وزیر خارجه برندگان و بازندگان توافق هسته‌ای را معرفی کرد
بازیگران توافق همه پیروز شدند جز جنگ‌طلبان
عکس: دنیای اقتصاد، آکو سالمی
در نشست ویژه توافق هسته‌ای صورت گرفت
دفاع مقتدرانه دیپلمات‌ها از توافق هسته‌ای
به این منظور وزیر امور خارجه ایران به همراه معاونان خود و همچنین رئیس سازمان انرژی اتمی، توافق هسته‌ای را در نشستی ویژه که با تاخیر یک ساعته برگزار شد، مورد بررسی قرار دادند. رئیس تیم هسته‌ای ایران با تاکید بر اینکه آنچه حاصل شده دستاورد بزرگی است تاکید کرد: «بزرگ‌ترین خیانت این است که به مردم بگویند شما شکست خورده‌اید.» محمدجواد ظریف متن برجام را متنی متوازن و حضور مردم در انتخابات را عامل به ثمر رسیدن این مذاکرات دانست و گفت: «از روز برجام برخورد جامعه بین‌المللی با ایران تغییر کرده است.» ظریف با بیان اینکه فرصت‌ها مانند ابر می‌گذرد، ابراز داشت: «فرصتی به لطف خدا و به یمن حضور مردم در انتخابات ایجاد شد، شما زمانی با این پدیده، شعاری برخورد می‌کنید و زمانی تحلیلی برخورد می‌کنید.» او افزود: «اینکه می‌گویم حضور مردم مذاکرات را به ثمر رساند و توازن ایجاد کرد، شعار نیست، بلکه اگر به همه متون علمی که راجع به تحریم نوشته شده نگاه کنید هیچ‌کسی هدف تحریم را فشار اقتصادی بیان نمی‌کند، بلکه هدف تحریم تغییر سیاست است. از این طریق که به مردم فشار وارد کرده و مردم را از حاکمیت جدا کنند و حاکمیت ناگزیر شود به خواسته وضع‌کنندگان تحریم گردن نهد. برای همین تحریم‌هایی که تاکنون از سوی شورای امنیت علیه کشورها وضع شده تماما به تغییر رژیم یا یک جنگ منتهی شده است.» وزیر امور خارجه تاکید کرد: «همین امر باعث شد که طرف مقابل از تحمیل اراده خود از تحریم ایران ناامید شده و به مذاکره روی آورد.» ظریف افزود: «نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که از روز پایان مذاکرات برخورد دنیا با ایران در موضوع هسته‌ای براساس متن برجام و قطعنامه تغییرکرده است.»
خیانت بزرگ
ظریف با بیان اینکه براساس تلاش‌هایی که توسط دوستان در تیم مذاکره‌کننده صورت گرفته، شرایط کشور از نظر حقوقی زیرورو شده است، ادامه داد: «من بیش از ۳۵ سال است که در ارتباط با شورای امنیت و تحریم‌ها مطالعه کرده و در دانشگاه‌ها درس می‌دهم و باید گفت که قطعنامه ۱۹۲۹ یکی از بدترین قطعنامه‌های تاریخ شورای امنیت بود و از طرف دیگر شاید بتوان گفت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت یکی از عجیب‌ترین قطعنامه‌های شورای امنیت است که حتی طرف‌های مقابل نیز به آن معترف هستند.» رئیس تیم مذاکراتی ایران با ۱+۵ با اشاره به اینکه آنچه که حاصل شده دستاورد بزرگی است تاکید کرد: «بزرگ‌ترین خیانت این است که به مردم بگویند شما شکست خورده‌اید.»
موشک‌ها
ظریف درباره موضوع موشک‌ها نیز گفت: «در زمینه بحث قدرت بازدارندگی و قطعنامه شورای امنیت پیرامون موشک و اقدامات طرف مقابل باید بگویم که در یک ظرف موجود زمانی حرکت کردیم و قطعنامه 1929 هرگونه فعالیت در مورد موشک‌های بالستیک را ذیل فصل هفت که مشتمل بر عبارات الزام آور بود، برطرف کرده است.» او افزود: «در قطعنامه‌های گذشته هرگونه فعالیتی که بتواند به قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای بینجامد ممنوع بود و کشورها نه تنها مجاز بودند هر اقدامی را انجام دهند، بلکه موظف بودند در همه حوزه‌ها بدون محدودیت وارد عمل شوند، اما امروزه این مساله تبدیل شد به خواسته غیر الزام‌آور برای کشور که می‌تواند در حوزه فعالیت‌های موشکی بالستیک فعالیت کند.» وزیر امورخارجه تاکید کرد: «اگرچه هیچ موشکی توسط کشور برای کلاهک هسته‌ای طراحی نشده است و در موضوع برجام اختلافی که وجود دارد بین برجام و قطعنامه این است که نفی مفاد برجام تبعات دارد اما قطعنامه تبعاتی بر برجام ندارد.»
مبارزه ایران با داعش
ظریف در ادامه جلسه گفت: «ما همواره اعلام کردیم توان دفاعی ما بدون محدودیت ادامه خواهد داشت و تلاش برای مبارزه با‌تروریسم و افراطی‌گری در منطقه ادامه دارد و بارها به صراحت اعلام کردیم که اگر ایران در منطقه مردانه ایستادگی نمی‌کرد خیلی از پایتخت‌ها در اختیار داعش قرار داشت.» او تاکید کرد: «امروز خیلی فریاد وااسلاما شنیده می‌شود و از سخنان آقای عراقچی این طور برمی‌آید که دل پری دارد که گفت بر این توافق می‌ایستم و این را حق ایشان می‌دانم.
مهم‌ترین تضمین اجرای برجام
ظریف در پاسخ به سوال طهماسب مظاهری، رئیس کل سابق بانک مرکزی درخصوص برنامه‌ریزی دولت برای شرایط پس از رفع تحریم‌ها نیز گفت: «دولت معتقد است مهم‌ترین تضمین اجرای برجام در هم تنیدن مسائل اقتصادی با کشورها است که باعث می‌شود هیچ کشوری زیر برجام نزند و به تعهدات خود عمل کند.» او افزود: «با این طرح نوعی روابط سیاسی، فرهنگی، اقتصادی حتی در زمینه مبارزه با تروریسم ایجاد خواهد شد که برای کسی که بهانه‌جویی برای برهم زدن برجام داشته باشد به صرفه نباشد و در دولت و سطح وزارتخانه‌ها این طراحی صورت گرفته است.»
هزینه -فایده مذاکرات
ظریف در پاسخ به اینکه اگر بخواهیم بررسی کنیم هزینه و سود این برجام چه بوده است؟ گفت: «آن چه هزینه کردیم هزینه سانتریفیوژ نبود، بلکه به دنیا گفتیم که شما نمی‌توانید حرفی را به ما تحمیل کنید، این هزینه اقتدار ملی است.» او افزود: «امروز معادله قدرت چند وجهی شده و قدرت اقتصادی، نظامی و سیاسی دیگر مبنای قدرت نیست، بنابراین قدرت معنایی ما باعث شد تا با تحمل فشار به این دستاورد برسیم و ممکن است در این موضوع بسیاری از افراد هزینه و فایده کنند که آیا مذاکره‌کنندگان خوب عمل کردند یا نه، اما اینکه بگوییم این دستاورد مذاکرات کیلوواتی چند درآمده است، عامل قدرت که همان ایستادگی بود را فراموش کرده‌ایم.»
پیروزی صلح‌طلبان بر جنگ‌طلبان
وزیر امورخارجه ادامه داد: «اگر توافق وین یا برجام موفقیت‌آمیز بود برای این است که در دنیا ثابت شد پارادایم حذف و محروم کردن ناکارآمد است.» ظریف گفت: «به دنیا می‌گوییم که با روش جدید می‌خواهیم تعامل کنیم و مبنای گفت‌وگوی تمدن‌ها این بود که بازی برد و باخت را کنار بگذاریم چرا که بازی برد و باخت برای هیچ کسی منفعت ندارد و حتی برای بزرگ‌ترین قدرت جهان به 11 سپتامبر ختم شد.» ظریف در پایان تاکید کرد: «اصرار دارم که بگویم در این معادله همه بازیگران جز جنگ‌طلبان پیروز شدند و هر کسی به دنبال رسیدن به راه حل معتدل بود، پیروز شد و کسانی که دنبال تنش بودند، شکست خوردند.»
دفاع تمام قد عراقچی از توافق هسته‌ای
در بخش دیگری از این نشست، سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایران یکی از دستاوردهای مذاکرات ایران و ۱+۵ را بالا بردن سطح بلوغ سیاسی در ایران دانست و گفت: «به توافقی متوازن رسیدیم. من تمام قد از این توافق دفاع می‌کنم.» معاون امور حقوقی و بین‌الملل وزارت امورخارجه در پاسخ به سوالی در مورد تحریم سوئیفت نیز گفت: «این تحریم طبق قوانین اروپا علیه کسانی است که نام آنها در لیست سیاه تحریم‌ها وجود دارد. آمریکا، اروپا و شورای امنیت لیستی از افراد حقیقی و حقوقی دارند که به این افراد ویزای سفر داده نمی‌شود و اموالشان هم بلوکه می‌شود و سوئیفت هم با اینها حق ندارد کار کند.» او اضافه کرد: «سوئیفت یک شرکت خصوصی است که خدمات مالی ارائه می‌کند. خود این شرکت به خاطر بحث اثر روانی تحریم‌ها و خطر اعتبار خودش با ایران کار نمی‌کرد، در واقع تحریم سوئیفت تا ۹۰درصد به خاطر تحریم روانی علیه ما بود.»
او با اشاره به شکسته شدن فضای روانی علیه ایران ابراز کرد: «در اثر توافق برجام هر کسی که از لیست تحریم‌ها خارج می‌شود سوئیفت هم علیه او اعمال نخواهد شد. در مرحله نخست 800 نهاد حقیقی و حقوقی از فهرست تحریم‌ها خارج می‌شوند و تحریم سوئیفت هم علیه آنها اعمال نخواهد شد ضمن اینکه در تحریم‌های اشاعه‌ای هم مواردی مربوط به سوئیفت کاملا رفع می‌شود و از زمانی که توافق اجرایی شود و فضای روانی برداشته شود، سوئیفت مشکل نخواهد داشت.» عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در عین حال گفت: «مهم‌ترین خواسته ما و چیزی که منشأ قدرت ایران بود، این بود که در یک دعوای 12 ساله توانستیم حرف خود را به کرسی بنشانیم و این از همه دستاوردهای ما مهم‌تر است. ما با غرب و شورای امنیت وارد معرکه 12ساله‌ای شدیم و موضوع دعوا این بود که ایران غنی‌سازی نکند.» او با بیان اینکه این مساله ضرورت معیشتی ما نبود، گفت: «موضوع ما نبرد اراده‌ها بود، اینکه 6 قطعنامه می‌گوید ایران باید غنی‌سازی را متوقف کند اما این قطعنامه‌ها یک دقیقه هم اجرا نشد و این 6 قطعنامه توسط یک قطعنامه کنار گذاشته شد. آنها خواسته خود مبنی بر غنی‌سازی صفر را کنار گذاشتند و ما می‌بینیم که هر روز نتانیاهو به تلاطم بود که سانتریفیوژ را هم به ایران ندهید.»
معاون وزیرامورخارجه با بیان اینکه دعوای اراده‌ها به نفع جمهوری اسلامی تمام شده است، ابراز کرد: «رمز قدرت ما این است که ما در منطقه امنیت‌ساز هستیم و بدون نظر ایران چیزی پیش نمی‌رود و به خاطر این است که ایران قدرت و اراده مقاومت داشته است.» او این قدرت ایران را ناشی از مقاومت مردم در مقابل فشارها و تحریم‌ها عنوان کرد و گفت: «مقاومت مردم بود که دشمن را از تحریم ناامید کرد.» عراقچی با بیان اینکه می‌خواهم به خودمان به خاطر این توافق تبریک بگویم، گفت: «برخی می‌گویند باید در این زمینه منصف بود و نه جشن و نه عزا گرفت، اما من می‌گویم ما باید به خاطر این توافق جشن بگیریم و من تمام‌قد از توافق دفاع می‌کنم.» این اظهارات پایانی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با تشویق حضار مواجه شد.
اقدامات در چارچوب خطوط قرمز
در ادامه این نشست رئیس سازمان انرژی اتمی چشم‌انداز فعالیت‌های هسته‌ای را تجاری‌سازی این صنعت توصیف کرد و گفت: «با صدای رسا می‌گویم همه اقدامات در چارچوب خطوط قرمز بوده است.» علی‌اکبر صالحی در نشست بررسی توافق هسته‌ای با بیان اینکه در کشوری هستیم که چند صدایی دارد و موافق و مخالف از منظر خود مطالبی را بیان می‌کند، گفت: «بنابراین برای روشن شدن اذهان عمومی ضرورت دارد شرکت‌کنندگان به‌رغم اینکه در یک ماه گذشته جلسات متعددی با اقشار مختلف برگزار کرده‌اند به برطرف شدن این ابهامات کمک کنند.»
صالحی با طرح این سوال که گفته می‌شود بعد از وین فعالیت‌های هسته‌ای کشور، متوقف یا حتی کند شده است، گفت: «با صدای رسا می‌گویم و به‌عنوان کسی که متولی این حوزه است به ملت بزرگوار اطمینان می‌دهم که همه اقدامات در چارچوب خطوط قرمز بوده و تمامی کارها در کمیته‌های مختلف نه زیر نظر یک فرد عمل شده است.» رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: «بعد از مذاکره عملا در ادامه فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای محدودیت نداریم چرا که آنها از منظر خود می‌گویند ایران باید نسبت به انحراف بر فعالیت غیرصلح‌آمیز محدود شود و این نگرانی آنها بوده است.» صالحی گفت: «در برجام آمده که موضوع ایران باعث نشود دیگر کشورها نیز به آن بپردازند و این جای تبریک دارد که ایران به‌عنوان تنها کشور در حال توسعه با مقاومت و ایستادگی توانست حق خود را بگیرد و تصریح کند و بعید می‌دانم کشور دیگری در حال توسعه به چنین جایگاهی برسد.» او درخصوص موضوع راستی‌آزمایی نیز گفت: «در قسمت راستی‌آزمایی نیز دو بخش داریم؛ ما به‌عنوان عضو آژانس و ان‌پی‌تی در فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای لاجرم طبق توافق پادمانی، آنها باید بتوانند بازرسی‌های خود را انجام دهند و بیش از ۳۰ سال است که این بازرسی‌ها انجام می‌شود.» علی اکبر صالحی افزود: «تا زمانی که نظم جهانی وجود دارد و ما فعالیت هسته‌ای داریم این بازرسی‌ها نه برای کشور ما بلکه برای همه کشورها وجود خواهد داشت.»
رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: «بازرسی دیگری تحت راستی‌آزمایی نیز وجود دارد و این است که بعد از وین باید اقدامات کمّی انجام دهیم؛ یعنی تعداد سانتریفیوژ را کم کنیم و ذخایر را به 300 کیلوگرم برسانیم، آنها هم باید راستی‌آزمایی کنند که آیا این اقدامات انجام شده است؟ و پس از آن اعلام می‌کنند و در روز موعود تمام تحریم‌ها برطرف می‌شود.» صالحی با یادآوری اینکه پیش از برجام تامین تجهیزات با دردسرهای فراوانی انجام می‌شد و احتمال خرابکاری هم در آن می‌رفت، افزود: «در حال حاضر بعد از وین ما به طرق رسمی تجهیزات خود را خریداری می‌کنیم و اگر خرابکاری صنعتی رخ دهد به‌طور رسمی اعلام دعوا خواهیم کرد که این یک حسن است.»
برخی داخلی‌ها نمی‌دانند چه قدرتی داریم
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه گفت: حال اینکه نیروگاهی را با مقاومت ملت برای تولید یک هزار مگاوات ساختیم و گفتیم که سوخت آن را هم باید خودمان تضمین کنیم، آیا این ادعای بدی است ؟ او تاکید کرد: نیروگاه‌هایی که در کشورهای امارات و مانند آنها ساخته می‌شود تنها یک باتری است که طی یک قرارداد با کره جنوبی ساخته می‌شود و آن را راهبری می‌کنند و در نهایت با خود می‌برند، آیا ما می‌خواهیم باتری بسازیم؟ صالحی افزود: «امروز فرزندان این مملکت درباره گداخت که ۵۰ سال آینده به بازار خواهد آمد، فعالیت می‌کنند. بنابراین باید آماده باشیم و الفبای علم را یاد بگیریم تا بتوانیم کتاب علم را بخوانیم.» رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: «اینکه نفت را بفروشیم و بخوریم درست نیست. ۱+۵ می‌داند ما چه قدرتی داریم وبه دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم، اما برخی داخلی‌ها این را نمی‌دانند.»
تیم یکدست و بی‌حاشیه
در ادامه این نشست، مجید تخت‌روانچی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران را «تیمی یکدست و بی‌حاشیه» توصیف کرد و گفت: «تمام فکر و ذکر تیم دفاع از منافع ملی بود و طرف مقابل هم دریافته بود نمی‌تواند در آن اختلاف و حاشیه ایجاد کند.» تخت‌روانچی گفت: «مذاکره با 6 کشور که جزو قدرت‌های بزرگ هستند، کار بسیار سختی است، به خصوص موضوعات سختی که حل و فصل هر کدام از آنها زمان زیادی می‌برد که به نتیجه برسد.» معاون اروپا و آمریکای وزارت خارجه با بیان این اصل که می‌خواستیم توافقی قابل اجرا داشته باشیم، گفت: «یکی از دلایل طول کشیدن مذاکرات این بود که می‌خواستیم به توافقی برسیم که از دید ما و آنها توافقی خوب باشد. نهایتا به مصالحه‌ای رسیدیم تا از این مشکل جلوگیری کنیم که بعد از اوباما چه اتفاقی می‌افتد. در توافق بندی وجود دارد که برای دولت آمریکا تعهدی در برداشتن تحریم‌ها ایجاد می‌کند و این تعهد مستمر خواهد بود.» روانچی گفت: «این‌طور نیست که در یک دولت تحریم‌ها برداشته شوند و بعد نفر بعد بخواهد آن را ادامه دهد یا لغو کند. توافق کردیم دولت آمریکا براساس تعهداتی که دارد اجرای تحریم‌ها را مستمرا متوقف کند. به هر حال این دستاوردی است که دولت آمریکا را متعهد می‌کند. این نکته در قطعنامه 2231 تصویب و بخشی از حقوق بین‌المللی شده است.» تخت روانچی اضافه کرد: سیر طبیعی امور در متن آمده و سیستم حل اختلاف هم مشخص شده است. به نظر نمی‌رسد و بسیار دور از ذهن است که یک نفر در آمریکا یا کشوری دیگر بخواهد این توافق را برهم بزند. اگر چنین اتفاقی بدون بهانه رخ دهد و صرفا بخواهند توافق را برهم بزنند و تحریم‌ها را برگردانند، در جامعه بین‌الملل مشخص می‌شود چه کسی خلاف این روند حل و فصل صلح‌آمیز گام برداشته است.»
ارسال نظر