چند روز پس از حمله شیمیایی در دومای سوریه، رئیس جمهوری آمریکا به سرعت در فضای مجازی به آن واکنش جنگی نشان داد. وی حتی تاکید کرده بود تا ۴۸ ساعت در مورد حمله به سوریه تصمیم نهایی را می گیرد و به سوریه حمله می کند. گویا نزدیکان مانع اقدام سرآسیمه کاخ سفید شدند و در نهایت پس از چند روز تاخیر وی بخشی از ادعاهای خود را عملی کرد و صبح شنبه به همراه فرانسه و انگلستان حملات هوایی و موشکی را علیه سوریه انجام داد.

تجاوز سه کشور در حالی صورت گرفت که دولت بشار اسد دخالت در حمله شیمیایی را به شدت تکذیب کرد. روسیه هم این حمله را بازی سیاسی و صحنه سازی یک کشور اروپایی برای به حاشیه بردن پیروزی های اخیر ارتش سوریه بر تروریست ها تفسیر کرد. مسکو خواستار انجام تحقیق مستقل از سوی سازمان ملل متحد شد.

با اینکه روسیه هشدار داده بود نسبت به هر تهاجم نظامی به سوریه واکنش نشان می دهد اما سرانجام حمله محدود سه کشور غربی صورت گرفت و برخی پایگاه های این کشور مورد هدف قرار گرفتند. گرچه کاخ کرملین در واکنش به این تجاوز به یک بیانیه سیاسی در نشست شورای امنیت اکتفا کرد اما گفته می شود دولت ترامپ به علت هراس از پاسخ روسیه از شدت حملات کم کرد.

**ترامپ؛ بی ثبات و بی برنامه

بسیاری از تحلیلگران سیاسی در آمریکا نسبت به آینده بدبین و نگران هستند زیرا رویکردهای دونالد ترامپ در همه عرصه به ویژه حوزه سیاست خارجی را متناقض، بدون برنامه و هدف و پرمشکل توصیف کرده اند. نمونه بارز این وضعیت، پیام های پرنوسانی است که از کاخ سفید منتشر می شود.

دونالد ترامپ سه هفته قبل گفته بود به دنبال خروج سریع از سوریه پس از نابودی داعش است اما به یکباره و پس از رایزنی با متحدان عربی و غربی خود عقب نشینی کرد و حتی بشار اسد روسیه را تهدید به حمله موشکی کرد و این کار را هم انجام داد.

در واقع مایه تعجب این است که نه تنها در تاکتیک ها بلکه در راهبردهای کلان نیز دیدگاه های رئیس جمهور آمریکا به شدت پر از تناقض بوده یا تغییر کرده است.

تارنمای نشریه «پلتیکو» دگرگونی های ترامپ را در استراتژی اعلامی و اعمالی وی پس از ۱۸ ماه ریاست جمهوری چشمگیر دانست و نوشت: ترامپ در رقابت های انتخاباتی در مورد رویکرد رقیب خود «هیلاری کلینتون» ابراز می کرد که وی موضعی را در مقابل روسیه اتخاذ می کند که ممکن است به جنگ جهانی سوم منجر شود.

وی آن زمان بارها با انتقاد شدید از باراک اوباما، مدعی شده بود که روسیه و آمریکا می توانند در کنار هم به موضوع سوریه خاتمه دهند. اما اکنون ترامپ به صورت مستقیم و در توئیتر روسیه را با موشک های هوشمند و زیبای خود تهدید می کند.

به نوشته این نشریه نگرانی اصلی مقام ها و کارشناسان آمریکایی آن است که در حملات هوایی آمریکا، سربازان روسی در سوریه کشته شوند. گفته می شود به همین دلیل در مورد حمله های روز گذشته به سوریه، سه کشور از قبل هشدارهایی را به مسکو داده بودند.

پیام های چند گانه ترامپ در روزهای اخیر به منتقدان ریاست جمهوری ایالات متحده نشان داد که سیاست خارجی وی مبتنی بر توئیتر و فضای مجازی است و با دنیای واقعی بسیار فاصله دارد. شبکه تلویزیونی سی.بی.سی نیوز آمریکا در مورد بی نتیجه بودن رویکرد سیاست خارجی ترامپ در سوریه بر این باور است که توئیت های رئیس جمهوری آمریکا در تناقض آشکار با نگاهی قرار دارند که وی در زمینه استراتژی های نظامی کاخ سفید از خود نشان داده بود. توئیت جنگی که از سوی رئیس جمهوری منتشر شد نشان داد ترامپ حتی این آگاهی را ندارد که نباید راهبردهای نظامی را خیلی راحت منتشر کند.

از نظر بسیاری از تحلیلگران سیاست خارجی آمریکا، دولت ترامپ هیچ دکترینی را در سیاست خارجی خود ندارد چرا که لازمه وجود یک دکترین، انسجام است و سیاست های دو هفته اخیر ترامپ چنین انسجامی را نشان نمی دهد. شاید به همین دلیل باشد که حتی یک کارشناس غربی، شیوه مدیریتی وی را همچون رئیس یک گروه مافیایی دانسته است که بدون هیچ منطقی و به صورت غیرقابل پیش بینی، سیاست هایی خشن و پرچالشی را اتخاذ می کند.

«سرگردان در سوریه» ویژگی است که برخی تحلیلگران و رسانه های غربی به ترامپ نسبت می دهند. روزنامه «نیویورک تایمز» بر این باور است که ترامپ در روزهای اخیر چند بار از اصول ثابت خود تخطی کرد. نمود بارز این ناهماهنگی را به راحتی در اظهارات ترامپ و دیگر مقام های کاخ سفید دید. این ناهماهنگی و بی هدف بودن مسیر سیاست خارجی به حدی مشهود است که بسیاری از تحلیلگران و حتی مردم عادی آمریکا، سیاست های شکست خورده باراک اوباما در سوریه را مورد تحسین قرار می دهند و روش های ترامپ را نامناسب و بد می دانند.

بسیاری از منتقدان نبود یک خط مشی مشخص از سوی کاخ سفید را دلیل بروز چالش های گوناگون برای سیاست خارجی آمریکا در می دانند. این گونه به نظر می رسد که رئیس جمهوری تاجر مسلک واشنگتن تنها می تواند برای پول درآوردن و راه های افزایش منافع ایالات متحده برنامه ریزی کند و در حوزه سیاست خارجی راهبردی را ندارد. در مورد حمله روز گذشته هم وی در یک فضای غیرواقعی سیر می کند. از این رو ترامپ احساس کرد اگر حمله نکند اعتبار سخنان خود را به عنوان رئیس جمهوری ایالات متحده زیر سوال می برد. به همین دلیل حملاتی کم دامنه را انجام داد تا به وعده ای که داده بود عمل کند.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.