نخستین بار مکانیزم تسویه معاملات ارزی نفت خام در بازار سرمایه ایران مهیا شد تا گام بلندی برای معاملات بین‌المللی این محصول استراتژیک برداشته شود.به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، محمدرضا محسنی مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) با بیان این مطلب گفت: ماه‌های اخیر اقدامات گسترده‌ای برای فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای معاملات بین‌المللی نفت خام در بورس انرژی آغاز شد و خوشبختانه شرایط برای معاملات این محصول فراهم شده است.

وی خاطرنشان کرد: بانک توسعه صادرات ایران، نخستین بانکی خواهد بود که تسویه معاملات ارزی نفت خام را در بورس انرژی انجام خواهد داد، البته رایزنی‌ها برای افزایش تعداد بانک‌ها همچنان ادامه دارد. مدیرعامل سمات با بیان اینکه تسویه معاملات نفت خام در بورس انرژی با یورو انجام خواهد شد، گفت: شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با ارسال نامه‌ای به وزارت نفت، آمادگی خود را برای آغاز این معاملات در بازار سرمایه اعلام کرده است که امیدواریم هر چه سریع‌تر فرآیند اجرایی این معاملات کلید بخورد. ایده راه‌اندازی بورس نفت نخستین بار در اواخر دهه ۷۰ و در چارچوب سیاست‌های برنامه سوم توسعه کشور مطرح شد. هیات وزیران در سال ۸۶ ایجاد بورس نفت را به وزارت اقتصاد تکلیف کرد و به این ترتیب وزیر وقت اقتصاد که همزمان دبیر شورای عالی بورس نیز بود، سازمان بورس را موظف به واگذاری عرضه فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران کرد. با وجود همه چالش‌ها در روز ۲۲ تیر ماه ۱۳۹۰ نفت خام با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری روی تابلوی معاملات بورس کالا رفت، اما در همان ابتدای کار با شکست مواجه شد، چرا که نفت خام در این بازار طی ۹ مرحله دیگر عرضه شد که تنها در یک مرحله به فروش رفت.

با شکست عرضه نفت خام، مسوولان وقت سازمان بورس و اوراق بهادار به فکر ایجاد بستر جدیدی برای عرضه نفت خام در بورس انرژی افتادند. تلاش‌ها برای ورود نفت و سایر حامل‌های انرژی به بازار سرمایه و تعیین قیمت این محصولات در بورس، اوایل سال ۱۳۹۰ شکل دیگری یافت و با تصمیم شورای عالی بورس و اوراق بهادار در خرداد ۱۳۹۰، بورس انرژی به‌عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ و سایر حامل‌های انرژی شکل گرفت. نخستین محموله نفت خام روز ۱۷ فروردین سال ۹۳ در رینگ داخلی بورس انرژی عرضه شد اما این معاملات به دلایل مختلف ادامه نیافت. اما این بار با پیگیری‌های مسوولان سازمان بورس، مدیران بورس انرژی، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، بانک توسعه صادرات و مساعدت شرکت ملی نفت ایران قرار است به زودی عرضه نفت خام صادراتی از طریق چهارمین بورس انجام شود تا طلسم عرضه این محصول در بازار سرمایه شکسته شود.