چرخش در معادلات بازار کتاب

گروه فرهنگ و هنر: انتشار و عرضه چند مجموعه داستان ایران، ‌بازار کتاب کشور را زیر و رو کرد تا یکی یکی رتبه‌های فروش در جدول پرفروش‌ها جابه‌جا شود. این مجموعه داستان‌های ایرانی که عمدتا در یک ماه گذشته چاپ و در بازار عرضه شده است، با استقبال قابل توجه مخاطبان مواجه شده و برخی از آنها از جمله «بنی آدم» نوشته محمود دولت‌آبادی به چاپ سوم هم رسیده است. کتاب «سلول ۱۸» نوشته علی اشرف درویشیان نیز با وجودی که تازه منتشر شده در آستانه چاپ دوم است. اما در کنار کتاب‌های تازه انتشار، فروش برخی کتاب‌ها نیز دوباره رونق گرفت. برای مثال کتاب «شرق بنفشه» نوشته شهریار مندنی‌پور با دوبار تجدید چاپ، به چاپ دهم در اردیبهشت‌ماه رسید. این کتاب برای اولین بار در نشر مرکز و در سال ۷۷ چاپ شده بود.به هر حال نکته قابل توجه این است که رمان‌ها و داستان‌های کوتاه، بیشترین اقبال را از مخاطبان کتاب گرفته‌اند. در این گزارش اطلاعات جزئی‌تری از پرفروش‌های بازار کتاب می‌خوانید.

آمار پرفروش‌ها از چند قطب فروش

بنابر آمار آثار پرفروش‌ کتابفروشی‌های چتر، بیدگل، دنیای اقتصاد، مروارید، روزبهان، مرکز و شهر کتاب‌های خرمشهر و کامرانیه از ۴ تا ۹ اردیبهشت‌‌‌ماه، در اولین روزهای ماه دوم بهار به قول متصدیان فروش شهرکتاب خرمشهر؛ چندان کتاب‌ جدیدی که آمار فروش و میزان استقبال از آنها آنقدر باشد که به چشم بیاید، در لیست پرفروش‌ها دیده نمی‌شود.براساس اطلاعات کتابفروشی‌های مذکور، هنوز تعدادی از کتاب‌های پرمخاطب و پرفروش پاییز و زمستان سال گذشته پای کار فهرست کتاب‌های پرفروش ایستاده‌اند؛ ولی کتابفروشان امیدوارند با رونق گرفتن جدی‌تر کسب‌وکار در اردیبهشت‌ماه و نزدیک شدن به ایام نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، آثار جدید و تازه چاپ پشت ویترین‌ها خودنمایی کنند.بر همین اساس آثار پرمخاطبی مثل «بی‌شعوری»، «هنر شفاف اندیشیدن»، «چقدر خوبیم ما» در کنار دو رمان «ملت عشق» از الیف شافاک و «من پیش از تو» نوشته جوجو مویز با تجدید چاپ‌های متوالی همچنان در فهرست پرفروش‌های هفته دوم اردیبهشت‌ماه دیده می‌شوند. البته آثار داستانی مثل «پاییز فصل آخر سال است» نوشته نسیم مرعشی، «شکسپیر و شرکا» جرمی مرسر با ترجمه پوپه‌میثاقی که نگاهی دارد به سرگذشت نویسندگان قرن بیستم آمریکای شمالی و به‌ویژه کانادا و «دیدار به قیامت» نوشته پی‌یر لومتر با ترجمه مرتضی کلانتریان که به باور اهداکنندگان جایزه ادبی‌گنکور به آن، چنین رمان باشکوهی بعد از جنگ‌های ۱۹۱۸-۱۹۱۴، تاکنون خلق نشده همچنان در مسیر جذب مخاطب حرکت می‌کنند و گویا در سال جدید هم خیال ترمز ندارند.

سه کتاب ترجمه در لیست تازه

چاپ‌های جدید از رمان‌های «زندگی در پیش رو» به قلم رومن گاری که ابتدا با نام مستعار امیل آژار منتشر شد تا رومن گاری بتواند برای دومین بار جایزه گنکور را کسب کند و «گزارش یک مرگ» نوشته گابریل گارسیا مارکز، هر دو با ترجمه لیلی گلستان هم داستان‌های خارجی تقریبا تازه‌وارد به فهرست پرفروش‌ها‌ در سال جدید هستند. البته این رمان‌ها چاپ‌های سوم و چهارم خود را پشت سر گذاشته‌اند و پیش از این نیز ورود پراکنده به لیست پرفروش‌ها را تجربه کرده بودند. در کنار اینها ترجمه اسدالله امرایی از «بینایی» ژوزه ساراماگو و «بچه‌های امروز معرکه‌اند» از عزیز نسین هم جایگاه خوبی در لیست پرفروش‌های دهه اول اردیبهشت‌ماه داشته‌اند. همچنین کتاب زینی برکات نوشته جمال الغیطانی به ترجمه رضا عامری که در انتشارات «دنیای اقتصاد» منتشر شده با استقبال قابل توجهی از سوی کتابخوانان روبه‌رو شده و در آستانه رسیدن به چاپ دوم است.تازه‌ترین کتابی که از اروین د. یالوم (پزشک و نویسنده) به فارسی ترجمه شده و به مبحث پیچیده رابطه پزشک - بیمار می‌پردازد با نام «دروغگویی روی مبل» بعد از اثر معروف «نیچه گریست» دوباره نام یالوم را در میان پرفروش‌ها قرار داده است.

تازه‌ترین اثر منتشرشده از محمود دولت‌آبادی شامل ۶ داستانِ کوتاه با نام‌های «مولی و شازده»، «اسم نیست»، «یک شبِ دیگر»، «امیلیانو حسن»، «چوب خشکِ بلوط» و «اتفاقی نمی‌افتد» که اکثرا در ۲ یا سه سالِ اخیر نوشته‌ شده‌اند و رمان «سلول ۱۸» با بستر زمانی دوران حکومت پهلوی و سلطه ساواک بر شرایط اجتماعی دوره مذکور نوشته علی‌اشرف درویشیان، در کنار سومین رمان مهدی یزدانی‌خرم با نام «سرخ سفید» که شخصیت‌های تاریخی مختلفی مثل جنازه‌ امیرعباس هویدا، استالین، بازیکنِ تیم تاجِ سابق، یک کشیش یونانی، استخوان‌های رضاخان و... در آن حضور دارند و چاپ دهم داستان «شرق بنفشه» شهریار مندنی پور هم ادبیات ایران را در لیست پرفروش‌ها نمایندگی می‌کنند.علاوه‌بر اینها، رمان‌ قدیمی و پرخواننده «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» زویا پیرزاد و مجموعه آثار نادر ابراهیمی مثل «یک عاشقانه آرام»، «بار دیگر شهری که دوست می‌داشتم»، «چهل نامه کوتاه به همسرم»، «مردی در تبعید ابدی» و... هم دیگر آثار ایرانی هستند که در دومین هفته اردیبهشت‌ماه همچنان با استقبال گروهی از کتابخوان‌ها همراه هستند.

از داستان به دیگر حوزه‌ها

مجموعه «اشراق‌ها: اوراق مصور آرتور رمبو» با ترجمه بیژن الهی که درواقع ششمین مجلد از مجموعه آثار الهی است و از سوی نشر بیدگل روانه کتابفروشی‌ها شده نیز اثر پرفروش حوزه شعر در دهه اول اردیبهشت‌ماه معرفی می‌شود.«تنفس در هوای تئاتر» به کوشش علی‌اکبر علیزاد و رضا سرور شامل مجموعه مقالاتی از نویسندگان مختلف با تمرکز بر تئاتر مدرن که از شروع آن از اوایل قرن بیستم تا چند سال اخیر را در برمی‌گیرد هم اثر پرفروش حوزه هنرهای نمایشی و تئاتر در روزهای نزدیک به نمایشگاه کتاب است. البته این اثر زمان برگزاری جشنواره‌‌های تئاتر فجر نیز به فهرست پرفروش‌ها وارد شده بود.همچنین کتاب‌هایی مثل «درک مارکس از بدیل سرمایه‌داری»‌ از پیتر هیودیس که نگاهی دارد به نظریات مارکس درباره سرمایه‌داری، کتاب امانوئل کانت که به ارزیابی مختصات عقل و تفکر از دید این فیلسوف پرداخته و دیدگاه‌های او را درباره اندیشیدن و تعقل بیان می‌کند با نام «عقل محض» با ترجمه بهروز نظری و «نقد قوه حکم» از همین نویسنده که در «سه‌گانی» (تریلوژیِ) نقدیِ او نقش میانجی و پیونددهنده دو اثر دیگر، یعنی نقد عقلِ محض و نقدِ عقلِ عملی را بازی و گذار از فلسفه نظری به فلسفه اخلاق را عملی می‌کند؛ هم آثار فلسفه و اندیشه تازه‌وارد به فهرست پرفروش‌ها‌ در دومین هفته اردیبهشت‌ماه هستند.

کتاب «از گوشه و کنار ترجمه» نوشته علی صلح‌جو که سعی در یافتن پاسخ سوال‌هایی مثل چرا باید ترجمه کنیم؟ آیا ترجمه جای تالیف را می‌گیرد؟ ترجمه‌ خود اثر یا ترجمه‌ آثاری درباره‌ اثر؟ دارد و موضوعاتی همچون ترجمه‌ دوباره و چندباره، ترجمه و تغییر ذائقه‌ ادبی، ترجمه به زبان مادری، گرایش‌های گوناگون در ترجمه، مسیر نادرست نقد ترجمه، نگاه متفاوت شرق و غرب به ترجمه و بسیاری دیگر از مسائل و وقایع ترجمه را زیر ذره‌بین قرار داده نیز اثر تازه‌وارد ادبی تخصصی لیست پرفروش‌هاست که این روزهای آغازین سال ۹۵ پیشخوان‌ و ویترین‌های کتابفروشی‌ها را نونوار کرده‌ است.علاوه‌بر اینها روایتی تکان‌دهنده از سفر ۱۰‌روزه نویسنده و روزنامه‌نگار معروف آلمانی به دل داعش، تحت عنوان «ده روز با داعش، در دل خلافت اسلامی» نیز اثری با حال و هوای سیاسی-اجتماعی است که در لیست پرفروش‌های هفته دوم اردیبهشت‌ماه دیده می‌شود.براساس این گزارش، ناشرانی چون بیدگل، ثالث، مرکز و چشمه بیشترین آثار را در فهرست این‌ هفته پرفروش‌‌ترین کتاب‌های کتابفروشی‌های تهران داشته‌اند.

چرخش در معادلات بازار کتاب