قسمت دوم و پایانی

محمدحسن جولازاده

تامین قراضه یکی از مسائل مهم صنعت فولاد ایران است جهت مقابله با این مشکل کنار گذاشتن تجهیزات فرسوده، احداث واحدهای جدید پلیت‌سازی و تولید آهن اسفنجی الزامی است. ۹۱‌درصد فولاد جهان به میزان ۱۱۲۸‌میلیون تن به روش ریخته‌گری مداوم تولید شده است.

سهم ریخته‌گری مداوم فولاد از ۴/۴‌درصد در سال ۱۹۷۰ به ۹۱‌درصد در سال ۲۰۰۶ رسیده است.

بیشترین مقدار فولاد به روش ریخته‌گری مداوم در چین به میزان ۴۰۲‌میلیون تن تولید شده است.

کشورهای لوکزامبورگ، ترکیه، ونزوئلا، ایران، عربستان، قطر، مالزی و زلاندنو کل فولاد خود را به روش ریخته‌گری مداوم تولید می‌کنند.

کشور ترکیه در بین کشورهایی که فولاد خام خود را به میزان صددرصد به طریق ریخته‌گری مداوم تولید می‌کنند با ۳/۲۳‌میلیون تن تولید رده اول را دارد.

کشور اکراین فقط ۴۵‌درصد فولاد خود را به روش ریخته‌گری مداوم تولید می‌کند.

تجهیزات ریخته‌گری غیرمداوم بیشتر در کشورهای بلوک شرق سابق متمرکز شده است.

کشور چین با بیش از ۶۷۷ دستگاه ریخته‌گری مداوم دارای بزرگ‌ترین ظرفیت ریخته‌گری مداوم جهان به میزان ۴۱۵‌میلیون تن است. ۴۲‌درصد این ظرفیت مربوط به تختال و تختال نازک است.

کشورهای مالزی، قطر، عربستان، اندونزی، بلژیک، لوکزامبورگ، ونزوئلا ۱۰‌درصد فولاد خود را در کوره‌های قوس الکتریکی تولید می‌کنند.

میزان تولید آهن اسفنجی جهان ۸/۵۹‌میلیون تن بوده است.

کشور هند با تولید ۱۵‌میلیون تن آهن اسفنجی رده اول جهان را عهده‌دار است.

۶۰‌درصد آهن اسفنجی جهان به روش میدرکس تولید شده است. سهم فرآیند اچ.وای.ال در تولید آهن اسفنجی ۱۸‌درصد به ثبت رسیده است.

بیش از ۷۵‌درصد آهن اسفنجی بر پایه‌ گازی با فرآیند میدرکس تولید می‌شود. ۲۰‌درصد (معادل ۱۲‌میلیون تن) آهن اسفنجی دنیا براساس فرآیند پایه زغالی تولید شده است.

ایران با تولید ۹۳/۶‌میلیون تن آهن اسفنجی در جهان رده سوم و در بین کشورهای اسلامی رده اول را از آن خود کرده است.

شرکت فولاد مبارکه با ۲۳/۴‌میلیون تن تولید بزرگ‌ترین تولیدکننده آهن اسفنجی جهان است. در حدود ۳۵‌درصد آهن اسفنجی جهان را کشورهای اسلامی تولید می‌کنند. کل تولید پلت (گندله) جهان در حدود ۳۱۱‌میلیون تن بوده است. کشور سوئد تنها کشور جهان است که زینتر‌سازی‌های خود را بسته و به جای زینتر در کوره بلندهای خود به میزان ۶/۵‌میلیون تن پلت استفاده می‌کند.

کشور بحرین با سنگ‌آهن وارداتی بیش از ۵‌میلیون تن پلت آهن اسفنجی تولید و صادر می‌کند. در ایران نیز استفاده از پلت در کوره بلندها شروع شده و نتایج مثبت داشته است.

بعد از بازسازی کوره بلند شماره ۲ و احداث کوره بلند شماره ۳ امکان استفاده پلت تا صددرصد فراهم خواهد شد که این اقدام بر روی ‌محیط‌زیست و بهره‌وری کوره بلندها تاثیر زیادی خواهد داشت.

میزان تولید چدن خام ذوب‌آهن اصفهان ۱۱/۲‌میلیون تن بوده است.

کل میزان تولید چدن خام جهان به میزان ۸۷۲‌میلیون تن بوده است.

ایران با تولید ۳/۲‌میلیون تن چدن در رده سی و یکم جهان ایستاده است. در بین کشورهای اسلامی ترکیه با تولید ۹۷/۵‌میلیون تن چدن مذاب در رده اول کشورهای قزاقستان و ایران نیز به ترتیب در رده‌های دوم و سوم قرار دارند.

بیشترین مقدار چدن خام در کشور چین به میزان ۸/۴۰۵‌میلیون تن تولید شده است. کل استخراج سنگ‌آهن جهان ۱۴۸۹‌میلیون تن بوده است.

کشور چین بیشترین واردات سنگ آهن را به میزان ۷/۳۳۱‌میلیون تن داشته است.

کشور استرالیا بیشترین سنگ‌آهن را به میزان ۷/۲۵۰‌میلیون تن صادر کرده است. بیشترین مصرف سنگ‌آهن جهان به میزان ۶۰۱‌میلیون تن متعلق به کشور چین است. رده اول تولید سنگ‌آهن جهان با ۳۲۰‌میلیون تن متعلق به کشور چین است.

اتحادیه اروپا کل سنگ‌آهن مورد نیاز خود را به میزان ۱۶۷‌میلیون تن وارد می‌کند. ۷/۷۹۸‌میلیون تن سنگ‌آهن استخراجی به نقاط دیگر جهان صادر می‌شود.

بیشترین صادرات سنگ‌آهن جهان را شرکت CVRD برزیل به میزان ۷/۲۳۸‌میلیون تن انجام داده است.

بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ‌آهن جهان با ۷/۳۷۲‌میلیون تن شرکت CVRD است.

صادرات و واردات سنگ‌آهن کشور هند به ترتیب ۳/۹۷ و ۱۰۶‌میلیون تن بوده است.

سهم شرکت‌های CRVD، Rio Tinto و BHP در صادرات و تولید سنگ‌آهن جهان جمعا ۷۵ و ۷۰‌درصد بوده است.

میزان رزرو سنگ‌آهن جهان ۱۶۰‌میلیارد تن برآورد شده است.

سهم کشورهای اکراین، روسیه، برزیل و چین در این رزرو به‌ترتیب ۹/۱۸، ۶/۱۵، ۱/۱۳ و ۱/۱۳‌درصد است. سهم ایران نیز ۱/۱‌درصد برآورد شده است.

حداکثر خلوص آهن در سنگ‌آهن با ۶۵‌درصد متعلق به کشور برزیل است. میزان تولید کک جهان ۵۳۸‌میلیون تن بوده است.

حداکثر تولید کک را کشور چین به میزان ۲۹۰‌میلیون تن انجام داده است.

بیش از ۶۰‌درصد ظرفیت‌های کک‌سازی جهان در قاره آسیا و ۵۴‌درصد در چین استقرار یافته است. حجم تجارت کک جهان نزدیک به ۳۲‌میلیون تن است. میزان صادرات کک کشور چین ۵/۱۴‌میلیون تن بوده است.

بیشترین کک متالورژیکی را کشور آمریکا به میزان ۵/۳‌میلیون تن از کشور چین وارد می‌کند.

در ذوب‌آهن اصفهان در سال گذشته ۹۳۷‌هزار تن کک تولید شده است. میزان واردات کک ذوب‌آهن اصفهان ۲۷۸‌هزار و ۲۸۳ تن بوده است.

در کوره بلندهای جهان بیش از ۲۵‌میلیون تن پودر زغال تزریق شده است.

رکورد حداکثر تزریق پودر زغال و حداقل مصرف کک در کوره‌ بلندها به‌ترتیب با ۲۱۳ و ۲۷۳‌کیلوگرم بر تن چدن مذاب متعلق به کوره بلند شماره ۴ شرکت آرسلور در دونکرک فرانسه است.