قاضی‌های ایرانی از چشم آسیا افتاده‌اند؟

کنفدراسیون فو‌تبا‌ل آسیا که پیش از این علیرضا فغانی را به‌عنوان داور دیدار الهلال عربستان و الاهلی امارات در مرحله نیمه نهایی لیگ قهرمانان آسیا انتخاب کرده بود، با فشار و اعتراض سعودی‌ها مواجه شد و در اقدامی عجیب تصمیم به بازپس‌گیری قضاوت این بازی از داور ایرانی گرفت. فغانی که در آسیا چهره شناخته‌شده‌ای است و سابقه قضاوت فینال جام ملت‌های آسیا را دارد در داخل کشور با مشکلات زیادی دست به گریبان است.

بعد از ماجرای جنجالی بازی تراکتور درهفته آخر لیگ گذشته او به‌خاطر اتفاقات دیدار پر‌سپولیس و ذوب‌آهن با محرومیت کمیته‌ داوران ایران هم مواجه شد. این داور بین‌المللی در گفت‌وگو با «ایسنا» به سادگی تصمیم کنفدراسیون را می‌پذیرد و آن را حاصل حساسیت‌های موجود بعد از اتفاقات منا می‌داند: «این تصمیم از طرف فدراسیون فوتبال شفاهی به من اعلام شده است. کنفدراسیون فوتبال آسیا در روند معمول درباره داوران رقابت‌های آسیایی با فدراسیون فوتبال ایران مکاتبه می‌کند و آنها نیز این مکاتبات را به داوران اعلام می‌کنند. با توجه به حوادث منا و با شرایط حاکم، اینکه این بازی را من قضاوت نکنم به صلاح داوری ایران است. همواره تابع تصمیمات بوده‌ام و خواهم بود.»

البته فغانی همراه با دو کمک داور ایرانی قضاوت دیدار تیم‌های کویت و کره‌جنوبی در چارچوب مسابقات مقدماتی جام جهانی را سوت خواهد زد و همین امروز عازم کویت خواهد شد. دبیرکل فدراسیون فوتبال این تصمیم کنفدراسیون را با حواشی داخلی او بی‌ارتباط نمی‌داند. اسدی به خبرگزاری تسنیم می‌گوید: «برخوردی که اکنون در خارج از کشور می‌شود، انعکاسی از درون ماست. اگر ما در خانه سر و صدا کنیم، بیرون از خانه همه متوجه می‌شوند. آنها به ما علاقه‌مند نیستند و دوست ندارند ما رشد کنیم. البته AFC و فیفا مانند ما تحت تاثیر نیستند. داور خطا می‌کند و این را می‌دانیم، هیچ‌کس هم از خطای داوران دفاع نمی‌کند، حتی اگر این خطا سهوی باشد. اگر خطایی عمدی باشد که خیانت محسوب می‌شود و اصلا آن فرد خائن لیاقت ندارد در فوتبال باشد، چون فوتبال پدیده‌ای پاک، فرهنگی و ارزشمند است. کسی که به عمد اشتباه می‌کند نباید در فوتبال باشد تا آن را آلوده کند، اما این‌طور نیست که داوران ما بخواهند خیانت کنند. آنها اشتباه دارند و در کنار آن قابلیت‌شان هم بالا است. این داوران سرمایه‌های ما هستند که باید از آنها حمایت شده و به آنها اعتماد به نفس بدهیم، چطور می‌گوییم باید داوران‌مان را کنار بگذاریم؟ ما حق چنین کاری نداریم. اگر داوران‌مان را کنار بگذاریم، آنها هم قهر می‌کنند و دیگر نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم.»

قضاوت‌های مهندسی شده

اما به‌نظر می‌رسد نفر دوم فدراسیون فوتبال هم چندان از وضعیت قضاوت‌ها در رده‌های پایین‌تر راضی نیست چراکه با صراحت از مهندسی شدن بعضی نتایج از سوی داوران می‌گوید: «احساسم این است موقعی که خطای سهوی رخ می‌دهد نباید فضا را به هم بریزیم و باید به داوران کمک کنیم تا اشتباهات خود را برطرف کنند. زمانی هم خطای عمدی است و داوری‌ها مهندسی می‌شود که این اتفاق در لیگ‌های پایین‌تر رخ داده و قابل انکار نیست که در این زمان باید با برنامه‌ای مدون مشکلات را مدیریت کنیم.

ما در بحث داوری باید کارهای خیلی بزرگی در بحث آموزش، بالا بردن اعتماد به نفس داوران و... انجام دهیم. همه باید کمک کنیم تا این مشکل برطرف شود. هر کسی در حدود اختیارات خودش باید کمک کند. رکن داوری، رکن قضایی، رسانه‌ها، تیم‌ها، فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و همه باید دست به دست هم بدهند. برای اینکه داوران ما درست قضاوت کنند، باید دیده شوند. اگر دیده شوند دیگر عمدا خطایی نخواهند کرد، اما اگر دیده نشوند خطای سهوی تبدیل به خطای عمدی می‌شود و این خطاها را هم دیگر نمی‌توانند ببینند. در لیگ دو و سه باید تمرکز روی داوری‌ها بیشتر باشد که این مسابقات به مراتب حاشیه‌سازتر است، اما چون دیده نمی‌شوند و تیم‌های معروفی هم نیستند خطای عمدی هم صورت می‌گیرد. یکسری خطاها هم مهندسی شده است که باید نظارت‌مان را روی آنها بیشتر کنیم. باید آلودگی‌ها را از داوران بگیریم، خیلی از این داوران با شرف هستند و باید از آنها حمایت شود، اما این حمایت فقط یک قسمت از جریان است که آن هم نباید فقط از سوی فدراسیون صورت بگیرد، بلکه همه باید کمک کنند و از خطای سهوی داوری بگذریم تا آنها حمایت شوند. در ادامه باید با دید خوب، آموزش و حتی آزمایش چشم از داوران که از آن غافل شده‌ایم به بهتر شدن قضاوت‌ها کمک کنیم.»