نظام پارلمانی خللی در جمهوریت وارد نمی‌کند

دنیای اقتصاد - سخنگوی شورای نگهبان قانون اساسی می‌گوید: تغییر نظام ریاستی به پارلمانی هیچ گونه خللی در جمهوریت نظام وارد نمی‌کند.

عباسعلی کدخدایی این موضوع را در واکنش به برخی ابراز نگرانی‌ها درباره تضعیف جمهوریت نظام در صورت تغییر نظام ریاستی به پارلمانی مطرح کرد. هفته گذشته رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در پاسخ به سوالی در خصوص پارلمانی شدن ساختار سیاسی کشور، با اشاره به اینکه طبق قانون اساسی، جمهوریت و اسلامیت دو رکن غیرقابل تغییر نظام جمهوری اسلامی هستند، گفته بود: «البته رهبری این موضوع را به آینده دور که ممکن است قابل بررسی باشد، محول کردند؛ چون تحقق محتمل این کار مستلزم تغییر در قانون اساسی آن هم با سازوکار خود و تغییر در جمهوریت نظام است؛ در غیر این صورت تضعیف بخش جمهوریت نظام خلاف قانون اساسی است و قدرت انتخاب مردم محدود و محصور می‌گردد که قطعا این مهم مدنظر رهبری نبوده است.»

معاون پارلمانی رییس‌جمهور هم در واکنش به طرح احیای نظام پارلمانی ضمن تاکید بر اینکه نباید این موضوع را سیاسی کرد، گفته بود: «باید از هر نوع اقدامی که نقش مردم را کمرنگ می‌کند، پرهیز شود.»

اما عباسعلی کدخدایی معتقد است: مقام معظم رهبری درباره این موضوع بیانات بسیار دقیق و روشنی داشتند و از این پس این موضوع می‌تواند به صورت کارشناسی نیز در مجامع مختلف مطرح شود. آن گونه که واحد مرکزی خبر گزارش داده است، وی با اشاره به اینکه اجرای چنین تصمیمی نیازمند اصلاح قانون اساسی است، گفت: فعلا زمانی مشخص نشده است و هر زمان که مصلحت بود این اقدام صورت می‌گیرد. سخنگوی شورای نگهبان در عین حال تاکید می‌کند که تغییر نظام ریاستی به پارلمانی هیچ گونه خللی به جمهوریت نظام وارد نمی‌کند.

ماجرای تغییر نظام سیاسی ایران را ابتدا حمیدرضا کاتوزیان نماینده تهران مطرح کرد که گفته بود: «اخیرا نظریه‌ای بین صاحب‌نظران سیاسی مطرح شده است مبنی بر اینکه کشور ما با توجه به اینکه از نعمت ولایت‌فقیه و رهبر معظم انقلاب برخوردار است نیازی به وجود رییس‌جمهور ندارد.» در واکنش به این اظهارات، سخنگوی شورای نگهبان، احیای پست نخست‌وزیری را نیازمند اصلاح قانون اساسی دانست و گفت که با مصوبه عادی مجلس نمی‌توان چنین ساختاری به وجود آورد.

سپس مقام معظم رهبری در سفر خود به کرمانشاه و در دیدار با دانشجویان این استان خاطرنشان کردند که «اگر روزی در آینده احتمالا دور، احساس شود که نظام پارلمانی برای انتخاب مسوولان قوه مجریه بهتر است، هیچ اشکالی در تغییر سازوکار فعلی وجود ندارد.» بعد از این سخنان رهبر انقلاب بود که علی لاریجانی با استقبال از این موضوع در سخنرانی‌ها و گفت‌وگوهای خود بر این نکته تاکید ‌کرد که نظام پارلمانی نظامی عقلایی است و می‌توان قانون اساسی را هم اصلاح کرد.

البته محمود احمدی‌نژاد، رییس‌جمهور تاکنون موضع صریحی درباره این موضوع اتخاذ نکرده است. او تنها در گفت و گوی خود با شبکه سی.ان.ان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا مباحث مطرح شده در خصوص ایجاد سیستم پارلمانی در ایران را موضعی علیه دولت می‌دانید، گفته بود که «چنین برداشتی ندارم و فکر نمی‌کنم مشکلی در این خصوص وجود داشته باشد، ضمن اینکه در قانون اساسی مکانیزم تغییر این قانون پیش‌بینی شده است.»

باید تجدیدنظری در قانون اساسی صورت گیرد

اما عباسعلی کدخدایی که روز پنج‌شنبه در حاشیه هجدهمین نمایشگاه مطبوعات با خبرنگاران مصاحبه می‌کرد در پاسخ به این سوال که آیا در زمان اختلاف میان مجلس، دولت و شورای نگهبان به تجدیدنظر در قانون اساسی رسیدید یا نه گفت: در کار گروه رفع اختلاف میان دولت، مجلس و شورای نگهبان احساس کردیم که باید تجدیدنظری در قانون اساسی صورت گیرد.

وی با بیان اینکه اصلاح ساختار سیاسی کشور نیازمند اصلاح قانون اساسی است به باشگاه خبرنگاران جوان (وابسته به صداوسیما) گفت: شکل‌های ساختاری می توانند بر حسب زمان و مکان تغییر کنند؛ چراکه نوعی از تجربه‌های بشری هستند. کدخدایی با بیان اینکه در ایران انتخابات حزبی نداریم، ادامه داد: احزاب به طور رسمی و غیر رسمی در انتخابات شرکت داشته و امیدواریم همه گروه‌ها در انتخابات حضور گسترده‌ای داشته باشند.