رایزنی‌های فشرده پیش از مذاکرات نیویورک

گروه دیپلماسی: تلاش‌ها و رایزنی‌های هسته‌ای ایران و سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان برای کاستن از اختلافات که از صبح پنج‌شنبه، ۲۰ شهریور در وین آغاز شده بود، بعد از حدود ۵ ساعت تبادل‌نظر فشرده و سنگین، پایان یافت. مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران نیز به‌‌رغم آنکه مذاکرات را «مفید و سازنده» توصیف کرد، گفت که اختلافات همچنان باقی است. همزمان سخنگوی کاخ سفید نیز در جمع خبرنگاران با اشاره به گفت‌وگوهای ایران و غرب گفت که آمریکا خواسته‌ها و توقعاتش را در مذاکرات هسته‌ای ایران پایین آورده است. مذاکرات یک روزه وین پیش‌درآمد مذاکرات هفته آینده وزرای خارجه هفت کشور در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل بود. تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در چند هفته گذشته رایزنی‌های فشرده‌ای را در سطوح مختلف سیاسی و کارشناسی با اعضای ١+٥ داشته تا پیش از برگزاری دور بعدی مذاکرات نیویورک در ۲۷ شهریور از اختلاف‌نظرها بر سر موضوعات اساسی بکاهد. بیشترین ساعات این مذاکرات که به‌صورت دوجانبه و چندجانبه برگزار شد، با ایالات متحده آمریکا بود، چرا که بیشترین اختلافات نیز بر سر دستیابی به توافق نهایی هسته‌ای با واشنگتن است.

نمایندگان ایران و آمریکا دو بار در ژنو در روزهای ١٦ مرداد و نیز ١٣ و ١٤ شهریور ماه در سطوح سیاسی و کارشناسی مذاکره کردند. در مجموع نمایندگان تهران - واشنگتن در این دو دور مذاکره بیش از ٢٥ ساعت رایزنی و گفت‌وگوی دوجانبه داشته‌اند. آخرین دور از رایزنی‌ها قبل از دور بعدی مذاکرات ١٨ سپتامبر (٢٧ شهریور) در نیویورک نیز، مذاکرات سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی معاونان وزیر امور خارجه روز پنج‌شنبه (٢٠ شهریور ماه) در وین اتریش با نمایندگان سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان بود که طرفین ٥ ساعت با یکدیگر مذاکره کردند. علاوه بر مذاکرات رسمی ایران و ۱+۵ در نیویورک نشست سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز ۱۱ روز دیگر در وین برگزار می‌شود.

عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای پس از این مذاکرات در گفت‌وگو با «ایرنا» گفت: «این گفت‌وگوها مفید و سازنده بود و به درک بیشتر از مواضع طرفین کمک کرد.» او افزود: «با این حال اختلافات در موضوعات اساسی همچنان باقی است. «عراقچی در عین حال، هدف از این مذاکرات را رایزنی و آماده‌سازی برای مذاکرات هفته آتی در نیویورک بیان کرد.» او همچنین گفت: «مذاکرات می‌تواند سریع‌تر به نتیجه برسد. به این شرط که کشورهای طرف مذاکره حسن نیت نشان دهند و خواسته‌های غیرمنطقی خود را رها کنند.»

در این مذاکرات سایمون گس، نیکلاس دورویر و هانس دیتر لوکاس به ترتیب نمایندگان انگلیس، فرانسه و آلمان حضور داشتند. البته، عراقچی هفته قبل نیز با دورویر در سفر به پاریس به‌طور دوجانبه مذاکره کرد. همزمان محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه و رئیس هیات مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران که همراه حسن روحانی رئیس‌جمهوری برای شرکت در اجلاس شانگهای در شهر دوشنبه تاجیکستان به‌سر می‌برد، روز پنج‌شنبه ۲۰ شهریورماه با همتای چینی خود دیدار و گفت‌وگو کرد.

ظریف پیش از این نیز با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در سفر به مسکو دیدار و گفت‌وگو کرد. رئیس هیات مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران ١٠ شهریور ماه نیز در بروکسل به همراه معاونانش با کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اروپا دیدار کرد و طرفین آخرین وضعیت مذاکرات و روند پیگیری آن را ارزیابی کردند. در پی این دیدار، تاریخ دقیق دور بعدی مذاکرات ایران و ١+٥ در نیویورک در تاریخ ١٨ سپتامبر (۲۷ شهریور) تعیین شد.

ظریف پس از دیدار با اشتون در بلژیک، ١٣ شهریور ماه در ایتالیا با فدریکا موگرینی وزیر خارجه فعلی ایتالیا و جانشین اشتون دیدار و گفت‌وگو کرد. در مجموع هفت دور مذاکره دو و چند‌جانبه با اعضای ١+٥، علاوه بر دیدار با جانشین خانم اشتون، میان مذاکره‌کنندگان ایران و گروه ١+٥ صورت گرفته که نشانگر عزم طرفین برای رسیدن به توافق نهایی است؛ توافقی که مقامات ایران معتقدند درصورت حسن‌نیت و رویکرد سازنده ١+٥ تا قبل از ٢٤ نوامبر (٣آذرماه) قابل دستیابی است.

اکنون همه منتظر مذاکرات نیویورک هستند تا ببینند آیا در این مذاکرات، سنگ‌بنای توافق جامع هسته‌ای گذاشته خواهد شد، همچنان‌که سال گذشته سنگ‌بنای توافق اولیه ژنو گذاشته شد. مدت زمان باقیمانده تا قبل از ٢٤ نوامبر (٣ آذر) فرصتی تاریخی است که غرب به‌ویژه آمریکا در اختیار دارد تا حسن نیت خود را به‌طور عملی اثبات کند، زیرا ایران اعلام کرده میز مذاکرات را به‌رغم بداخلاقی‌های اخیر واشنگتن مبنی‌بر افزودن نام افراد و شرکت‌های جدید به فهرست قبلی تحریم‌ها ترک نخواهد کرد.

موضع آمریکا در مذاکرات

همزمان با گفت‌وگوهای یک روزه ایران و سه کشور اروپایی در وین اتریش، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که آمریکا توقعات خود را در مذاکرات با ایران پایین آورده است.

به گزارش «ایسنا»، جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید شب پنج‌شنبه در گفت‌وگو با خبرنگاران با بیان اینکه هرگونه همکاری نظامی میان آمریکا و ایران را برای مقابله با داعش غیرمحتمل می‌دانم، درخصوص مذاکرات هسته‌ای گفت: «آمریکا خواسته‌ها و توقعاتش را در مذاکرات هسته‌ای ایران پایین آورده است.» ارنست یادآور شد مسائل زیادی وجود دارد که در حاشیه مذاکرات هسته‌ای مطرح نشده است و مذاکرات روی برنامه هسته‌ای ایران متمرکز است.

مذاکرات هسته‌ای تمدید نخواهد شد

از سوی دیگر خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌های حاضر در وین گزارش داد که اگر مذاکرات هسته‎ای به نتیجه هم نرسد، تمدیدی در کار نخواهد بود. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از خبرگزاری انگلیسی «رویترز»، یک منبع دیپلماتیک مستقر در وین و نزدیک به مذاکرات هسته‌ای در این زمینه اعلام کرد که تمدید جدیدی در مسیر مذاکرات هسته‌ای ایران در کار نخواهد بود. بنابر این گزارش، دیپلمات فوق گفت که درصورت عدم حصول توافق، تمدید تازه‌ای رخ نخواهد داد و تمدید قبلی صورت گرفته نیز خود مهلتی دشوار بود.

جریمه بانک فرانسوی به اتهام نقض تحریم‌ها

یک روزنامه ایرلندی از احتمال جریمه یک بانک فرانسوی دیگر به اتهام نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران خبر داد. به گزارش «ایسنا»، روزنامه آیریش ایندیپندنت در این باره نوشت: «بانک فرانسوی کردیت اگری کول ممکن است به‌زودی با مقامات آمریکایی قراردادی امضا کند که براساس آن آمریکا درمورد معاملات تجاری این بانک‌ با کشورهای تحت تحریم شامل ایران تحقیق خواهد کرد.»

یک منبع آگاه در این باره گفت: «انتظار می‌رود کردیت اگری کول نیز همانند کومرز بانک پس از توافق با آمریکا به دلیل نقض تحریم‌ها علیه کشورهایی چون ایران جریمه نقدی پرداخت کند.»

کومرز بانک هم اکنون در حال رایزنی با مقامات آمریکایی برای پرداخت جریمه نقدی به این کشور بالغ بر ۶۵۰ میلیون دلار است. این مقام آگاه همچنین گفت که جریمه این بانک فرانسوی نیز احتمالا مشابه کومرز بانک خوهد بود.

به نوشته آیریش ایندیپندنت، بانک بی ان پی پاریباس دیگر بانک بزرگ فرانسوی است که به اتهام همکاری اقتصادی با کشورهای مورد تحریم آمریکا شامل ایران، سودان و کوبا مجبور به پرداخت جریمه نقدی حدود ۹ میلیارد دلار شد. دست‌کم سه بانک اروپایی دیگر از جمله یونی کردیت و سوسایت جنرال ازسوی مقامات آمریکا تحت بررسی و تحقیق قرار دارند تا تحقیقات احتمالی‌شان کشف شود.