قیمت برق در اروپا سر به فلک گذاشته است
زمستان سرد؛ تنور گرم پوپولیسم قاره سبز
درحالی‌که قیمت برق در اروپا افزایش یافته، اتکای اروپا برای روشن کردن چراغ‌های خانه‌ها، وسایل گرمایشی و در کل صنعت برق به گاز طبیعی است. اگرچه اکثر کشورهای این بلوک سریع‌تر از سایر نقاط جهان مانند آسیا از زغال سنگ دور می‌شوند، اما زیرساخت صنعت برق آنها همچنان متکی به سوخت‌های فسیلی از جمله گاز طبیعی است.
بر اساس قوانین انرژی اروپا، قیمت گاز باعث افزایش قیمت برق می‌شود. گاز، یک‌پنجم مصرف انرژی اروپا را تشکیل می‌دهد و بیشتر آن از روسیه وارد می‌شود. اما درحالی‌که گاز طبیعی آلودگی کمتری نسبت به زغال سنگ دارد، همچنان یک سوخت فسیلی است که دی‌اکسیدکربن تولید می‌کند و در گرمایش زمین تاثیرگذار است. بدون دست کشیدن از گاز، هیچ راهی برای اروپا برای دستیابی به هدف اقلیمی خود، یعنی کاهش ۵۵درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ در مقایسه با سطوح ۱۹۹۰ وجود ندارد. به عبارت دیگر، بحران برق، استفاده از گاز را تسریع می‌کند – و پیش‌بینی می‌شود که سایر نقاط جهان هم در حین جابه-جایی انرژی خود برای تولید برق با این معضل مواجه خواهند شد.
لوسی ماترا، تحلیلگر اروپا برای موسسه «E۳G»، که یک گروه تحقیقاتی آب و هوا است، می‌گوید: «این سوال مطرح است که ما باید درباره گاز چه کنیم؟» این معضل وحدت رویه درباره چگونگی انتقال به انرژی‌های تجدیدپذیر را تضعیف می‌کند. درحالی‌که سیاست‌های طراحی‌شده برای مقابله با تغییرات آب و هوایی، محرک اصلی افزایش قیمت برق نیست، برخی از رهبران اروپایی ادعا می‌کنند که چنین است. علت اساسا این است که تقاضا برای گاز افزایش یافته است – قیمت‌ها سر به فلک کشیده است - زیرا جهان صنعتی از اعماق پاندمی برگشته و حالا شروع به بازگشت به سمت زندگی عادی کرده است.
اما برخی از دولت‌ها در سراسر این قاره نگران هستند که افزایش صورت‌حساب‌های گرمایشی در این زمستان می‌تواند موقعیت پوپولیست‌ها را در انتخابات ملی آتی در چندین کشور تقویت کند یا باعث ناآرامی‌های اجتماعی مانند اعتراضات «جلیقه زردها» در فرانسه شود که از سال ۲۰۱۸ در این کشور همچنان ادامه دارد.
در این ارتباط مجارستان مدعی شده است که افزایش قیمت بنزین با جاه‌طلبی‌های آب و هوایی اتحادیه اروپا مرتبط است که ویکتور اوربان، نخست‌وزیر این کشور آن را «فانتزی اتوپیایی» این بلوک توصیف کرده است. لهستان، به‌عنوان یک تولیدکننده بزرگ زغال سنگ، هرگز طرفدار اهداف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای کمیسیون اروپا نبوده است. به همین دلیل این کشور بروکسل را تحت فشار قرار داده است تا برخی از اقدامات پیشنهادی خود را تغییر دهد یا به تعویق بیندازد. این در حالی است که کشوری مانند اسپانیا برای جابه‌جایی سریع‌تر به انرژی‌های تجدیدپذیر به باقی کشورها فشار وارد می‌کند تا این قاره برای همیشه از شر فراز و نشیب‌های بازار گاز راحت شود. ترزا ریبرا، معاون نخست‌وزیر و مدافع قدیمی مسائل مربوط آب و هوا، در ایمیلی به نیویورک‌تایمز گفت: «حال و آینده متعلق به انرژی‌های تجدیدپذیر است و ما نمی‌توانیم بحران ناشی از وابستگی به سوخت‌های فسیلی را با نگاه به گذشته حل کنیم.» او افزود: «اسپانیا معتقد است که این جابه‌جایی‌ها باید سرعت بیشتر بگیرد نه اینکه کاهش پیدا کند.»
تیم گور در موسسه سیاست زیست محیطی اروپا مستقر در بروکسل که یک گروه تحقیقاتی است، جهش قیمت برق را یک «توفان کامل» خواند. او تصریح کرد: «تقاضای جهانی برای گاز به‌شدت افزایش یافت، آن هم درست زمانی که باد در شمال اروپا (جایی که نیروی باد قابل توجهی وجود دارد) کاهش یافت و ذخایر گاز در طول زمستان طولانی و قرنطینه کم شد.» بسته شدن نیروگاه‌های زغال‌سوز، عمدتا در اروپای غربی، به این ترکیب ترسناک اضافه شد. گور خاطرنشان کرد: «این واقعیت که اتحادیه اروپا موفق شده است مقدار زیادی زغال سنگ از شبکه انرژی خارج کند، در واقع اوضاع را بدتر می‌کند.» او گفت: « این چیز خوبی است؛ اما مایه تاسف است که با این مشکلات همزمان شده است.»
عواقب انسانی این افزایش قیمت‌ها در آپارتمان طبقه هفتم آسنسیون گارسیا لوپز در حومه طبقه کارگر مادرید رخ می‌دهد؛ جایی که قیمت برق به‌شدت افزایش یافته و اعتراضاتی را در خیابان‌ها برانگیخته است. قبض برق لوپز از سال گذشته تقریبا دو برابر شده و او را مجبور به تغییر عادت کرده است. او پرده‌های خود را تا غروب آفتاب باز نگه می‌دارد. بنابراین از آخرین پرتوهای نور خورشید استفاده می‌کند تا اتاق‌ها روشن بمانند. او غذایش را به جای جوشاندن برای طعم بهتر، در زودپز می‌پزد. او در اواسط بعد از ظهر، زمانی که نرخ برق ارزان‌تر است، لباس‌ها را می‌شوید؛ اما می‌ترسد همسایه‌هایش شکایت کنند؛ زیرا اواسط بعدازظهر در مادرید وقت استراحت است. لوپز ۵۶ ساله که در حال حاضر بیکار است و مسوول مراقبت از دو نوه جوان و مادر پیرش است، هنوز مجبور نیست بخاری را روشن کند؛ اما زمستان او را نگران می‌کند. او گفت: «من فقط در سردترین روزها از آن استفاده خواهم کرد، نه هر روز.»
هر کسی در اروپا حالا به‌طریقی به‌دنبال کاهش هزینه‌های خود است. برخی می‌گویند برخی لامپ‌های لوستر خود را شل کرده و به نور کم بسنده کرده‌اند. برخی دیگر می‌گویند که حجم زیادی از غذا را یک‌جا می‌پزند تا در روزهای دیگر مجبور به پخت دوباره نشوند. برخی دیگر هم از دوش هر روزه‌شان صرف نظر کرده‌اند. با این حال برخی از این روند دفاع می‌کنند. «باس ایخوت» از حزب سبز هلند می‌گوید که این یک جابه‌جایی بزرگ است و هر سیاستمداری بگوید آسان است، ساده‌انگارانه برخورد می‌کند. این جابه‌جایی دشوار است.
