نظرسنجی‌‌‌‌‌‌ بلومبرگ از مدیران حرفه‌‌‌‌‌‌ای سرمایه که سبدهای بزرگ دارایی را مدیریت می‌کنند، نشان می‌دهد که «نسبت سهام از کل دارایی‌های تحت‌نظارت آنها»، به سطحی که آخرین‌بار در «بازار خرسی» سال‌۲۰۲۲ مشاهده شد، کاهش یافته‌است. رصد موقعیت‌های معاملاتی سرمایه‌گذاران حاکی از آن است که همه گروه‌ها از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک گرفته تا معامله‌گران الگوریتمی، درتلاشند تا کمتر از میانگین‌های بلندمدت در معرض ریسک نوسانات سهام قرار بگیرند.

با ورود به ماه نوامبر، سوال مهم این است که آیا این عقب‌نشینی سرمایه‌گذاران، پیش‌درآمدی برای بازگشت بازار است، یا از آغاز دوره‌‌‌‌‌‌ای طولانی و دردناک برای وال‌‌‌‌‌‌استریت خبر می‌دهد؟

مدیر ارشد سرمایه‌گذاری یک شرکت مدیریت دارایی می‌گوید: «اینکه افت بازار با عمقی که اکنون مشاهده می‌شود، منجر به بهبود اعتماد (بازگشت بازار) نشده، نگران‌‌‌‌‌‌کننده است.»

معامله‌گرانی که معمولا با افت قیمت‌ها خریدار می‌شوند، به سختی در بازار پیدا می‌شوند. شاخص S&P ۵۰۰ در ماه اکتبر پنج‌بار افت بیش از یک‌درصدی را تجربه‌کرده و در روزهای گذشته عملا وارد فاز‌اصلاحی شده‌است. مقیاس نوسانات قیمتی شاخص نزدک۱۰۰ به بالاترین سطح خود از ماه مارس نزدیک شده‌است. با وجود عملکرد متفاوت سهام شرکت‌های فناوری در روزجمعه، شاخص نزدک۱۰۰ بیشترین افت دوهفته‌‌‌‌‌‌ای خود در سال‌جاری را ثبت کرد و انتظار می‌رود بدترین ریزش خود در ماه اکتبر از سال‌۲۰۱۸ را نیز تجربه‌کند. براساس داده‌های بانک سرمایه‌گذاری بارکلیز، اکثر گروه‌های سرمایه‌گذار، به‌ویژه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و صندوق‌های پوشش‌ریسک، درحال‌حاضر موقعیت‌های خرید کمتری درمقایسه با میانگین‌‌‌‌‌‌های تاریخی بلندمدت اتخاذ می‌کنند. همچنین بررسی‌‌‌‌‌‌های گروه گلدمن‌ساکس نشان می‌دهد که روند افزایشی حدود سه‌ماهه اتخاذ‌شده موقعیت‌های فروش توسط سفته‌‌‌‌‌‌بازان حرفه‌‌‌‌‌‌ای، طولانی‌‌‌‌‌‌ترین دوره صعودی این داده از زمان شروع ثبت آن بوده‌است.

شاخص نوسانات Cboe که به‌عنوان معیار اندازه‌‌‌‌‌‌گیری ترس در وال‌‌‌‌‌‌استریت شناخته می‌شود، پس از ۱۰۰ روز که پایین‌تر از ۲۰ باقی‌مانده‌بود، دو هفته متوالی‌‌‌‌‌‌ست که بالای این آستانه مهم قرارگرفته‌است. از طرف دیگر، تشدید نوسانات بازار بدهی نیز دلیل دیگری است که بر نگرانی‌های سرمایه‌گذاران افزوده‌است، زیرا نوسان بیش از ۱۰واحد پایه‌‌‌‌‌‌ای (۰.۱‌درصدی) بازده اوراق در روزهای چهارشنبه و پنج‌‌‌‌‌‌شنبه، فشار بیشتری بر قیمت سهام شرکت‌هایی که گزارش‌های فصلی ضعیف‌‌‌‌‌‌تر از انتظار داشتند، وارد کرد.

مت مالی، استراتژیست ارشد بازار، معتقد است که با توجه به اینکه بازده اوراق‌بدهی از ۶ ماه پیش بیشتر شده‌است، «بازار سهام باید تا جایی افت کند که شاخص‌های ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها، ‌‌‌‌‌‌ به سطوح تاریخی نزدیک‌تر شوند.»

نگاه دیگر

نگاه دیگری نیز میان برخی تحلیلگران وجود دارد. این گروه بر این باورند که در شرایطی که همه‌چیز تیره به‌نظر می‌رسد، یک نکته مثبت وجود دارد و آن قدرت خرید نهفته‌‌‌‌‌‌ای هست که هر آن با تغییر جو بازار می‌تواند خودنمایی کند. برخی کارشناسان معتقدند این اتفاق درحال وقوع است. تغییرات مهمی که سال‌گذشته در روند بازار سهام آمریکا رخ‌داد، با تغییرات در اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی توسط سرمایه‌گذاران خرد و نهادی، همبستگی نزدیکی داشت. روندهای صعودی وقتی آغاز شدند که سرمایه‌گذاران توانستند بر کسانی که بر نزول بازار شرط‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی کرده‌بودند، غلبه‌کنند و برعکس ریزش‌‌‌‌‌‌ها دقیقا بعد از دوره‌‌‌‌‌‌های هیجانی خرید به‌وقوع پیوستند.

استراتژیست‌‌‌‌‌‌های بارکلیز معتقدند که کاهش نسبت سهام در سبدهای بزرگ دارایی، سیگنال‌های تکنیکال و معادلات فصلی، شانس وقوع یک رالی صعودی در اواخر سال‌جاری را افزایش داده‌اند.

البته پیش‌بینی «نقاط عطف» بازار غیرممکن است. با توجه به پیام فدرال‌رزرو مبنی‌برتداوم نرخ‌‌‌‌‌‌ بهره بالا برای مدتی طولانی‌‌‌‌‌‌تر و همچنین داده‌های کلیدی تورم که حاکی از رونق اقتصادی هستند، ممکن است در آینده ثابت شود که بی‌‌‌‌‌‌اعتمادی سرمایه‌گذاران موجه بوده‌است.

از منظر تحلیلگران خبر‌‌گزاری رویترز، هفته پیش‌‌‌‌‌‌رو می‌تواند برای بازارهای مالی هفته‌ای «سرنوشت‌‌‌‌‌‌ساز» باشد. نتایج جلسه این هفته فدرال‌رزرو و همچنین انتشار داده‌های بازار کار آمریکا و گزارش فصلی شرکت اپل، احتمالا می‌توانند تا حد زیادی مسیر بازارهای سهام و بدهی را در روزهای باقی‌مانده سال‌مشخص کنند.

شرایط بازار سهام در ادامه سال‌تا حد زیادی به تحولات بازار بدهی بستگی دارد. موضع تهاجمی فدرال‌رزرو درمورد نرخ بهره و نگرانی‌های فزاینده درباره سیاست مالی دولت آمریکا، باعث رشد بازده اوراق خزانه ۱۰‌ساله به ۵‌درصد (بالاترین سطح از سال‌۲۰۰۷) شده‌است. بازده بالاتر اوراق معیار خزانه، برای بازار سهام «باد مخالف» محسوب می‌شود، زیرا در این حالت اوراق به رقیب جدی سهام در جذب خریداران تبدیل می‌شوند.

سرمایه‌گذاران نگرانند که صدور هرگونه سیگنال تهاجمی از نشست اول نوامبر فدرال‌رزرو درباره سیاست پولی، منجر به افزایش بیشتر بازده اوراق‌بدهی شود. داده‌های قوی در گزارش بازار کار آمریکا که جمعه آینده منتشر خواهد شد نیز می‌تواند منجر به بالا ماندن نرخ بهره به‌منظور آرام‌کردن اقتصاد و مهار تورم شده و به‌عنوان «کاتالیزوری» برای رشد بازده اوراق‌بدهی عمل کند. سم استوال، استراتژیست ارشد بازار می‌گوید: «وضعیت بازار سهام هنگامی بهبود خواهد یافت که بازار به این نتیجه برسد که نرخ بازده اوراق‌بدهی به سقف خود رسیده‌است.»

رسیدن نرخ تولید ناخالص داخلی آمریکا در سه‌ماهه سوم به عدد چشمگیر ۴.۹‌درصد و بروز نشانه‌‌‌‌‌‌هایی حاکی از رونق بیش از حد بازار کار، عوامل دیگری هستند که می‌توانند به تلاطم‌های بازار سهام دامن بزنند.

برخی کارشناسان معتقدند که فشار فروش سهام رو به پایان است. استوال می‌گوید؛ بازگشت احتمالی بازار سهام ممکن است از روند فصلی خود در گذشته پیروی کند. به گفته او از سال‌۱۹۴۵ تاکنون، شاخص S&P ۵۰۰ به‌طور میانگین در ماه نوامبر ۱.۵‌درصد رشد کرده‌است.

دیگر تحلیلگران می‌گویند که الگوهای معاملاتی در بازار سهام در سال‌جاری، از بازگشت بازار در سه‌ماهه چهارم حکایت دارند. براساس داده‌های موسسه تحقیقاتی ند دیویس، در چهارده مرتبه‌‌‌‌‌‌ای که شاخص S&P ۵۰۰ در ماه ژوئیه حداقل ۱۰‌درصد بالا رفته و سپس در ماه اوت افت کرده، یعنی دقیقا مشابه اتفاقی که اکنون رخ‌داده، این نماگر هربار در سه‌ماهه آخر سال ‌رشد کرده‌است.

رندی فردریک، مدیر معاملات یک شرکت مالی، یادآوری می‌کند که اندیکاتورهای تکنیکال نشان می‌دهند که بازار سهام به نقطه «اشباع فروش» رسیده‌ و بازار مستعد یک رالی صعودی در اواخر فصل چهارم سال‌است.