کینز سرخ: افسانه کینز لیبرال
انقلاب اکتبر
«تنها انتخاب پیش‌روی من بلشویک بودن است!»
جان مینارد کینز، ۷ نوامبر ۱۹۱۷
کینز بسیار مشتاق و دلباخته سوسیالیسم شوروی بود. روزی که بلشویک‌ها قدرت را در دست گرفتند، کینز در نامه‌‌‌ای به مادرش نوشت: «از اخبار روسیه بسیار خوشحال و هیجان‌زده شدم. این انقلاب ارزش جنگ داخلی را دارد. اکنون مبارزه شدید بین سوسیالیست‌ها و مشروطه‌خواهان در جریان است. با این حال، کمترین شانسی برای پیروزی ضدانقلاب‌های طرفدار تزار نمی‌بینم.» کینز طرفدار پروپاقرص بلشویک‌ها بود. او به باشگاه ۱۹۱۷ در لندن پیوست؛ باشگاهی که نامش به انقلاب خونین بلشویک‌ها گره خورده است و بسیاری از سوسیالیست‌های معروف انگلیس مانند هیو دالتون، اسوالد موزلی و لئونارد ولف عضو آن بودند. طرفداری از انقلاب اکتبر سندی علیه لیبرال بودن کینز است؛ انقلابی که در ماه‌های اولیه خود باعث مرگ ده‌ها هزار نفر شد و ساختار آن در مخالفت با لیبرالیسم و دموکراسی بود. هیچ‌یک از انقلابی‌ها ذره‌‌‌ای به اصول لیبرالیسم باور نداشتند و نمیتوان طرفداران این انقلاب را با لیبرال‌ها در یک‌دسته قرار داد.
پروپاگاندای شوروی و آزمایش سوسیالیستی
«یک آزمایش فوق‌‌‌العاده سوسیالیسم در حال توسعه است. فکر می‌‌‌کنم ممکن است پایه‌‌‌های محکمی وجود داشته باشد که بتوان روی آن پل ساخت.» خوش‌بینی کینز به آزمایش‌های سوسیالیستی غیر‌قابل کتمان است. در کنار طرفداری از آزمایش‌های سوسیالیستی که با فردگرایی و حقوق انسانی همپوشانی ندارد، کینز طرفدار پروپاقرص ارتباط فرهنگی با شوروی بود. کینز، معاون موسس انجمن روابط فرهنگی با اتحاد جماهیر شوروی (SCR) بود. SCR انجمن طرفدار شوروی بود که توسط VOX(انجمن تمام اتحادیه‌ها برای روابط فرهنگی با کشورهای خارجی) کنترل و تامین مالی می‌شد. VOX آژانس تبلیغاتی بین‌المللی پروپاگاندای دولت شوروی و اساسا جبهه‌ای برای تبلیغات سوسیالیستی در خارج از اتحاد جماهیر شوروی بود. معاونت کینز در SCR به این معنی است که او بیش از یک‌دهه قبل از انتشار نظریه عمومی به همراه دستگاه پروپاگاندای شوروی کار می‌‌‌کرد. ارتباط کینز با شوروی به این سازمان محدود نمیشد و با زمامداران شوروی ارتباطی نزدیک داشت.
تروتسکی و ماه‌عسلی در شوروی
کینز ماه عسل خود را در سال ۱۹۲۵ در شوروی گذارند. این برهه از نظر تاریخی دارای اهمیت و مدرکی علیه لیبرال بودن کینز است. در این سفر او در پولیتبرو شوروی سخنرانی کرد. تروتسکی از افراد مهمی بود که در این جلسه سخنرانی حضور داشت. در آن زمان تروتسکی، رئیس هیات فنی و علمی صنعت بود. تروتسکی، کینز را یک سوسیالیست معرفی کرد: «حتی اقتصاددان مترقی، آقای کینز، همین روز پیش به ما گفت که نجات اقتصاد انگلیس در مالتوسیسم نهفته است! برای انگلستان نیز، راه غلبه بر تضادهای بین شهر و روستا از راه سوسیالیسم محقق می‌شود.» ارتباط کینز با زمامداران شوروی به تروتسکی محدود نمیشد، او از تحسین‌کنندگان لنین بود.
لنین و کینز
کینز برای ولادیمیر لنین احترام زیادی قائل بود. در سال ۱۹۲۲، او نوشت: «لنین برای کنترل سیاسی بر امور از صلاحیت فکری بالایی برخوردار بود. تاریخ انقلاب روسیه فردی برجسته‌‌‌تر و درخشان‌‌‌تر از لنین ندارد.» کمتر لیبرالی در تاریخ موافق کنترل مطلق یک فرد بر تمامی امور جامعه بوده است. لیبرال‌هایی بوده‌‌‌اند که از پادشاهان حمایت کرده‌اند؛ اما موضوع این حمایت کاملا متفاوت بود. برای مثال حمایت ولتر از فردریک کبیر برای اصلاحاتی بود که در سال‌های بعدی باعث شکل‌گیری جامعه‌ای آزاد و لیبرال شد، به همین دلیل فردریک کبیر را به‌عنوان پادشاه روشنفکر به یاد می‌آوریم.
فردریک باعث شکل‌گیری نهاد‌های مدرن در پروس شد؛ نهاد‌هایی که در سال‌های بعد به بنیانی قوی برای دموکراسی لیبرال تبدیل شدند. اما تحسین‌های کینز شباهتی به ولتر ندارد. لنین سیستمی ساخت که در سال‌های بعد به استالین فرصت کشتن ده‌ها میلیون انسان بی‌گناه را داد. لنین بینان‌گذار امپریالیسم شوروری و پیشوا و الگویی برای جنایتکاران تاریخ مانند پل بوت شد. مطمئنا هیچ لیبرال واقعی نمی‌تواند با تحسین لنین از طرف کینز موافق باشد. همان‌طور که رابرت سرویس می‌نویسد: «حکومت لنین بر پایه دیکتاتوری و ترور بود.» دولت لنین بیش از ۴میلیون نفر از مردم خود را کشت و او را به پنجمین قاتل قرن بیستم تبدیل کرد.
پیش‌بینی‌ها
پیش‌بینی‌های خنده‌دار انگار از اصول کینزینیسم و میراث‌داران اوست؛ از پیش‌بینی کروگمن درباره اینترنت، پیش‌بینی ساموئلسون درباره پیشی‌گرفتن رشد اقتصادی شوروی بر آمریکا و در آخر پیش‌بینی کینز درباره مسیر توسعه اقتصادی که در این قسمت به آن می‌‌‌پردازیم. کینز در یکی از سخنرانی‌های خود در انجمن ارتباط فرهنگی با شوروی ادعایی جالب را مطرح کرد: «در ۵۰سال آینده، خدمات شوروی به جهان از هر کشور اروپایی پیشی می‌گیرد.» زمانی که کینز این ادعا را مطرح کرد، شوروی بیش از ۵میلیون نفر از شهروندان خود را کشته بود.
سفر به شوروی استالینی
در سال ۱۹۲۸ کینز برای سفری به شوروی دعوت شد. کینز در برهه‌ای این سفر را انجام داد که اوج جنایات استالین بود و ۷میلیون نفر از شهروندان خود را کشته بود. جالب است که کینز پس از بازگشت از این سفر نوشت: «زندگی در شوروی بسیار نرمال‌تر از آن چیزی است که بسیاری فکر می‌کنند.» اینگونه صحبت کردن از شوروی استالینی از هیچ روشنفکری یک لیبرال نمی‌‌‌سازد. به نظر می‌رسد نه‌تنها کینز را نمیتوان لیبرال خواند، بلکه او بیشتر یک سوسیالیست دلباخته به بهشت خیالی و خونین شوروی بود.
