گروه صنعت و معدن- با افزایش صادرات و قاچاق بی‌رویه پوست از کشور، صنایع چرم کشور با مشکل مواد اولیه مواجه شده‌اند. این مساله تولید کشور را با مشکل مواجه کرده است. از این‌رو، خبرنگار ما به سراغ دست اندرکاران حوزه چرم کشور رفت تا از وضعیت صادرات و قاچاق پوست از کشور آگاه شود. «شاهین فاطمی»، نایب رییس هیات‌مدیره اتحادیه تولید و صادرات پوشاک، نساجی و چرم ایران در گفت‌وگو با خبرنگار «دنیای اقتصاد» درباره قاچاق چرم به انحای مختلف از گمرکات، با تایید آن توضیح داد:« این موضوع مربوط به سال‌ها است و الان حادتر شده است. کشورهایی مانند پاکستان و بنگلادش به دلیل ارزان بودن و هزینه کمتر حمل و نقل نسبت به برزیل، خریداران اصلی پوست ایرانی هستند.»

وی در ادامه با بیان اینکه خروج پوست گاوی از کشور هم از گمرکات و هم به صورت غیرگمرکی صورت می‌گیرد، افزود:« در گمرکات با بداظهاری پوست گاوی با عنوان پوست گوسفندی خارج می‌شود.»

«فاطمی» نظارت سازمان‌های فعال در امر مبارزه با قاچاق را بر این مساله ضروری دانست و تصریح کرد:« شاید مساله قاچاق مواداولیه صنایع چرم، به دلیل مشغله‌های زیاد سازمان‌های مربوطه، جز دغدغه‌هایش نباشد؛ اما باید توجه داشت که این مورد برای صنایع چرم حیاتی و مهم است.»

تعرفه واردات ۹۰ درصد

نایب رییس هیات مدیره اتحادیه تولید و صادرات پوشاک، نساجی و چرم ایران با اشاره به اینکه قیمت چرم حداقل ۲۵ درصد افزایش یافته است، صنایع چرم را در دو حالت تحت فشار قلمداد کرد و تشریح کرد:« تولیدکننده امروز چرم ایران حق استفاده از چرم دنیا را ندارد و با بستن تعرفه ۹۰ درصدی در عمل ورود چرم به کشور تعطیل شده است.»

افزایش واردات محصولات نهایی

وی ادامه داد:« از سوی دیگر، نظارت بر صادرات و قاچاق چرم نیز وجود ندارد؛ این مساله باعث شده است که مواد اولیه داخلی نیز به راحتی از کشور خارج شده و صنایع چرم کشور با کمبود مواد اولیه و افزایش قیمت مواد اولیه مواجه شود.»

«فاطمی» نتیجه جلوگیری از واردات چرم به کشور و افزایش قاچاق چرم به خارج از کشور را کوچک شدن صنایع چرم، تعطیلی آنها و افزایش واردات کیف و کفش به کشور دانست.

پوست ساده هم قاچاق می‌شود

همچنین، «جهانگیر مجیدی»، دبیر انجمن چرم ایران در این خصوص به خبرنگار ما گفت:« الان پوست به میزان زیادی از مرزهای شرقی کشور خارج می‌شود و حتی شامل پوست سبک نیز می‌شود.»

براساس مصوبه خرداد ماه سال ۸۸، عوارض خروج برای هر کیلو پوست گاوی چهار هزار و دویست تومان است، اما پوست گوسفند تعرفه ندارد و به شکل سالامبور آزاد است.

قاچاق به ایتالیا، کمبود در ایران

دبیر انجمن چرم ایران تصریح کرد:« پیگیری‌های ما نشان می‌دهد که حجم بالایی «وت بلوی» گاوی به ایتالیا صادر شده است؛ این در حالی است که صنعت ما با کمبود مواد اولیه مواجه است.»

دامپزشکی و گمرکات؛ نظارت کجاست؟

«مجیدی» در پاسخ به سوال خبرنگار ما مبنی بر اینکه متولیان نظارت بر این قاچاق و بداظهاری چه کسانی هستند، گفت:«این مساله به کنترل دامپزشکی و گمرکات کشور برمی‌گردد. ابتدا دامپزشکی تایید می‌کند و بعد از آن برای صادرکردن تایید گمرک نیاز است.»

از سوی دیگر، یک عضو انجمن صنایع چرم ایران با انتقاد از اظهارات پیشین مدیرکل صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنایع و معادن مبنی بر نبود هیچ‌گونه مدرکی دال بر خروج مواد اولیه صنایع چرم از کشور گفت:«ما مستندات خود را به وزارت صنایع و معادن و گمرک ارائه کرده‌ایم.»

«عباس ترکمان» در گفت‌وگو با «ایسنا»، توضیح داد:«ما وظیفه نداریم که درباره‌ خروج مواد اولیه صنعت چرم از کشور تحقیق کنیم، اما شواهد موجود کاملا حاکی از آن است که پوست خام گاوی بدون پرداخت هیچ‌گونه عوارضی به راحتی از کشور خارج می‌شود.»

وی با بیان اینکه سازمان دامپزشکی خروج مواد اولیه‌ صنعت چرم از کشور را تایید کرده است، اظهار کرد:«امروز شرایط به گونه‌ای پیش رفته که نیمی از پوست خام دامی کشور از مرزها به راحتی خارج می‌شود و هیچ نظم و کنترلی بر آن وجود ندارد.»

این فعال صنعت چرم با بیان اینکه قسمت اعظم پوست خام کشور از مرزهای سیستان‌ و بلوچستان خارج می‌شود، عنوان کرد:«متاسفانه قسمتی از پوست خام گاوی با برگ سبز دامپزشکی بدون پرداخت عوارض از گمرک‌ها خارج می‌شود.»

وی خاطرنشان کرد:«در کشور همسایه ایران، شهرهای عراق با وجودی که روزی تنها چهار ساعت برق دارند و این کشور صنعت چندانی ندارد، اما خروج مواد اولیه از مرزهای عراق ممنوع اعلام شده است.»

«ترکمان» افزود:«در صورت ادامه‌ روند کنونی، کارخانه‌های چرم‌سازی کشور یکی پس از دیگری تعطیل می‌شوند.»

به نظر کارشناسان، تحقق محور قرار گرفتن تولید و صادرات در دستور کار وزارتخانه جدید صنعت و تجارت با شبهه‌ای مواجه است. اگر شرایط به قسمی باشد که صادرات غیرنفتی ما بدون ارزش افزوده باشد، زمینه برای خروج منابع ملی و مواد اولیه مورد نیاز کارخانه‌های داخلی به قیمت نازل مهیا می‌شود و مانند واردات شکلی از خروج سرمایه از کشور است. این مساله نه‌تنها ارزآوری متناسب با خروج سرمایه‌ها را از کشور نخواهد داشت، بلکه باعث تضعیف تولید خواهد شد.

از یک سو، تعرفه آنقدر بالا گرفته می‌شود که صنعت نمی‌تواند از بیرون مواد اولیه را وارد کند و از سوی دیگر مواد اولیه به انحای مختلف از کشور خارج می‌شود. امیدواریم بسته ابلاغی حمایت گمرک از تولیدکنندگان بتواند راه‌گشای بخشی از مشکلات صنعت باشد.