تحلیل استفان والت از آینده خاورمیانه
جنگ فراگیر در راه است؟
پیامدهای بی‌سابقه ورود ایران و آمریکا به منازعه خاورمیانه
استفان والت، نظریه‌پرداز برجسته روابط بین‌الملل در مصاحبه با فارن پالیسی به تحلیل تحولات و خطرات جهانی در سال جدید میلادی پرداخت. والت در پاسخ به اینکه مغفول‌ترین خطر برای سال ۲۰۲۴ چیست؟ به عبارت دیگر، در مورد چه چیزی باید نگران باشیم که قبلا نبوده‌ایم ؟ گفت: «یکی احتمال تشدید قابل‌توجه مناقشه در خاورمیانه است. خبر خوب این است که تاکنون هیچ یک از ناظران و طرفهای ثالث در منطقه علاقه زیادی به درگیر شدن نداشته‌‌‌اند. فقط درگیری‌‌‌هایی در سطح محدود بین حزب‌‌‌الله و اسرائیل وجود دارد. حوثی‌‌‌ها هم چند موشک شلیک کرده‌‌‌اند. اما به طور کلی، به نظر می‌رسد همه می‌‌‌خواهند این جنگ را محدود نگه دارند.»
وی افزود: «اگر درگیری‌‌‌ها ادامه یابد که احتمال آن کم نیست که برای ماه‌‌‌ها تداوم داشته باشد، محتمل است که توانایی یا تمایل قدرت‌‌‌های منطقه برای ایستادن در حاشیه درگیری کمتر شود. همچنین اگر جنگ جدی بین اسرائیل و حزب‌‌‌الله ایجاد شود و اگر ایران مجبور شود فعالانه‌‌‌تر درگیر شود که البته، ایالات متحده را به نفع اسرائیل به درگیری می‌‌‌کشاند، ناگهان با یک منازعه منطقهای مواجه می‌‌‌شویم که اگر نگوییم تا به حال شبیه به آن اتفاق نیفتاده اما در چند دهه اخیر بی‌‌‌همتا خواهد بود.»
این نظریه‌پرداز در پاسخ به اینکه در چند ماه آینده اوضاع بین اسرائیلی‌‌‌ها و فلسطینی‌‌‌ها به چه سمت می‌رود و به طور کل اوضاع در سال ۲۰۲۴ چگونه خواهد بود؟ توضیح داد: «متاسفانه، من فکر می‌‌‌کنم که یک سال بعد اوضاع خیلی متفاوت از الان نباشد. تا آن زمان این جنگ خشونت‌‌‌آمیز به پایان خواهد رسید. نوعی آتش‌بس یا پایان کارزار اسرائیل در غزه وجود خواهد داشت. غزه تا حد زیادی ویران خواهد شد. بنابراین، این یک بحران انسانی با ابعاد عظیم خواهد بود، و این ماجرا طی یک سال یا بیشتر پایان نخواهد یافت.»
وی افزود: «مشکل سیاسی اساسی در این بین این است که چگونگی همزیستی اسرائیلی‌‌‌ها و فلسطینی‌‌‌ها در این فضای جغرافیایی تا یک سال دیگر حل نخواهد شد. فکر نمی‌‌‌کنم شاهد تغییری در دولت اسرائیل باشید که ناگهان بگوید«اکنون ما طرفدار پیگیری واقعی راه‌‌‌حل دو‌دولتی هستیم». من فکر نمی‌‌‌کنم که شما شاهد یک تشکیلات خودگردان فلسطینی اصلاح‌شده و تقویت‌شده یا حذف حماس باشید. حتی ممکن است حماس را در غزه و کرانه باختری بیشتر از قبل به عنوان نماد مقاومت فلسطین ببینید. خبر تأسف‌‌‌آور اینجاست که یک سال دیگر، وقتی این گفت‌وگو را انجام دهیم، آن موضوع نیز مانند امروز غیرقابل حل خواهد بود.»
استفان والت درباره توافق احتمالی اسرائیل برای عادیسازی روابط با عربستان سعودی نیز گفت: «درگیری‌‌‌ها فعلا آن موضوع را متوقف کرده است، اما فکر نمی‌‌‌کنم در طولانی‌‌‌مدت آن را از بین ببرد، زیرا انگیزه‌‌‌های بازیگران مختلف برای توافق از بین نرفته است. در مورد آمریکا، انگیزه اولیه واشنگتن در واقع به درگیری اسرائیل و اعراب مربوط نمی‌‌‌شد. ما سعی می‌‌‌کردیم در دوره‌‌‌ای که عربستان سعودی حداقل تا حدی با چین معاشقه می‌‌‌کرد، نوعی ترتیبات امنیتی با ریاض ایجاد کنیم تا آنها را در کنار خود نگه داریم. راه رسیدن به آن در سیستم سیاسی آمریکا، پیوند دادن آن به عادیسازی با اسرائیل بود. این انگیزه، برای ادامه حفظ عربستان سعودی در مدار امنیتی آمریکا و عدم‌همسویی مجدد آن با چین، از بین نرفته است.»
وی ادامه داد: «سعودی‌‌‌ها می‌‌‌خواهند بهترین توافقی را که امکان دارد امضا کنند و مایل هستند تضمین امنیتی از ایالات متحده دریافت کنند. اسرائیلی‌‌‌ها دوست دارند دستاورد نمادین توافق عادیسازی با عربستان سعودی را داشته باشند. من تصور می‌‌‌کنم که این ماجرا احتمالا احیا می‌شود. اما سوال این است که این توافق چقدر سریع احیا می‌شود که این ممکن است بستگی زیادی به نحوه ادامه جنگ و نحوه واکنش مردم عرب داشته باشد.»
نظریه‌پرداز برجسته روابط بین‌الملل در واکاوی این مساله که خشم ناشی از جنگ غزه چگونه ممکن است بر تحولات خاورمیانه و همچنین ایالات متحده تاثیر بگذارد، به فارن پالیسی گفت: «افکار عمومی در جهان عرب همیشه نسبت به دولت‌‌‌هایشان در قبال اسرائیل متخاصم‌‌‌تر و مطمئنا کمتر دلسوزانه بوده است. به‌ویژه در مصر، که در نهایت توافق صلح با اسرائیل را امضا کرد. دولت اسرائیل و دولت مصر اساسا سال‌هاست که به طور مشترک بر غزه سرپوش گذاشته‌‌‌اند. این با نظرات بسیاری از شهروندان مصری مغایرت دارد و این نه تنها در عربستان سعودی بلکه در تعدادی از کشورهای خلیج فارس نیز صدق می‌کند، احتمالا در اردن به وضوح نیز قابل مشاهده است.»
وی ادامه داد: «این موضوع، تنشی عمیق را برای ایالات متحده آشکار می‌کند؛ جایی که می‌‌‌گوییم طرفدار دموکراسی هستیم و مردم باید حکومت کنند، اما می‌‌‌دانیم که وقتی صحبت از خاورمیانه به میان می‌‌‌آید، اگر مردم واقعا تاثیرگذار بودند یا حتی صدای بلندتری در مورد اینکه سیاست‌‌‌ها چه خواهد بود، داشتند، مواضع بسیاری از آن دولت‌‌‌ها باید کاملا متفاوت می‌‌‌بود.»
امواج پیدا و پنهان بازار نفت
