با توجه به اهمیت و کارکرد بورس‌کالا مطرح شد
ارزش معاملات بورس‌کالا معادل ۹درصد تولید ناخالص داخلی
به گزارش «سنا»، سیاوش وکیلی، در برنامه رهیافت رادیو اقتصاد با موضوع نقش بورس‌کالا در اقتصاد ملی گفت: در خصوص موضوع کارکردهای بورس‌کالا و مباحثی که در این زمینه وجود دارد، باید دقیق و منصف بود. وی افزود: دو دیدگاه متناقض شکلی و محتوایی در این باره وجود دارد. دیدگاه فعلی آن است که دولت در این شرایط تورمی باید گرانی‌ها را کنترل کند. برای مثال در مساله خودرو دیدگاه شکلی این است که هر خودرویی که به بورس‌کالا ورود می‌کند قیمتش بالا می‌رود اما مساله محتوایی آن متفاوت است. یعنی سازوکار بورس‌کالا، عرضه و تقاضاست و اگر به چشم‌انداز بازارها در بورس‌کالا نگاه کنیم، می‌بینیم که از این مسیر مرجعی پایدار برای کشف قیمت کالاها شکل می‌گیرد.
وکیلی به شرایط بازار خودرو اشاره کرد و ادامه داد: در مساله بازار خودرو، محدودیت‌ها و تصمیم‌‌‌های مختلف باعث شد مسائل محتوایی حل نشود و سیل وسیعی از افراد که متقاضی و مصرف‌کننده خودرو نبودند به جهت فراهم شدن فضایی برای بهره‌بردن از فاصله قیمت کارخانه و بازار آزاد به خرید ورود کنند. اما موضوع مهم اینجاست که تجربه ۴۰سال اخیر نشان می‌دهد هر جا نظام چندنرخی در یک بازار حاکم شده، توزیع رانت و فساد را به همراه داشته است.
عرضه پایدار در بورس‌کالا؛ رمز برقراری تعادل در بازار
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: سوابق بورس‌کالا درباره همه محصولات از جمله ورق فولاد یا خودرو نشان می‌دهد هر زمان که عرضه پایدار در بازار یک محصول شکل گرفته، شرایط مطلوبی نیز فراهم شده است. او تاکید کرد: ورود مقطعی کالایی به بورس می‌تواند در نگاه نخست موجب افزایش نرخ‌ها شود، در حالی که بدون شک ورود پایدار و عرضه کافی محصولی در بورس‌کالا، موجب کاهش نرخ‌ها می‌شود و این تجربه در حوزه کل محصولات از جمله مس، فولاد و حتی خودرو به‌عینه دیده شد. به عبارت دیگر اگر عرضه‌ها در بورس‌کالا مستدام باشد، بازار سیاه تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت و روند نزولی نرخ‌ها را شاهد خواهیم بود.
وی گفت: رسالت و موضوع فعالیت بورس‌کالا نشان می‌دهد، این بورس تشکیلاتی متشکل، سازمان‌یافته و خودانتظام است که وظیفه اصلی آن فراهم آوردن شرایط لازم برای دسترسی منصفانه و برابر همه فعالان بازارها به کالاست. او عنوان کرد: مفهوم دیگری با عنوان میزان عرضه مطرح می‌شود که امکان کشف عادلانه قیمت را فراهم می‌کند. بنابراین میزان عرضه باید به گونه‌ای از سوی سیاستگذاران در بورس‌کالا پیگیری شود که مشمول انحصار در سمت عرضه یا تقاضا نباشد و مانع کشف عادلانه قیمت شود. زمانی که همین دو اصل کوچک رعایت نشود چه انتظاری می‌توان داشت؟ پس در نتیجه عرضه کافی و مستمر کالاها در بورس‌کالا به بسیاری از کاستی‌ها و چالش‌ها پایان می‌دهد.
قیمت‌ها در بورس‌کالا به چه میزان به دلار ارتباط دارد؟
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه به قیمت کالاها در بورس اشاره کرد و گفت: برخی افراد می‌گویند قیمت محصولات در بورس‌کالا براساس دلار کانال‌های تلگرامی تعیین می‌شود و متاسفانه افرادی که این اخبار سوء را مخابره می‌کنند، مراجعه‌ای به دستورالعمل‌ها ندارند. وکیلی گفت: عرضه محصولات در بورس‌کالا نیازمند قیمت پایه است که این قیمت براساس هر محصول یا کالا و سیاستگذار مربوطه تعیین می‌شود. قیمت پایه محصولاتی همچون مس، شمس فولاد، آلومینیوم، میلگرد، تیرآهن و... مستقل از دلار تعیین می‌شود. وکیلی گفت: بررسی چگونگی تعیین قیمت پایه ۵۵۲ردیف کالای مورد معامله در بورس‌کالا نشان می‌دهد قیمت‌ها یا براساس نرخ‌های هفته قبل یا نرخ‌های اعلامی وزارتخانه‌های مربوطه یا بر مبنای نرخ داخلی کالای بالادست زنجیره تعیین می‌شود و قیمت پایه محصولات در بورس‌کالا ارتباطی به دلار ندارد.
ارزش معاملات بورس‌کالا معادل ۹درصد تولید ناخالص داخلی
وکیلی اظهار کرد: ۷۰۰ کد عرضه‌کننده بزرگ در بورس‌کالا داریم و یک‌میلیون کد مشتری در حال معامله هستند؛ به نحوی که میزان کل تقاضا در سال قبل ۱۶۰میلیون تن و میزان عرضه ۲۲۲میلیون تن بوده و در نهایت از تقابل این عرضه و تقاضا، ۱۱۷میلیون تن مواد اولیه مورد دادوستد قرار گرفته است. به گفته او، ارزش معاملات ۱۴۰۱ بورس‌کالا بیش از هزار همت بود که معادل ۹درصد تولید ناخالص داخلی کشور است و سالانه ۱۷درصد از نقدینگی کل کشور در بورس‌کالا در حال گردش است. همچنین دولتمردان باید بدانند فقط در سال گذشته به واسطه مبادلات کالاها در این بستر شفاف، ۸۵همت در قالب مالیات ارزش‌افزوده به دست آمده و هرگونه تضعیف این سازوکار به معنای فرار مالیاتی گسترده در پی عدم‌شفافیت و حرکت در مسیر سیستم حواله‌ای و غیررقابتی خواهد بود که به صلاح کشور و منافع ملی نیست.
