محرمانه‌های کره‌شمالی

هیچ سیستم رسمی‌ای برای انتقال و جابه‌جایی این پول به کره‌شمالی وجود ندارد. انتقال پول میان دو کره در نظر هر دو کشور غیرقانونی است (هرچند مقام‌های کره‌جنوبی تمایل بیشتری دارند تا روی انتقال این وجوه به همسایه شمالی چشم بربندند و به قول معروف زیر سبیلی رد کنند). با این حال، شبکه‌های مستقری از عوامل وجود دارند که روش‌هایی سریع و موثر برای جابه‌جایی این پول را طراحی کرده‌اند، البته رایگان. یک فراری برای انتقال این پول و رساندن آن به‌دست خانواده‌اش بعضا تا ۳۰ درصد پول را به‌عنوان کمیسیون می‌پردازد. بنابراین، از هر یک میلیون وونی که به کره‌شمالی فرستاده می‌شود، شاید فقط ۷۰۰ هزار وون به‌دست خانواده مربوطه برسد. مقدار این کمیسیون نشان‌دهنده کمبود خدمات و البته خطراتی است که این انتقال در پی دارد.

 معمولا، گام اول که آن فراری باید انجام دهد یافتن یک واسطه در کره‌جنوبی است که این واسطه براساس توصیه‌های شخصی اعضای دیگر جامعه فراریان انتخاب می‌شود. فرستنده پول را به‌واسطه تحویل خواهد داد. واسطه هم این پول را به‌حسابی در چین منتقل می‌کند. نماینده یا عاملی دیگر، احتمالا یکی از اقوام چینی که در کره‌شمالی زندگی می‌کند (و به hwagyo معروف است) از طریق بانک اطلاعات موبایلی در تلفن هوشمندش در چین کنترل می‌کند که آیا پول رسیده است یا نه؛ سیگنال‌های شبکه موبایلی چین در شهرهای مرزی کره‌شمالی دریافت می‌شود. بنابراین، این کار بدون خروج آن عامل از کره‌شمالی می‌تواند انجام بگیرد. پول در حساب چین دست نخورده باقی می‌ماند و آن عامل معادل آن پول را به‌صورت نقد از اندوختگاه خود در کره‌شمالی به‌صورت یوآن پرداخت می‌کند. اگر دریافت‌کننده، محلی باشد آن عامل ممکن است خودش به‌صورت نقد به او پرداخت کند؛ اگر محلی نباشد، یک عامل دیگر- این بار یک کره‌ای- برای تحویل پول به منطقه موردنظر به خدمت گرفته می‌شود.

یک ویژگی مهم این سیستم این حقیقت است که این عاملان همچنین ترتیب تماس‌های تلفنی میان گیرنده و فرستنده را هم برقرار می‌کنند: کل این فرآیند معمولا با گفت‌وگوهای مختصر و سریع میان اعضای خانواده صورت می‌گیرد. این عاملان نه‌تنها می‌توانند پول به کره‌شمالی منتقل کنند بلکه می‌تواند تلفن‌های همراه چینی، نامه‌ها و دیگر اقلام را هم قاچاق کنند. به‌ویژه در مورد کره‌ای‌هایی که نزدیک مرز زندگی می‌کنند، این ابزاری به‌دست آنها می‌دهد تا بتوانند تماس‌های تلفنی کوتاه با کره‌جنوبی برقرار کنند. این‌واسطه‌ها سرعت عمل دارند. اما باز هم، کره‌ای‌هایی که نزدیک مرز زندگی می‌کنند از مزیت دیگری برخوردارند: ممکن است به فاصله چند ساعت از یکی از اقوام در سئول کپه‌ای از پول نقد به آنها داده شود. یکی از کارگران شاغل در یک NGO در سئول که به فراریان کره‌شمالی کمک می‌کند می‌گوید: «این کار سریع‌تر از اتحادیه اروپایی است.» اینها قابل اعتمادتر از آن چیزی هستند که تصور آن می‌رود. با وجود ماهیت لزوما غیرقانونی این فرآیندهای انتقال اما گزارش‌های اندکی از گم شدن یا ناپدید شدن پول در راه وجود دارد.

یک مرز اقتصادی

اما مگر مرزها به‌شدت محافظت شده نیست؟ چگونه یک قاچاقچی چینی از مرز کره‌شمالی می‌گذرد؟ با توجه به تصویر توتالیتری کره‌شمالی، طبیعی است چنین سوالی بپرسیم. اما مرز چین- کره‌شمالی بسیار پر منفذ است. درحالی‌که منطقه غیرنظامی شده (DMZ)- منطقه‌ای در مدار ۳۸ درجه میان دو کره که شبه‌جزیره کره را تقریبا به دو قسمت تقسیم می‌کند و نقش حائل را میان دو کشور دارد. این منطقه به‌‌رغم نامش یکی از نظامی‌ترین مناطق دنیاست- مرز «مناسبی» در نگاه مردمان کره‌شمالی است اما مرز شمالی بیشتر یک شکاف اقتصادی است. در منطقه غیرنظامی شده، صدها مایل سیم خاردار، حصار و مین وجود دارد که عبور از این منطقه را برای شهروندان دو کره غیرممکن و خارج از دسترس ساخته است. اما گذرهای مرزی چین- کره‌شمالی (که هر دو رسما تحریم شده‌اند) متداول است. در سال ۲۰۱۲، حدود ۱۳۰ هزار شهروند کره‌شمالی به‌صورت قانونی از چین بازدید کردند. آنها از مجوزهایی استفاده می‌کردند که از سوی دولت اعطا شده بود. دریافت چنین مجوزهایی از طریق کانال‌های رسمی چند ماه طول می‌کشد اما با یک رشوه ۵۰-۱۰۰ دلاری به راحتی و مستقیم می‌توان دریافت کرد.

البته این به آن معنا نیست که فرد با میل و اراده و دلخواه خود از مرز عبور کند. مردم معمولی کره‌شمالی با تلاش برای ورود به چین آن هم بدون ترتیب دادن مقدماتی پیش از آن، ریسک بزرگی را به جان می‌خرند. به‌ویژه از روزهای آخر عمر «کیم جونگ ایل» و روزهای آغازین حکمرانی «کیم‌جونگ‌اون» امنیت مرزی سفت و سخت‌تر شده و فرار از کشور را دشوارتر و خطرناک‌تر ساخته است. برای کسانی که پول و ارتباطات دارند، مسائل تا حدودی سر راست‌تر می‌شود. تاجران چینی و کره‌ای که بده بستانی نیمه‌خصوصی در چین دارند ممکن است بتوانند از مرز عبور کنند اما محتمل‌تر است که شهروندان کره‌ای پرواز با هواپیما از پکن را به عبور زمینی ترجیح دهند. تاجران چینی رفت‌وآمد منظمی در شهرهای مرزی مانند داندونگ [Dandong] دارند و با خود تمام اقلام موردنیاز مردم کره‌شمالی را به همراه می‌آورند.