پرسه‌زنی  در شهر

بنابراین پرسه‌زنی سازوکار نزدیکی به لایه‌های عمیق شهری است، پرسه‌زن خود آمده است تا به گفت‌وگوی جانانه با مکان بنشیند و اینجاست که مکان از رازهای پنهان برایش می‌گوید. پرسه‌زن در پی یافتن نشانه‌ها و سرنخ‌هایی است ازآنچه درمیان هزارتوی زندگی شهری پنهان‌شده است تا آن را عیان کند. گم‌شدن در هزارتوی شهر که در آن هر عنصری به‌مثابه سرنخی برای پیدا شدن مفید است. ازآنچه در میان هزارتوی جمعیت، هزارتوی خاطرات و هزارتوی روابط شهری‌مان پنهان‌شده است. «گم‌شدگی ـ پیداشدگی» به‌مثابه عمل پرسه‌زن آن‌گونه عمل می‌کند که در آن هرچه پرسه‌زن خود را در شهر گم می‌کند، هرچه فعال و خستگی‌ناپذیر و حریصانه فضا را طی می‌کند، خود را دگرگونه می‌یابد. آنگاه تشویش گم‌شدن و سرگردانی ذهنی اوست که به آرامش پیدا شدن ختم می‌شود، جایی که در مکان و با مکان آرام می‌گیرد.

به‌نظر می‌رسد تغییر نگرش به شهر در سطوح مدیریت شهری ما نیز درحال وقوع است. ما در سال‌های اخیر نشانه‌های مثبتی از تغییر نگاه به سمت شهرهای انسان‌محور در سطح مدیریت شهری شهرهایی همچون تهران داشته‌ایم. از یاد نبریم که تهران الگویی شده است برای سایر شهرهای بزرگ ما و اشتباهات بزرگ ما در تهران به سرعت در شهرهای بزرگ دیگر الگوبرداری می‌شود.

به‌زعم من قوام گرفتن مطالعات شهری در ایران چه در بعد محتوایی ماجرا و چه در ابعاد رویه‌ای آن می‌تواند نقش بسزایی در مدیریت شهری ما داشته باشد. در بعد محتوایی، نوع نگرش به شهر را تغییر خواهد داد و از منظر رویه‌ای نیز مدیریت شهری بلدوزری را به یک مدیریت شهری یکپارچه بدل خواهد کرد. اما همزمان و چه بسا پیش از آن باید رشته و دانشگاه مورد بازنگری قرار گیرند و جایگاه مطالعات شهری را به‌خوبی محکم کنند تا بتوان انتظار داشت در آینده شاهد تغییرات مثبتی باشیم.