طرح جدید جمهوری‌خواهان برای عراق

محمدحسین باقی: «چاک هیگل»، وزیر دفاع پیشین آمریکا، در مصاحبه‌ای با سی‌ان‌ان اعلام کرد که ایالات‌متحده ممکن است در نهایت برای عقب راندن نیروهای داعش مجبور به اعزام «نیروهای زمینی غیررزمی» شود. این مقام آمریکایی که در ماه نوامبر به دلیل فشار وارده بر او وادار به استعفا شد گفت که تمام گزینه‌ها باید در عراق مد نظر قرار گیرد از جمله اعزام نیرو برای نقش‌های غیررزمی مانند جمع‌آوری اطلاعات و موقعیت یابی اهداف داعش. اظهارنظر هیگل یادآور سخنان ژنرال مارتین دمپسی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، در پاییز گذشته در برابر کنگره بود که گفته بود نیروهای آمریکایی باید نقش بزرگتری در نبرد زمینی در عراق به عهده گیرند. رویترز در این رابطه می‌نویسد: «این درخواست‌ها، علاوه بر ۴۵۰۰نیرویی است که هم اکنون متعهد به اعزام به عراق شده است؛ نیروهایی که اکنون بیشتر وظیفه مشورتی دارند.»

مسوولان آمریکایی چه می‌گویند؟

پیش از این سناتور جان مک کین، جمهوری‌خواه از آریزونا، رئیس کمیته نیروهای مسلح سنا خواستار اعزام نیروی زمینی به عراق جهت نبرد با داعش شده بود. او در نظر داشت از سه نفر از فرماندهان عالی‌رتبه قبلی این سوال را بپرسد که آیا وجود نیروی زمینی آمریکا در سوریه لازم است یا خیر. وی از کمبود حضور نیروهای زمینی آمریکا در مناطق نبرد در خاورمیانه گلایه کرده بود. به گزارش واشنگتن‌تایمز، مک کین نسبت به رویکرد اوباما مبنی بر حضور نظامی محدود در مناطق ستیز به شدت منتقد بوده و به‌طور مثال، یمن را مورد اشاره قرار داده بود. این روزنامه به نقل از مک کین می‌نویسد: «یمن اکنون در هرج و مرج است. دولت آن به دست حوثی‌ها ساقط شده و القاعده در شبه‌جزیره عربستان به راحتی حملاتی را علیه منافع غرب در نقاط مختلف دنیا آغاز کرده است.»

این سناتور جمهوری‌خواه استراتژی اوباما برای نبرد با داعش در عراق و سوریه را شکست خورده خواند. مک‌کین می‌گوید: «پرزیدنت اوباما می‌خواهد الگوی یمن را در مبارزه با داعش در عراق و سوریه به‌کار ببندد که نتایجی روشن دارد. نتیجه این است که پرچم داعش هنوز در شهرهای مهم عراق و سوریه افراشته است. داعش از زمان آغاز حمله آمریکا به این گروه سرزمین‌های تحت کنترل خود را بیشتر کرده است. با وجود هدف اعلامی اوباما مبنی بر بی‌اعتبار کردن و سپس نابودی داعش اما ما هیچ استراتژی روشنی برای عملی کردن خواسته مان نداشتیم.»

اوباما با وعده خروج نیروهای آمریکایی از عراق و افغانستان به ریاست‌جمهوری رسید. با ظهور داعش در عراق و سوریه و فشار دولت‌های عربی برای ورود دوباره آمریکا به صحنه منطقه، اوباما بر خلاف میل خود مجبور شد تعدادی از نیروهای آمریکایی را در قالب مشاور و مستشار نظامی به عراق بفرستد. با پیشروی‌های داعش بار دیگر این کشور مجبور شد در قالب نیروهای ائتلاف ضد داعش رهبری حملات هوایی علیه این گروه تروریستی را به دست گیرد.

واشنگتن‌تایمز می‌نویسد: با بحران‌هایی که در یمن، سوریه، عراق، لبنان و اسرائیل در جریان است به نظر می‌رسد اوباما بر خلاف میل خود تصمیم به اعزام نیروی زمینی دارد. این روزنامه می‌افزاید: «عدم مداخله نظامی اوباما و عدم اعزام نیروی زمینی مساله‌ای است که اکنون به دغدغه قانون‌گذاران آمریکایی تبدیل شده و آنها به دنبال طرحی هستند که بتوانند دولت را وادار به اعزام نیروی زمینی به منطقه کنند.» بر همین اساس، مک کین جلسات و دیدارهایی را با برخی فرماندهان عالی‌رتبه ترتیب داده که در بحبوحه دورانی که بحث کاهش بودجه نظامی مطرح بود با تجربیات خود توانسته بودند بحران کمبود بودجه را پشت‌سر بگذارند. ۲ نفر از این فرماندهان

«جیمز ماتیس» (فرمانده بازنشسته تفنگداران دریایی) و «ژنرال فالون» (دریاسالار بازنشسته) هستند که عملیات‌هایی موفق در خاورمیانه داشتند. نفر سوم هم ژنرال بازنشسته «جان کائن» است که فرماندهی عملیات‌ ارتش را در دست داشت. مک کین معتقد است که امنیت ملی آمریکا مورد خدشه قرار گرفته و کمیته نیروهای مسلح سنا به دنبال این است تا به دولت اوباما بفهماند که در مورد خاورمیانه هیچ استراتژی‌ای ندارد. برخی دیگر از همقطاران مک کین هم معتقدند که کنگره بودجه‌های فراوانی برای ماموریت‌های ضدتروریستی تخصیص داده اما دولت نتوانسته به درستی از این بودجه‌ها در راستای اهداف دولت آمریکا در عراق، سوریه و یمن استفاده کند.

برخی جمهوری‌خواهان دوآتشه در کنگره با خطاب قراردادن دولت اوباما می‌پرسند: «سوال اساسی و استراتژیک هنوز بی‌جواب مانده است: آیا می‌توانیم داعش را با شمار اندکی از نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه شکست دهیم؟ آیا رئیس‌جمهور هنوز باور دارد که اسد باید برود و آیا استراتژی‌ای برای رسیدن به این هدف داریم؟» این جمهوری‌خواهان به رهبری مک‌کین معتقدند که واقعیت این است که پاسخ ضعیف و تاخیرآمیز اوباما نه باعث بی‌اعتبار شدن داعش شد و نه باعث زمینگیر کردن این گروه؛ «این ضعف در پاسخ، باعث مردد شدن متحدان ما نیز شد». واشنگتن‌تایمز در شماره ۲۶ ژانویه خود می‌نویسد: «برخی از دانشگاهیان با مک کین موافقند که آمریکا باید استراتژی بهتر و مناسب‌تری را برای محافظت از امنیت ملی آمریکا انجام دهد.» این دانشگاهیان استفاده بیشتر و گسترده‌تر از نیروی زمینی آمریکا در مناطق بحران‌خیز را راه‌حل افزایش امنیت ملی آمریکا می‌دانند. «مایکل اوهانلون»، کارشناس موسسه بروکینگز، می‌گوید: «اگر اوباما می‌خواهد زمین‌های تصرف شده به دست داعش را آزاد کند و ناجی عراق و سوریه نام‌ گیرد، باید استراتژی منطقه‌ای روشن‌تری داشته باشد.» او می‌گوید: «دولت اوباما هیچ چارچوب روشنی برای تعامل با بحران مصر ندارد. سوریه غرق در بحران است و ما هنوز به خاطر لجبازی با اسد حاضر نیستیم عملیاتی گسترده در سوریه علیه داعش انجام دهیم. در سوریه هم داریم زمین را واگذار می‌کنیم. در یمن و لیبی هم فقط نظاره‌گر هستیم. باید اراده داشته باشیم تا نیروهای امنیتی منطقه‌ای را آموزش دهیم.»

در همین راستا، پنتاگون برای پیشگیری از اعزام نیروهای نظامی بیشتر آمریکا به منطقه در گام اول اقدام به آموزش نظامی اپوزیسیون سوری برای مقابله با داعش و اسد کرده است. «بوچی»، یکی از اعضای عالی‌رتبه نیروهای ویژه آمریکا، می‌گوید: «این ایده که تعدادی بقال و دوره‌گرد ساده را آموزش دهیم که به جنگ داعش بروند اندیشه خوبی نیست. باید خودمان آستین بالا بزنیم و وارد عمل شویم.»