بعد از اعمال تحریم علیه روسنفت، ترامپ به‌دنبال عدم‌تمدید معافیت‌های شورون است
فشار نفتی آمریکا به ونزوئلا
ترامپ با روی کار آمدن در کاخ سفید همزمان فشار بر دو کشور نفتی را آغاز کرد؛ یکی ایران و دیگری ونزوئلا. با این وجود نگرانی از رشد قیمت‌ها مانع از این شد که این کشور تحریم‌های نفتی را علیه هر دو کشور همزمان و در سطح حداکثری اعمال کند. بنابراین درحالی‌که با وضع تحریم‌هایی شرکت‌های نفتی آمریکایی را از خرید نفت ونزوئلا و مبادله با این کشور منع و منابع مالی کاراکاس را محدود میکرد، فشار حداکثری خود که شامل تحریم‌های ثانویه بود را علیه تهران اعمال کرد. تحت این فشارها میزان صادرات نفت ایران که به بیش از ۵/ ۲ میلیون بشکه در روز می‌رسید بسیار کاهش یافت و حتی برخی منابع از رسیدن آن به کمتر از ۵۰۰ هزار بشکه در روز خبر می‌دهند. با این حال فشارهای آمریکا به ونزوئلا در سطحی نبود که تغییر محسوسی در شریان صادرات نفت این کشور ایجاد کند. در یک سال گذشته میزان صادرات نفت‌خام ونزوئلا در سطح ۷۰۰ هزار بشکه در روز باقی مانده است.
حال با گذشت ماهها از منع خرید نفت از ایران و عدم مشاهده هیچ نشانهای مبنی بر کمبود نفت، ترامپ دور دیگری از اعمال فشار بر کاراکاس را آغاز کرده است. آمریکا اخیرا یکی از زیر شاخه‌های بازرگانی شرکت روسنفت را به بهانه آنچه که کمک به ونزوئلا برای فروش نفتش نامید تحریم کرد. وزارت خزانه‌داری آمریکا شرکت «روسنفت تریدینگ SA» و «دیدیر کاسیمیرو» معاون شرکت روسنفت را تحریم و اعلام کرد، از این پس هر فرد یا شرکتی که با شرکت ملی نفت ونزوئلا (PDVSA) مراوده مالی داشته باشد، در معرض تحریم قرار می‌گیرد. یک مقام آمریکایی فاش کرده که تحریم این شرکت روسی به درخواست شخص ترامپ انجام گرفته است. دولت آمریکا مدعی شده که شرکت روسنفت از عاملان اصلی دور زدن فشارهای واشنگتن بر دولت ونزوئلا بوده است. مقامات آمریکایی زیرمجموعه روسنفت را متهم کرده‌اند با مشارکت در انتقال کشتی به کشتی نفت و دور زدن تحریم‌های آمریکا، منابع مالی برای ادامه حیات دولت مادورو را فراهم کرده است. آن‌طور که رویترز نیز مدعی است، واحدهای شرکت روسنفت نفت ونزوئلا را به‌عنوان بازپرداخت میلیاردها دلار وامی که روسیه در سال‌های اخیر به کاراکاس داده است، دریافت می‌کنند. همچنین نفت خام ونزوئلا را با سوخت که این کشور به شدت به آن نیاز دارد، تهاتر می‌کنند. به گفته یک مقام آمریکایی، این شرکت روسی بیش از نیم میلیون نفت از ونزوئلا وارد می‌کرده و به شکلی فعال تحریم‌های آمریکا را دور می‌زده است.
واشنگتن به شرکت‌هایی که با «روسنفت تریدینگ» همکاری دارند ۹۰ روز مهلت داده تا معاملاتشان را کامل کنند. از این رو، پالایشگاه‌های هندی ریلاینس و نایارا انرژی که دو مشتری بزرگ نفت ونزوئلا در دوران تحریم محسوب می‌شوند، قصد دارند خرید نفت ونزوئلا را در آوریل به دلیل نگرانی از تحریم‌های آمریکا متوقف کنند. چنین اقدامی از سوی ریلاینس اینداستریز که بزرگ‌ترین مجتمع پالایشگاهی جهان را اداره می‌کند و نایارا که روسنفت در آن سهم دارد، خرید یکی از آخرین مقصدهای صادراتی بزرگ ونزوئلا را به شدت محدود خواهد کرد. هند در ژانویه مقصد یک سوم از صادرات نفت ونزوئلا بود. این اقدام آمریکا واکنش‌هایی از سوی مقامات ونزوئلایی و روسی به همراه داشت. ونزوئلا محموله‌های نفتی خود را به یک واحد دیگر شرکت روسنفت فرستاد، موضوعی که خشم مقامات آمریکایی را بر انگیخت. نماینده ویژه امور ونزوئلا در وزارت خارجه آمریکا در این خصوص گفته است که از تغییر محموله‌های ونزوئلا به شرکت TNK Trading مطلع بوده و ونزوئلا می‌خواهد به این شیوه با دفتر کنترل داراییهای خارجی بازی کند، اما اتفاقی که می‌افتد تحریم تعداد بیشتری شرکت خواهد بود. روسنفت نیز در واکنش به این تحریم‌ها، اعلام کرده که فعالیت‌های این واحد قانونی بوده است و واشنگتن را به استانداردهای دوگانه متهم کرد زیرا به شرکت شورون اجازه داده است همچنان در ونزوئلا فعالیت کند.
پایان معافیت‌های شورون
با این حال به نظر می‌رسد که همکاری شورون و ونزوئلا نیز چندان دوامی نداشته باشد. آن‌طور که بلومبرگ گزارش می‌دهد، پس از چهار بار تمدید معافیت تحریمی شرکت آمریکایی شورون برای فعالیت در ونزوئلا، اکنون احتمال تمدید دوباره آنها بسیار کمرنگ شده است. منابع آگاه گفته‌اند درحالی‌که هنوز هیچ تصمیمی در این‌باره گرفته نشده است، هر چه می‌گذرد اقدامی مشابه مبنی بر تمدید معافیت شورون غیرمحتمل‌تر به‌نظر می‌رسد. با این اقدام دولت ترامپ درصدد تاثیر کامل تحریم‌ها علیه دولت مادورو است تا هرچه بیشتر این کشور را تحت فشارهای اقتصادی قرار دهد. وزارت خزانه‌داری آمریکا ماه گذشته میلادی برای بار چهارم از زمان شروع این تحریم‌ها در اواخر سال ۲۰۱۸ به شورون اجازه داد به فعالیت نفتی در این کشور که دارای بزرگ‌ترین مخازن درجای نفت جهان است، ادامه دهد. به گفته منابع مطلع، پس از اتمام مهلت این معافیت در ۲۲ آوریل، این وزارتخانه احتمالا مانع ادامه تولید نفت توسط شورون در ونزوئلا خواهد شد.
چنین تصمیمی به فعالیت نزدیک به یک قرن شورون در ونزوئلا خاتمه خواهد داد. از زمان کشف میدان عظیم بوسکان در این کشور، ونزوئلا از اهمیت زیادی برای شورون برخوردار بوده است، به‌طوری‌که این شرکت حتی پس از خروج رقبایش مانند اکسون موبیل در زمان ریاست جمهوری هوگو چاوز، در این کشور آمریکای لاتین ماند. دولت ترامپ اخیرا تلاش‌ها برای برکناری رئیس‌جمهور ونزوئلا نیکولاس مادورو و حمایت بین‌المللی از رهبر مخالفان حکومت خوآن گوایدو را افزایش داده است. واشنگتن اوایل ماه جاری یک واحد از شرکت روسنفت روسیه را به دلیل ادامه همکاری با شرکت دولتی PDVSA نیز تحریم کرد.
سخنگوی وزارت خزانه‌داری آمریکا در این مورد حاضر به پاسخگویی نشد. اما ری فور، سخنگوی شورون به بلومبرگ گفت: شورون امیدوار است این معافیت تمدید شود تا ما بتوانیم فعالیت‌ها را در بلند‌مدت در این کشور ادامه دهیم. او هشدار داد در صورتی که شورون مجبور به ترک ونزوئلا شود، شرکت‌هایی از کشورهای دیگر جای خالی را پر می‌کنند و به این ترتیب تولید نفت ادامه پیدا خواهد کرد. تولید شورون در ونزوئلا در سال گذشته با کاهش سالانه ۲۰درصدی به ۳۵ هزار بشکه در روز رسید. این حجم تولید فقط یک درصد کل تولیدات این غول آمریکایی را تشکیل می‌دهد. حامیان موضع شورون بر این باورند که خروج از ونزوئلا راه را برای شرکت‌های روس و چینی برای گسترش فعالیت و کنترل نفت خام بیشتر در این کشور باز می‌کند و بازسازی اقتصاد این کشور را پس از اتمام ریاست جمهوری مادورو سخت‌تر می‌کند.
