتورم تبدیل می‌کند.» در نتیجه در این شماره از «باشگاه اقتصاددانان» یادداشت مذکور دکتر نیلی را مورد بررسی قرار داده‌‌‌ و این پرسش را مطرح کرده‌‌‌ایم که علت جهش نرخ تورم در چند سال گذشته به افزایش حجم پول بازمی‌گردد یا علت دیگری دارد؟ همچنین، این پرسش را مطرح کرده‌‌‌ایم که آیا می‌‌‌توان پیش‌بینی کرد سال آینده با ادامه این وضعیت میزان احتمال بروز ابرتورم در ایران چقدر است؟ دکتر نیلی در یادداشت خود و در خصوص آن بیان کرده ‌‌‌بود: «همان‌طور که بارها ذکر کرده‌‌‌ام، وقتی نرخ تورم در دامنه‌‌‌های بسیار بالا، مانند شرایط موجود قرار می‌گیرد، هیچ‌‌‌کس نمی‌‌‌تواند پیش‌بینی کند که آینده میان‌‌‌مدت تورم چه میزان خواهد بود و آیا تغییر مسیر دیگری در پیش خواهد بود یا نه؛ اما مرور تجربه کشورهایی که در دام ابرتورم‌‌‌ها افتاده‌‌‌اند، نشان می‌دهد که این اتفاق به یکباره رخ می‌دهد.»

اخبار مرتبط