گورستانی به نام دریای مدیترانه
در فروردین امسال در پی غرق شدن قایق حامل پناهجویان در دریای مدیترانه بیش از 800 نفر از مهاجران جان خود را از دست دادند. در چهار ماه اول سال میلادی 2015 نزدیک به 1750 مهاجر جان خود را در آب‌های مدیترانه از دست داده‌اند که این رقم چندین برابر رقم مشابه سال قبل بوده است. غرق شدن کشتی پناهجویان در سال جاری در آب‌های ساحل ایتالیا، منجر به کشته شدن 300 نفر از آنان شد. در سال 2014 تعداد 3279 نفر و در سال 2015 تعداد 1754 نفر از پناهجویان در دریای مدیترانه غرق شده‌اند و جان خود را از دست داده‌اند. 79 درصد از مهاجرانی که در سال گذشته جان خود را از دست داده‌اند در دریای مدیترانه و در راه رفتن به سوی اروپا بوده‌اند. در سال 2011 نیز کشتی حامل پناهندگان لیبیایی در حال خروج از لیبی در هم شکست که منجر به کشته شدن 600 نفر شد. سال 2013 کشتی حامل پناهندگان آفریقایی در سواحل جزیره لمپدوزا آتش گرفت و 300 نفر جان خود را از دست دادند. نوامبر 2014 کشتی حامل 700 پناهنده عمدتا سوری و تعدادی افغان و ایرانی از کشور ترکیه به سمت سواحل اروپا حرکت کرد که قرار بود سه روزه به مقصد برسد، اما بعد از 2 روز موتور کشتی از کار ‌افتاد، کاپیتان کشتی فرار کرد و 700 پناهنده به مدت 8 روز در دریا سرگردان بودند. این پناهندگان در این 8 روز با بحران آب و غذا دست و پنجه نرم می‌کردند. دو سال پیش ویدئویی از مرکز پذیرش پناهندگان در لامپدوسای ایتالیا پخش شد که بسیاری از مقامات ایتالیایی از آن ابراز شرمساری کردند. این ویدئو نشان می‌داد که پناهجویان این مرکز مجبور می‌شوند تا گروهی لباس‌های خود را در آورده، برهنه گردند و کارگری با شلنگ آب، آنها را از بالا تا پایین آب می‌کشد، دلیل این کار را جلوگیری از بیماری و ریزش مو اعلام کردند، اما این رفتار شبیه به رفتاری است که با حیوانات می‌شود.
بسیاری از مهاجران با اتفاقاتی که طی چند سال اخیر رخ داده به خوبی آگاهند که پا گذاشتن به دریای مدیترانه ممکن است به قیمت جانشان تمام شود، اما شرایط در کشور محل زندگی‌شان چنان سخت است که آنها مرگ را به ماندن در کشور خود ترجیح می‌دهند، فرقی نمی‌کند از اریتره گریخته باشند که حکومت دیکتاتوری آن نفس کشیدن را هم برای مردمانش سخت کرده یا از لیبی که از بهار عربی چیزی جز جنگ داخلی و تروریسم نصیب نبرد، یا از سومالی که قحطی در آن بیداد می‌کند، یا از سوریه که حالا چیزی جز یک خرابه از آن باقی نمانده است، طی پنج سال گذشته هزاران مهاجر سوار بر قایق‌های قاچاقچیان انسان در دریای مدیترانه غرق شدند که فقط طی دو سال گذشته نزدیک به ۴ هزار نفر را شامل می‌شود که فقط دو مورد آخر آن در سواحل لامپدوسای ایتالیا نزدیک به ۶۰۰ نفر را به کام مرگ کشاند و اتحادیه اروپا را بر آن داشت تا فصل جدیدی از مباحثات پیرامون قوانین مهاجرت و کنترل مرزها و حقوق پناهجویان بگشاید، اما تمام برنامه‌های اروپا راهی جز دل به دریا سپردن برای این مهاجران نگون بخت باقی نگذاشته است. از طرفی ایتالیا به‌عنوان یکی از مقاصد اولیه پناهجویان با توجه به بحران مالی ۲۰۰۸ راهی جز قطع برنامه امداد و نجات خود موسوم به «ماره نوستروم» ندارد، زیرا کشورهای شمالی اروپا ایتالیا را در مقابل این هزینه تنها گذاشته‌اند. خود این امر باعث خواهد شد تلفات پناهجویان چندین برابر شود و از طرفی برخی کشورها مانند انگلیس معتقدند که برنامه‌های امداد ونجات موجب سرازیر شدن هرچه بیشتر پناهجویان به سمت دریای مدیترانه و خاک اروپا می‌شود.
قاچاق انسان به یکی از کارهای پردرآمد کسانی تبدیل شده که حفظ جان و مال پناهجویان و آوارگان هیچ ارزشی برای آنان ندارد و با به وجود آمدن هر مشکلی قاچاقچیان فقط به نجات جان و مال خود فکر می‌کنند. آن کس که باید به جان هزاران مهاجر نگون‌بخت بیندیشد قاچاقچیان نیستند، بلکه جامعه بین‌المللی است. آنطور که معلوم است کاهش برنامه نجات نه تنها موجب ترساندن پناهجویان قاچاق نمی‌شود بلکه تنها اتفاقی که در پی داشته و خواهد داشت افزایش تلفات است، همانطور که فقط در سه ماه اول امسال تلفات به نسبت سال قبل چندین برابر بود، اتحادیه اروپا به جای نقشه‌ وقیحانه کاهش عملیات امداد و نجات و پیچیدن آن در زرورق بشر دوستانه، باید برنامه‌های مشابه ماره نوستروم را از سرگیرد و مانع رخ دادن فجایع انسانی بیشتری در این مناطق شود. اتحادیه اروپا باید مانع از آن شود که دریای مدیترانه مدفن و گور هزاران آواره‌ای شود که فقط برای زندگی بهتر بزرگ‌ترین خطرات را به جان می‌خرند و دل به دریا می‌زنند، باید جامعه بین‌الملل چشم‌هایش را به روی پناهجویان نگون بخت باز کند و با آنان مانند شهروندان این جهان رفتار کند، نه به‌عنوان افرادی بی‌هویت و بی‌اهمیت.