محمدحسین باقی:
روزهای ۱۹ و ۲۰ آبانماه اتفاقی مهم در عربستان رقم خورد. حدود ۵۰رهبر آفریقایی در عربستان گرد هم آمدند تا شاهد سرمایهگذاریهای کلان عربستان در قاره سیاه باشند. تا یکدهه پیش، نام عربستان در میان قدرتهای اقتصادی مطرح نبود و اصلا به مخیله کسی خطور نمیکرد که این کشور اینچنین پیشتاز سرمایهگذاری در اقصینقاط دنیا شود.
عربستانسعودی اعلام کرد که در حال آمادهسازی یک سبد مالی به ارزش صادراتی ۱۰میلیارد دلار و ۵میلیارد دلار دیگر برای تامین مالی توسعه کشورهای آفریقایی است؛ زیرا به دنبال پیوند زدن آن چیزی است که روابط «تاریخی» با این قاره میداند. این سبد شامل یک بودجه یکمیلیارد دلاری برای پروژههای آب است که تا سال ۲۰۳۳ ساخته میشوند. همچنین برنامههای امنیتی و پروژههای انرژی پاکتر که حداقل ۷۵۰میلیون نفر را در آفریقا هدف گرفته است. این در حالی اتفاق میافتد که عربستانسعودی به دنبال جمعآوری رأی برای میزبانی نمایشگاه جهانی ریاض در سال ۲۰۳۰ است، اما میزبان در ۲۸نوامبر انتخاب میشود. محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی، در جمع رهبران آفریقایی در ریاض گفت که قصد دارد از «راهحلهای نوآورانه» برای بدهیهای آفریقا و همچنین بهبود جریان نقدینگی در کشورهای آفریقایی حمایت کند. این پروژه قرار است تا سال ۲۰۳۰ اجرا شود؛ سالی که تصور میشود جهان در آن به اهداف توسعه پایدار (SDGs) دست یافته باشد.
عربستانسعودی قرار است صدها میلیون دلار وام به کشورهای آفریقایی بدهد (که بخشی از آن را داده است) و سرمایهگذاری زیادی انجام دهد؛ زیرا ریاض به دنبال گسترش نفوذ سیاسی خود در این قاره و استفاده از فرصتهای تجاری موجود در آفریقاست. «محمد الجدان»، وزیر دارایی عربستان که در «کنفرانس اقتصادی سعودی-عربی-آفریقایی» در ریاض (مجمعی که رهبران ۵۰کشور در خاورمیانه و آفریقا را با هدف تقویت روابط بین پادشاهی و اتحادیه آفریقا گرد هم آورده است) بر اهمیت دیپلماتیک و اقتصادی که دولت سعودی برای آفریقا قائل است تاکید کرد. او گفت: «ما برای توسعه در چند بخش با آفریقا همکاری کردهایم و پادشاهی از بیش از ۴۰۰پروژه در قاره آفریقا حمایت میکند. پادشاهی سعودی مایل به تحکیم روابط خود با قاره آفریقاست که یکی از مهمترین محورهای آینده اقتصاد جهانی است.»
پادشاهی عربستانسعودی میزبان اولین اجلاس آفریقا بود که بر تمرکز روزافزون محمد بنسلمان، ولیعهد بر این قاره تاکید دارد. رهبران بیش از ۵۰کشور آفریقایی روزهای ۱۹ و ۲۰ آبان در ریاض برای اولین اجلاس سران عربستان-آفریقا با هدف توسعه بیشتر روابط و همکاری بین عربستان و کشورهای آفریقایی و ترویج مشارکتهای استراتژیک گرد هم آمدند. عربستانسعودی در سال ۲۰۱۸ وزیر خارجه در امور آفریقا را منصوب کرد و با ارائه پشتیبانی ضدتروریسم به کشورهای «گروه۵» و شرکت در مذاکرات صلح در سودان، فعالانه در منطقه مشارکت داشته است. آفریقا در نتیجه برخورد بین شرق و غرب در دنیایی که به طور فزایندهای از هم گسسته شده، در سیاست جهانی اهمیت فزایندهای پیدا میکند. چین و روسیه هر دو تمرکز خود را بر جلب نظر جنوب جهانی افزایش دادهاند؛ زیرا آنها به دنبال متحدان غیرمتعهد بیشتری در رویارویی با واشنگتن و بروکسل هستند.
نوسموت گباداموسی/ نویسنده هفتهنامه Africa Brief
ریاض ۱۹ و ۲۰ آبانماه میزبان رهبران آفریقایی در اولین اجلاس سران عربستان-آفریقا در مورد تقویت روابط تجاری بود. در میان دیگر اقدامات محمد بنسلمان میتوان به این مورد هم اشاره کرد: وی ۱۰میلیارد دلار برای تامین مالی و بیمه صادرات عربستان تا سال ۲۰۳۰ و ۵میلیارد دلار دیگر برای تامین مالی توسعه برای کشورهای آفریقایی پیشنهاد کرد. عربستانسعودی به دنبال کاهش بدهی و حل مناقشه با کشورهای آفریقایی است. در این ماه (نوامبر ۲۰۲۳)، ریاض تلاش کرد برای مذاکرات صلح بین ژنرالهای متخاصم سودان میانجیگری کند.