بحران آب در قلب آمریکا
یکی از مصداق‌ها و معناهای جهانی شدن، اشتراک کشورها در بحران‌ها ست. یعنی وقتی فقیرترین و غنی‌ترین کشور جهان در یک بحران مشترک باشند. این اتفاقی است که این روزها در زمینه بحران آب روی داده‌ است. کره خاکی ما تغییرات آب‌وهوایی و اقلیمی را تجربه می‌کند که به عقیده اکثر کارشناسان، بشر در آن دخیل بوده ‌است. به هر حال این تغییرات در حال خشک کردن زمین است و آب دچار وضعیتی بحرانی شده‌است. بحرانی که هم سودان و سومالی به‌عنوان نمادهای عقب‌مانده‌ترین کشورهای دنیا با آن روبه‌رو هستند و هم آمریکا که‌ اکنون ابرقدرت یکه‌تاز جهان است یا دست کم خودش را در چنین جایگاهی می‌بیند. کالیفرنیا پرجمعیت‌ترین و یکی از مهم‌ترین‌ ایالت‌های آمریکا که بعضی آن را قلب این کشور می‌دانند، این روزها با بحران آب روبه‌روست. بعضی برآوردها نشان می دهد که کالیفرنیا تنها برای یک سال دیگر ذخیره آب دارد. اما این ایالت چگونه با این بحران سر می‌کند؟مقابله با بحران آب در کالیفرنیا در دو سطح صورت می‌گیرد. یکی در سطح ایالتی با تصویب قوانین و مقررات تشویقی و تنبیهی و جیره‌بندی آب و دیگری در سطح اجتماعی از طریق خود مردم و شبکه‌های اجتماعی و فعالان جامعه و رسانه‌ها. جدیدترین خبری که همین هفته گذشته در این رابطه اعلام شد این بود که در ماه مه یعنی آخرین ماهی که مصرف آب در کالیفرنیا به‌صورت داوطلبانه و بدون وضع مقررات تنبیهی و جیره‌بندی بوده ‌است، مصرف آب تا حدود 30 درصد کاهش یافته‌است. از ماه ژوئن یعنی ماه گذشته میلادی، بر‌اساس قانونی که توسط فرمانداری کالیفرنیا تصویب شده، مصرف آب در این ایالت باید به اجبار 25 درصد کاهش یابد. سال گذشته وقتی معلوم شد که بحران آب در کالیفرنیا جدی است، جری براون، فرماندار این ایالت از مردم خواست به‌صورت داوطلبانه هر ماه مصرف آب را کاهش دهند. فرمانداری ماه به ماه اطلاعات مربوط به مصرف آب را اعلام می‌کرد تا مردم از روند امور مطلع باشند. وقتی معلوم شد این روند چندان رضایت‌بخش و چاره‌ساز نیست، فرمانداری برای آن قانون تصویب کرد که به موجب آن کاهش 25 درصدی به‌صورت یک اجبار درآمد. برای رسیدن به این هدف، برای مراکز عمومی و مصرف‌کنندگان خانگی سهمیه تعریف شد، آب برخی اماکن عمومی مانند پارک‌ها و سرویس‌های بهداشتی و استخرهای عمومی محدود یا حتی قطع و برای اضافه مصرف جریمه‌های سنگین تعریف شد. تا پیش از تصویب این قانون یعنی در ماه‌های اولیه سال 2015، کاهش مصرف بسیار ناامید کننده بود. اما بعد از تصویب این قانون، آمار ماه مه نشان داد که تغییر در شیوه مصرف مردم و کاهش مصرف بسیار چشمگیر شده‌ است. بر‌اساس قانون تصویب شده، هر منطقه از این ایالت باید به‌طور متوسط 25 درصد از مصرف آب خود را کاهش دهد. این رقم در برخی مناطق تا 35 درصد هم می‌رسد. یعنی سقف کاهش مصرف 25 درصد نیست. عمل نکردن به این محدودیت مصرف که نوعی جیره‌بندی آب به حساب می‌آید، جریمه نقدی سنگین گاه تا 10 هزار دلاری به همراه دارد. این قانون را فرماندار کالیفرنیا بعد از ماه‌ها نشست با شهرداران مناطق مختلف این ایالت تدوین کرد و بعد آن را به تایید نمایندگان ایالت رساند. تصمیم برای تصویب این قانون بعد از آن اتخاذ شد که معلوم شد خشکسالی در کالیفرنیا که از یک دهه پیش آغاز شده، معلوم نیست کی به پایان می‌رسد و موج بارندگی فعلا دیده نمی‌شود.
جریمه مصرف بیش از حد آب با این قانون ناگهان ۲۰ برابر شد و از حداکثر ۵۰۰ دلار به ۱۰ هزار دلار رسید. در برخی مناطق مانند سن‌خوزه در لس‌آنجلس، شهرداری و مقامات شورای شهر حتی برای میزان مصرف آب برای شست‌وشوی ماشین‌ها هم مقرراتی تدوین کرده‌اند. در این میان انتقادات زیادی به مقامات ایالتی و عملکردشان در سال‌های گذشته وارد شده ‌است. کالیفرنیا طی ۴۰ سال گذشته هیچ فکر و برنامه‌ریزی برای زیرساخت‌های آبی نداشته و باوجود اینکه بحران آب و خشکسالی در این ایالت سابقه داشته‌است، اما مقامات این ایالت برای این بحران برنامه‌ریزی درازمدت نکرده‌اند.
تاثیر بحران آب بر اقتصاد کالیفرنیا
وابستگی کالیفرنیا به کشاورزی و ادامه کشت محصولاتی چون بادام، بادام زمینی و مرکبات، باعث شده که هم منابع آبی این ایالت اکنون به پایان برسد و هم در آینده شرایط وخیمی برای کشاورزی و اقتصادی این ایالت و به دنبال آن برای کل آمریکا ایجاد شود. نزدیک به ۸۰ درصد از تولیدات بادام جهان را آمریکا از ایالت کالیفرنیا تامین می‌کند. اما جایگزینی محصولات کشاورزی که آب کمی مصرف می‌کنند با محصولات فعلی، تازه از سال گذشته شروع شده و به این زودی جواب نمی‌دهد. کشاورزان می‌گویند جایگزین کردن محصولات کار آسانی نیست و به این زودی نمی‌توان آن را انجام داد. کالیفرنیا نیمی از میوه و سبزیجات مصرفی داخلی آمریکا را تولید می‌کند. از جمله ۹۰ درصد از مرکبات، کلم و کاهو، بادام و بادام‌زمینی مصرفی آمریکا در کالیفرنیا تولید می‌شود.
آینده بحران
کالیفرنیا یک بار دیگر در دهه ۱۹۷۰ وضعیت مشابهی از نظر خشکسالی را تجربه کرده اما به گفته فرماندار این ایالت، شرایط کنونی وخیم‌تر از چهاردهه پیش است. به دلیل شرایط جدید آب‌وهوایی کره زمین و تغییراتی که حاصل شده و باز هم در راه است، خشکسالی‌ها و پدیده‌های بحرانی شبیه به این در آمریکا و دیگر نقاط دنیا روی خواهد داد. به همین دلیل اکنون آمریکایی‌ها قصد دارند از وضعیت پیش آمده در کالیفرنیا به‌عنوان نمونه‌ای برای مقابله با این پدیده در نقاط دیگر استفاده کنند. باتوجه به در دسترس بودن اقیانوس برای کالیفرنیا، بسیاری این پرسش را مطرح می‌کنند که چطور در کنار اقیانوس می‌توان از بحران آب حرف زد؟ اما واقعیت این است که تصفیه آب اقیانوس و استفاده از آن پروژه‌ای بسیار هزینه‌بر است. کالیفرنیا روی پروژه‌های دیگری هم برای مقابله با بحران آب کار می‌کند که از جمله آنها تصفیه فاضلاب است که پروژه‌ای بسیار جنجالی است. این پروژه هنوز در مرحله آزمایش و تحقیقات است اما حساب کردن روی آن به‌عنوان یکی از راه‌های مقابله با بحران آب به‌طور جدی دست کم در ماه‌های اخیر در کالیفرنیا مطرح شده‌ است.