بمب ضدچینی

دنیای اقتصاد: دو مرد بر فراز بالکن ایستاده‌اند و به تماشاچیان دست تکان می‌دهند. یکی «لیویون شان» یکی از رهبران حزب کمونیست چین است و دیگری دیکتاتور کره‌شمالی. آنها به‌گونه‌ای تعامل می‌ورزند که گویی دوستانی صمیمی هستند، گپ و گفتی دوستانه در برابر دوربین‌ها می‌زنند. تمام این نمایش‌ها درحالی است که رژه نظامی برگزار می‌شود. اما حقیقت چیز دیگری است.

وقتی به مذاکرات پشت‌پرده می‌روند گویی دو رقیب یا دشمن دیرین روبه‌روی هم نشسته‌اند. «جین پرلز»، در گزارشی برای نیویورک‌تایمز، می‌نویسد از این دیدار دو سال گذشته است و این آخرین دیدار سطح بالای چینی‌ها از کره‌شمالی بود. زمان مسیر آنها را عوض کرد: یکی به قدرتی تبدیل شد که به‌دنبال برتری منطقه‌ای است و دیگری به همسایه‌ای غیرقابل پیش‌بینی که اهداف و امیال خود را دارد.

چین به روشنی نشان داده که می‌خواهد جایگزین آمریکا در آسیا شود و همواره در افزایش قدرت خود می‌کوشد. چین دستیابی به چنین موقعیتی را حق خود می‌داند و معتقد است که باید در بطن این منطقه به سرعت درحال رشد در جهان قرار بگیرد. در مقابل، کره‌شمالی با انجام آزمایش‌های موشکی نه تنها به خود که به چین هم لطمه می‌زند و به مانعی در مسیر تبدیل شدن پکن به قدرتی در آسیا گام بر می‌دارد. موانع دیگری هم البته هستند: آمریکا همچنان قدرتی بزرگ در منطقه است؛ هند و ژاپن نیز رقبای سنتی چین در منطقه هستند و اعلام کرده‌اند که در برابر اقدامات این کشور می‌ایستند. با این حال، کره‌شمالی - که چین امیدوار است بتواند عنان این کشور را در دست بگیرد- چالشی خاص‌تر است.

مسیر چین به‌سوی برتری مستلزم عقب‌نشینی آمریکا و این پیام به متحدان آمریکاست که نمی‌توانند برای حفاظت از خود روی آمریکا حساب کنند اما برخلاف سیاست چین که بیرون کردن تدریجی آمریکا از منطقه است، کره‌شمالی می‌کوشد تا آمریکا را عمیقا وارد بحران‌های منطقه کند و تلاش چین برای کاهش نفوذ آمریکا و ترغیب کشورها به زندگی بدون چتر امنیتی آمریکا را دشوار کرده است. در واقع، اکنون کره‌شمالی مانعی جدی در برابر سیاست‌های چین است. علاوه بر این، موقعیت کره‌شمالی و توسعه قابلیت‌های هسته‌ای این کشور کار چین را برای مهار این کشور دشوار کرده است. «هیو وایت»، استراتژیست سابق در دپارتمان دفاعی استرالیا می‌گوید: «کره‌شمالی شاید بزرگ‌ترین مشکل برای چین نباشد بلکه در مسیر چین برای جایگزین شدن به جای آمریکا در شرق آسیا چالشی جدی و منحصر به فرد است به این دلیل که تنها کشور شرق آسیایی دارای تسلیحات هسته‌ای است.»